Tag Archives: uitvinding

De koffiefilter van Melitta Bentz

Melitta Logo

De uitvinding van de koffiefilter

Je vraagt je soms af hoe de wereld er zou uitgezien hebben zonder bepaalde uitvindingen, vooral diegene die ons alledaagse leven zoveel makkelijker maken. Want wat zouden we doen zonder ons dagelijks kopje koffie? In feite moeten we collectief dank u zeggen tegen Melitta Bentz, een huisvrouw uit Dresden, geboren in 1873. Melitta Bentz (2)En dit verhaal is nog maar eens het bewijs dat uitvinders niet altijd suffe ingenieurs gekleed in witte jassen zijn die ergens ter wereld in een laboratorium de uitvinding van de eeuw doen.

Melitta Bentz was zo geïntrigeerd door het proces van koffie maken in die tijd (kokend water werd toen nog over gemalen koffie gegoten of het water met de koffie werd gekookt) en vooral door het verlies aan smaak en aroma. Ook het schoonmaken van de houders waarin de gemalen koffie werd gelegd was een heksentoer. Ze moest en zou hiervoor een oplossing vinden en zette zich aan het werk. We zijn dan in het jaar 1908. Ze probeerde eerst met linnen doeken in een koperen houder, maar dat lukte niet zo goed. Haar zoon was zijn huiswerk aan het maken en zoals dat gebruikelijk was in die tijd werd er nog met pen en inkt geschreven. Het oog van Melitta viel echter op het vloeipapier dat haar zoon gebruikte. Ze vouwde een vel vloeipapier in de vorm van een koffiefilter en boorde wat gaten in een koperen houder, deed er de gemalen koffie in en de moderne koffiefilter was geboren. Op 20 juni 1908 kreeg ze het patent voor haar uitvinding.

Via een bevriende metaalbewerker liet ze aluminium filterhouders maken. Ze verving het vloeipapier door een nog meer poreus en absorberend papier. De koffie liep nu druppelsgewijs door de filter in een porseleinen kan en behield zijn volle aroma. Op 15 december 1908 startte ze met haar man Hugo de Melitta Kaffee Gmbh en een jaar later op een handelsbeurs in Leipzig verkochten ze al 1250 speciale koffiemakers. Nog drie jaar later werden de papieren koffiefilters al verkocht in maar liefst 150 landen. En in 1925 werd het overbekende groenrode logo in gebruik genomen.

NM.

De kurkentrekker

2903

Er zijn zo van die voorwerpen die jaren geleden werden uitgevonden en die je echt niet meer zou kunnen missen, zoals bijvoorbeeld de kurk en de kurkentrekker. De eerste sporen van kurk dateren al van de tijd van de Grieken en de Romeinen, die kurk gebruikten om hun bewaarpotten dicht te maken. Maar de kurk verdween zowat uit het beeld en werd vervangen door houten peggen en hennep afsluiters enzovoort.  Het zoeken naar de juiste maar vooral naar een goede afsluiter voor een fles bleef maar duren. De kurk en de kurkentrekker doken pas terug op in de 17de en 18de eeuw, niet toevallig de periode dat een andere pater, Dom Pérignon, champagne uitvond in de abdij van de Benedictijnen in Hautvillers in 1668. De techniek van glasblazen liet toe om flessen te maken en vooral de commercialisering van de wijn liet toe om flessen wijn te verkopen. Dus had men een instrument nodig om zo snel mogelijk de kurk uit de fles te halen. In het begin bevestigde men een koord rond de kurk om die zo uit de fles te trekken, maar deze techniek was niet zo handig.

3405-0

En toen kwam de dominee

In 1795 vond Samuel Henshall, een Engelse dominee, de moderne kurkentrekker uit. De religieuze carrière van Samuel Henshall was geen succes, vandaar dat hij veel tijd had om zich met andere, meer wereldse zaken bezig te houden. Zijn kurkentrekker bestond uit een spiraal en een handvat, met daartussen een ronde schijf die er voor zorgde dat de kurkentrekker niet te diep in de fles zou draaien. De ronde schijf met dezelfde diameter als de kurk – de “Henshall button”, zette zich vast op de kurk, en door het draaien van het handvat brak het waterdichte zegel van de kurk met de flessenhals. Geniaal in zijn eenvoud en één van die dingen waarvan je je afvraagt waarom niemand daar eerder had aan gedacht. Hij werd op 24 augustus 1795 beloond met het patent voor zijn uitvinding.

De uitvinding van de kurkentrekker,  die het openen van flessen nu wel heel eenvoudig maakte, zorgde voor de doorbraak van de wijnverkoop in flessen. Dit toen revolutionaire voorwerp werd enorm populair en de eerste en mooi afgewerkte versies werden echte verzamelobjecten.

6278

Helixofielen

En wie verzamelobject zegt, zegt verzamelaars. Ze worden helixofielen genoemd en naast de nationale verenigingen bestaat er ook een grote internationale club, de International Correspondence of Corkscrew Addicts (ICCA), met eigen vakblad “the Bottle Scrue Times “. Voor de geïnteresseerden, hun volgende Algemene Vergadering gaat dit jaar door in Chicago van 10 tot 14 september: “from the soaring architecture to a fantastic history, Addicts and Go-Withs will enjoy a week of camaraderie, culture, corkscrews, and a meeting that will offer Chicago’s own distinctive flair”.

NM.