Tag Archives: Pas-de-Calais

Arras (Noord-Frankrijk)

ArrasAtrecht – is een héél gezellige stad van ongeveer 40.000 inwoners in Pas-de-Calais in Noord-Frankrijk. Sfeervol en gezellig en niet zo ver rijden, dus ideaal voor een korte break. Zie onderaan het artikel voor nog meer foto’s;

Je kan er genieten van de eeuwenoude architectuur, het culturele leven maar zeker van de gezellige binnenstad. En hoewel de inwoners geen Nederlands praten, is het een op en top Vlaamse stad, en wordt niet voor niets de “parel van de Vlaamse architectuur” genoemd.

Maar vergeet ook de lokale streesproducten niet. Vele gerechten zijn gemaakt met de lokale kaas maroilles (sterk geur), maar ook de cœur d’Arras, een pittige roodschimmel in hartvorm is lekker. Maar de bekendste gastronomische specialiteit van Arras is ongetwijfeld de andouillette: “l’Andouillette d’Arras”. Ondertussen ook erfgoed geworden. Puur vakmanschap dat gelukkig door gepassioneerde ambachtslieden wordt verdergezet.

“A l’Andouillette d’Arras” Hugues Becquart. Rue du Marché-au-Filé

Grand-Place en Place des Héros

Arras is vooral geliefd om zijn prachtige barokke pleinen. Midden in Arras ligt het prachtige Grand-Place omringd door flamboyante klokgevels. Dit monumentale plein is nog indrukwekkender als je weet dat het verwoest is tijdens de Eerste Wereldoorlog. Alle 17e-eeuwse herenhuizen zijn na de oorlog weer steen voor steen opgebouwd. Ook het Place des Héros, er direct naast, is op dezelfde liefdevolle manier uit haar as herrezen. Hier staat het gotische stadhuis en de beroemde belfort. Gezellig plein, waar je moeite hebt om te kiezen tussen de vele terrassen!

Onder dit Heldenplein zijn er vele onderaardse gangen gegraven in de kalkrotsen. Les Boves zouden in totaal 25 kilometer gangenstelsels hebben. De eerste zouden dateren uit de 10de eeuw, mogelijks zelfs uit de Romeinse periode. Tijdens de Eerste Wereldoorlog was het een dankbare schuilplaats en kregen de gewonde Engelse soldaten hier de nodige eerste zorgen toegediend.

Het belfort van Arras

De beffrois zijn uniek voor Noord-Frankrijk en België en ze maken sinds enkele jaren deel van de Werelderfgoedlijst van Unesco. In de middeleeuwen waren deze klokkentorens een manier voor de bourgeoisie om de rijkdom van hun stad te tonen. Ook deed het belfort dienst als wachttoren voor aankomende vijanden of brand in de stad. Bijzonder erfgoed dus en door de carillons dragen ze ook qua geluid bij aan de gemoedelijke sfeer van veel steden in Nord en Pas-de-Calais. Het belfort van Arras is 75 meter hoog en je kunt hem beklimmen: zicht over de hele stad!

De kathedraal van Arras

De Cathédrale Notre-Dame-et-Saint-Vaast d’Arras is een prachtige kerk en mooi voorbeeld van klassieke architectuur. Verken deze aanrader met het statige interieur en bekijk binnenin de vele religieuze kunstwerken zoals de Kapel van de Maagd en de indrukwekkende glas-in-loodramen.

Maar ook buiten het centrum van Arras zijn er nog veel dingen te doen en te bezoeken.

Carrière Wellington

De Carrière Wellington is een heel indrukwekkende WOI-locatie. In de kalkgrotten onder Arras bereidden Britse en Nieuw-Zeelandse soldaten tijdens WOI een offensief voor. Dit wordt herdacht in het huidige Memorial Carrière Wellington. Met een helm op het hoofd ga je diep onder de grond om het gangenstelsel te bezoeken waar 24.000 Britse soldaten zich schuilhielden tijdens de Eerste Wereldoorlog. De verrassingsaanval die zij moesten uitvoeren op de Duitsers was gedoemd te mislukken. Als je ziet waar en in welke omstandigheden de troepen de aanval van 9 april 1917 voorbereidden, kan je alleen maar veel respect opbrengen. Toch hebben die jonge jongens wekenlang in de donker zitten wachten op een vrijwel zekere dood. Je hoort hun (voorgelezen) brieven aan het thuisfront, ziet hun tekeningen op de muren en ontdekt hoe gedisciplineerd de militairen hun lot gedwee tegemoet gingen. Kippenvel.

Praktische info: Rue Arthur Deletoille, 62000 Arras

Canadian National Vimy Memorial Park

Vimy – tussen Lens en Arras – is een ontroerende WOI-gedenkplek. Het indrukwekkend oorlogsmonument is omringd door bos, kraters en loopgraven. Bij de Mémorial de Vimy kom je meer te weten over een heldhaftige veldslag van WOI. En de rol die duizenden Canadese soldaten daarbij speelden. Het gebied van 110 hectare werd door Frankrijk vlak na WOI in bruikleen gegeven aan Canada.

Ooit was dit doodstille platteland het middelpunt van de bloedige veldslagen rond Arras. Al 130.000 Franse en 20.000 Britse soldaten waren hier sinds 1915 gesneuveld voordat de Canadezen kwamen in 1917. Ter voorbereiding op de slag hielden de Canadese divisies zich schuil in een ondergrondse steengroeve en maakten ze extra gangen richting het front. Ondersteund door bombardementen wisten de 17.000 Canadese soldaten de heuvelrug van 7 km in slechts 3 dagen te heroveren op de Duitsers. Een onverwachte en spectaculaire overwinning. Maar ook een kostbare. Want in 3 dagen sneuvelden 3.600 Canadezen en raakte 7.000 man gewond.

Praktische info: Chemin des Canadiens, Route départementale 55, 62580 Givenchy-en-Gohelle,

La Targette British Cemetery

La Targette British Cemetery is een Britse militaire begraafplaats met gesneuvelden uit de Eerste Wereldoorlog, gelegen in de Franse gemeente Neuville-Saint-Vaast – ongeveer 6 kilometer ten noorden van Arras – in het departement Pas-de-Calais. Het terrein heeft een min of meer rechthoekige vorm met een oppervlakte van 2.852 m² en is achteraan begrensd door een natuurstenen muur. De zijkanten zijn met een haag afgebakend. Aan de voorzijde staat het Cross of Sacrifice op het niveau van de straat met aan weerszijden een toegangshek. De graven liggen op een lager niveau. Achteraan staat de Stone of Remembrance centraal op een verhoogd terras en geflankeerd door twee schuilgebouwtjes. 

NM.

Clairmarais – Klaarmares (Noord – Frankrijk)

Uitstap naar Clairmarais

Klaarmares – in het Frans Clairmarais – is gelegen in het Franse departement Pas-de-Calais (regio Hauts-de-France). De gemeente telt een goede 600 inwoners en maakt deel uit van het arrondissement Sint-Omaars (zie onderaan dit artikel).

De gemeente ligt gedeeltelijk in het Marais audomarois, een moeras- en poldergebied rond Sint-Omaars in het bekken van de rivier Aa. Gelegen op nog geen uur rijden van Lille, en op 40 minuten van Calais en Duinkerken is dit een ideale uitstap, zeker als je in deze prachtige en rustige omgeving met een bootje wil varen. Of wandelen. Of fietsen.

Het moeras van Audomarois

De moerassen van Audomarois, in het oosten begrensd door de grenzen van Binnen-Vlaanderen en in het westen door de uitlopers van de Artois, zijn verspreid over vijftien steden in het noorden en Pas-de-Calais: Saint-Omer, Clairmarais, Serques, Éperlecques , Houlle, Moulle, Salperwick, Tilques, Saint-Martin-lez-Tatinghem, Longuenesse, Arques, Watten, Saint-Momelin, Noordpeene en Nieurlet.

Een niet zo gekende bestemming maar toch vol verrassingen. Dit laatste moestuinmoeras in Frankrijk is een genot voor wandelaars, vissers en liefhebbers van natuuruitstapjes per boot in een ongerepte omgeving. Aan boord van de traditionele tuindersboten, de escutes en de bacôves bieden de laatste botenbouwers in de regio u tochten vol authenticiteit in “cruise”-modus in het hart van deze door de mens gevormde natuurlijke omgeving.

Erkend door UNESCO

Het moeras van Audomarois, dat met name gevoed wordt door de Aa, regenwater en afvoer, evenals door twee grondwatertafels, is een van de twee wetlands van nationaal of internationaal belang in de regio Nord-Pas-de-Calais. Het gebied is sinds 2013 erkend als Biosphere Reserve door UNESCO. Deze Man and Biosphere erkenning is perfect geschikt voor de Audomarois-moerassen: de omgeving is immers gevormd en wordt nog steeds gevormd door de mens, wat de mens en de natuur meer onderling afhankelijk maakt: zonder opruimen of wieden zou het moeras van Audomarois zijn onherbergzame aspect van de hoge middeleeuwen terugkrijgen. De biodiversiteit zou daar minder floreren en menselijke activiteit zou onmogelijk zijn.

Vlaamse oorsprong

Wat opvalt zijn de Nederlands klinkende plaatsen. Sommige rivieren hebben grappige namen, zoals Stackelwaert, Hongarwaert, Bogarwaert, Petite et Grande Meer, le Westbrouck, le petit et le grand Leeck… We vinden dit type naam vooral in de moerassen van Saint-Omer en Clairmarais. Deze namen getuigen van de Vlaamse oorsprong van de Audomarois en de ouderdom van deze rivieren. Om deze namen beter te begrijpen, is het handig om te weten dat Meer “meer” betekent (de kleine en grote meer zijn grote rivieren en polders ontworpen op een oud meer van enkele honderden hectaren), Leeck betekent “het lek” (of de uitmonding van een polder), “waert” betekent kanaal, “brouck” moeras en “stroom” de stroming.

Clairmarais met de boot: praktische info

Clairmarais kan je de uitzonderlijke Audomarois-polders met een rondvaartboot, een traditionele platbodem – een bacôve, een roei- of motorboot, kano of met de fiets ontdekken.

Er zijn enkele verhuurplaatsen, maar ik huurde een bootje bij Ô MARAIS BY ISNOR 3 rue du Marais 62500 Clairmarais, want gemakkelijk te vinden en heel schappelijke prijzen.

Na de boottocht kan je nog een bière blonde gaan drinken in de Brasserie Abbaye De Clairmarais of een bezoekje brengen aan de abdijhoeve zelf.

NM.

Saint-Omer – Sint-Omaars (Noord-Frankrijk)

Voor deze city trip trekken we naar het departement Pas-de-Calais, naar Saint-Omer. Sint-Omaars is een stad in het noorden van Frankrijk, op de grens tussen Frans-Vlaanderen en Artesië, gelegen aan de rivier de Aa en de Canal de Neufossé. Sint-Omaars is een leuk stadje met vele caféetjes en restaurants met de typische keuken uit Noord-Frankrijk. Aan te raden is een wandeling door het oude centrum en een bezoek aan de ruïnes van de abdij. Zie ook onderaan het artikel voor de bezienswaardigheden rond Sint-Omaars.

Historiek

Voor het ontstaan van Saint-Omer gaan we terug tot de 7e eeuw. Op een heuvel in de moerassen bouwden de monniken Bertin, Ebertram en Mommelin van de St-Pietersabdij een kapel, die in 820 het gezelschap kreeg van een collegiale kerk wat verderop (waar nu de kathedraal staat). Tussen die twee kerken vind je de Rue Saint-Bertin. De kapel werd vanaf de 9e eeuw een groot kloostercomplex dat zijn einde pas kende bij de Franse Revolutie.

Langs de Rue Saint-Bertin werd een kasteel gebouwd en een grote markt. Zo is de stad stilaan gegroeid. Het werd zelfs een havenstad door de vele kanalisaties, maar na een explosieve groei kende de stad ook een periode van verval. Vanaf de Franse periode kreeg de stad opnieuw een bloeiperiode waarvan de mooie bouwwerken uit de 18e eeuw nog steeds getuige zijn.

Saint-Omer is niet zo bekend bij de toeristen maar heeft heel wat te bieden. Er zijn zowel Vlaamse als Franse invloeden zijn, culinair maar ook in de bouwstijlen. Tot de grote publiekstrekkers behoort ondermeer de Onze-Lieve-Vrouwe kathedraal die gebouwd werd van de 12e tot de 15e eeuw. Het is niet alleen de grootste kerk uit de omgeving maar bezit ook een van de grootste kunstschatten zoals een schilderij van Rubens.

Midden in het stadscentrum is er ook een 20 hectaren groot stadspark dat door zijn hellingen je laat genieten van prachtige panorama’s. Heel bijzonder is ook het Sandelin museum dat drie mooie collecties bezit en gehuisvest is in een prachtig herenhuis.

De fontein van het kind met de zwaan

De Fontein van het Kind met de Zwaan, opgericht in 1862 op de plaats van La Belle Croix, een van de stations van de processie, voltooit het systeem van fonteinen dat in de 18e eeuw in de stad werd opgericht. Deze fontein onderscheidt zich van de anderen door de materiaalkeuze – brons met een groene patina – en omdat de kunstenaar, die de algemeen aanvaarde frontale compositie afwees, rekening hield met de locatie op het kleine plein dat op de kruising van twee straten werd aangelegd, en de gezichtshoeken vermenigvuldigde.

Het is pas sedert 2019 dat er terug water door de fontein stroomt.

De ruïnes van de abdij van Saint-Bertin

En dan is er nog de ruïne van de St-Bertinabdij waar de geschiedenis van Saint-Omer is begonnen.  Het was Omer, de bisschop van Terwaan die de abdij in 648 met zijn metgezellen Momelin, Ebertram en Bertin stichtte. Deze groeide uit tot één van de grootste van Noord-Frankrijk.

De abdij aan de rand van de polders lag op een eiland tussen twee rivieren en specialiseerde zich al gauw in het beheer van water. Vanaf 800 werden in Arques de eerste molens gebouwd en rond 1000 een gracht naar de abdij. In de middeleeuwen speelde de abdij een belangrijke rol bij het opzetten van parochies tot 30 à 40 km in de rondte. De vele schenkingen die hierop volgden maakten het tot één van de machtigste abdijen ten noorden van Parijs. Prinsen stuurden er hun familieleden heen en al in de 8ste eeuw werd de laatste Merovingische prins er opgenomen. De abdij gaf ook onderdak aan vorsten die de stad bezochten, van Karel de Grote tot Lodewijk XIV.

De abdij werd spijtig genoeg tijdens de Franse Revolutie grotendeels vernield. De ruïnes die u nu ziet zijn die van de 3de kerk uit de 14de-15de eeuw die in in gotische stijl was. U kunt zich voorstellen hoe groot de abdij was dankzij de maquette en de tuin die op de site is aangelegd.

Saint-Omer en omgeving

De Clairmarais is een moerassig gebied waarbij akkers gescheiden zijn door watergangen. Het vervoermiddel bij uitstek zijn platte schuiten of “les bachoves”. De Clairmarais bevatten vooral groentepercelen waar bloemkolen zeer succesvol groeien door de vele kalkfosfaten die in het water aanwezig zijn. Maar veel van die percelen zijn ook ingenomen door tweede verblijven of vakantiewoningen. De Clairmarais liggen tussen de Aa (rivier) en St-Omer. Zeker doen!

OMarais “by ISNOR” 3 Rue du Marais, 62500 Clairmarais

La Coupole

In Wizernes, dichtbij St-Omer, ligt La Coupole. Deze voormalige lanceerbasis is nu omgebouwd tot een modern en multimediaal museum. In La Coupole krijg je niet alleen het verhaal van de vliegende bommen maar ook het verband met de ruimtevaart. Talloze fimpjes, foto’s, maquettes, diashows en zelfs twee heuse filmzalen tonen je de geschiedenis van de ontwikkeling van deze raketten, het menselijk leed dat ze hebben veroorzaakt en de basis die ze legden voor de ruimtevaart.

La Coupole, Rue du Mont-à-Car, Wizernes-Helfaut, www.lacoupole-france.com

Blockhaus Eperlecques

In Eperlecques, ten noorden van St-Omer, staat de bunker, “le Blockhaus” uit de Tweede Wereldoorlog, die werd vernield door de geallieerden en tenslotte opgegeven door de Duitsers omwille van de talloze bombardementen. Deze plaats, waar talloze burgers de dood vonden als opgevorderden, is ingericht als herdenkingsplaats. Een rondleiding vertelt je meer over de lancering van de V2-bom en de horror die de Franse, Belgische en Nederlandse dwangarbeiders ondergingen.

Blockhaus d’Eperlecques, Rue du Sart, Eperlecques  www.leblockhaus.com

Cristal d’Arques

Deze bekende, zeer grote kristalfabriek laat bezoekers toe, ook als je niet in groep bent. Je dient je eerst in te schrijven in het welkomstgebouw (dus niet in de shop!). Met kleine busjes brengt men je naar een bezoekerscentrum. Je ziet er een video en krijgt een rondleiding in een productiehal. Alhoewel men nogal de nadruk legt op het feit dat hun product het beste van de wereld is, is dit toch een zeer leerrijk en soms wel spectaculair bezoek.

Arc International, Zone Industrielle, RN43, Arques,

NM.