Iemand heeft ooit 14 maart uitgeroepen tot Dag van de Chips. Het is onduidelijk wie en om welke reden dat ooit gebeurd is. Voor ons een reden om even over de geschiedenis van chips uit te wijden.

Crum

Chips, zoals zoveel andere culinaire zaken, zijn puur per toeval ontdekt en de oorzaak was een ontevreden klant in een restaurant. In 1853 bakte de Amerikaanse kok George Crum bij toeval de allereerste chips in het Moon’s Lake House Hotel in Saratoga Springs (in de staat New York). Een moeilijke klant bleef de gebakken aardappelen terug sturen naar de keuken omdat ze te dik waren. Ten lange laatste besloot Crum, die blijkbaar nogal opvliegend was, om de aardappelen zó dun te snijden dat je ze niet meer met een vork kon eten. Tot Crum’s verbazing was de klant super enthousiast over zijn gebakken aardappelschijfjes. Crum zette de ‘potato chips’ op het menu. Ze sloegen aan bij de vaste klanten en werden al snel ‘Saratoga Chips’ genoemd en werden heel populair. Van daar is het maar een kleine stap naar ze in zakjes verpakken, maar dat gebeurde niet voor het begin van de 20^ste eeuw, want ze werden eerst in blikken verkocht.

De klant was niemand minder dan de grote scheepsmagnaat – in die tijd stoomboten – Commodore Cornelius Vanderbilt, de rijkste man van Amerika en ook de bouwer van het treinnetwerk van de volledige staat New York.

Lay’s

Eén van de bekendste chipsproducenten was Herman Lay. Hij richtte in Nashville zijn eigen bedrijf op – Lay’s – en maakte chips bekend in de volledige Verenigde Staten

In Europa was het een zekere Frank Smith die daarvoor verantwoordelijk was. Hij emigreerde van uit de VS naar Engeland en startte zijn eigen chipsfabriek. Wij moeten echter wachten tot de jaren vijftig tot een Nederlandse aardappelkweker Gerrit Kistenmaker van Frank Smith leert hoe hij chips moet maken. Ze richten samen Smiths – elke zak een feestje – op. In 2001 verandert de naam in Lay’s.

Samo

In onze contreien bracht Vandemoortele bracht destijds Samo chips op de markt, maar stootte die in 1989 af. Samo Chips was ooit de hoofdsponsor van voetbalclub Racing White Daring Molenbeek, beter gekend als RWDM, de kampioenenploeg van het seizoen 1974/75. Die kampioenenploeg bestond uit legendarische voetballers zoals Johan Boskamp – de latere Gouden Schoen, Maurice Martens, Nico de Bree, Willy Wellens, Odilon Polleunis, Wietse Veenstra en Eddy Koens.

Chips, zoveel is duidelijk , ze laten ook niemand onberoerd. De marketingbudgetten voor chips zijn dan ook enorm, en heel dikwijls worden ook hele grote sterren het gezicht van een chipsmerk, zoals bijvoorbeeld Katy Perry voor popchips.

Hunky Dorys

Maar de beste reclamecampagne ooit is deze van Hunky Dorys uit Meath in Ierland. Hunky Dorys werd opgericht in 1996 en is een zeer snel groeiend merk, omwille van de erg in de smaak vallende chips. Hun reclamecampagnes waren altijd grappig en speels. In 2010 lanceerden ze hun fameuze ‘rugby’ campagne, dat ze zelf omschreven als ‘cheeky’. Maar al snel kregen ze in het oerkatholieke Ierland wat klachten over het gebruik van minimaal geklede fotomodellen. Waarschijnlijk was de link met de Ierse nationale sport bij uitstek hier ook niet vreemd aan. Maar toch was de campagne een megasucces en deed de omzet van Hunky Dorys enorm groeien. In 2011 deden ze er nog een schepje bovenop met ‘The Girls Are Back in Town’ campagne. Op korte tijd hadden tegenstanders 300 klachten verzameld en besliste de Ierse Reclame Autoriteit dat de campagne moest verwijderd worden.

Controversieel?

We hebben onderaan een aantal foto’s geplaatst van deze en andere controversiële reclames. Je oordeelt zelf maar of de campagne er echt over is of gewoon een schitterend idee. Hunky Dorys verdedigde zich door te stellen dat ze origineel uit de hoek moeten komen op te kunnen boksen tegen de hele groten die over veel grotere budgetten beschikken. Ze verwezen ook naar een campagne van Unilever voor Lynx (Axe), die wel werd toegelaten en die volgens hun ook over de schreef ging.  En wat te zeggen van de billboard posters van David Beckham voor Emporio Armani ondergoed. Zo zie je maar, het is niet altijd eenvoudig zwart of wit.

NM.