Tag Archives: pannenkoek

Breakfast & Brunch

Dutch Baby met verse vruchten

Een snel en lekker ontbijt.

Vandaag gaan we voor een leuk ontbijt, een Dutch baby. Een Dutch baby (ook wel een Bismarck genoemd) is een Amerikaanse pannenkoek maar van Duitse origine. Deze Pfannkuchen werden in een restaurant in Seattle geserveerd en de naam Dutch komt eigenlijk van een verkeerd gebruik van Deutsch.

Een Dutch baby pannenkoek is ook een ideale gelegenheid om je gietijzeren pan nog eens te gebruiken. Je maakt deze pannenkoek met eieren, bloem, melk en suiker, ingrediënten die je normaal wel in huis hebt.  Het werkt een beetje zoals onze popovers (zie recept). Het deeg gaat in de warme pan, gaat snel omhoog en valt in mekaar wanneer je de pan uit de oven haalt.

Met Canderel kristalkorrel in plaats van suiker

Ik heb echter geen suiker gebruikt maar Canderel kristalkorrel, een
calorievrij alternatief voor kristalsuiker. Dankzij de nieuwe Canderel Kristalkorrel smul jij voortaan ook mee van een heus dessertbuffet zónder de calorieën van suiker te moeten tellen. Want voortaan is het mogelijk een zoet gebak of dessert te maken zónder daarvoor suiker te gebruiken. De héérlijk zoete smaak en kristaltextuur van Canderel Kristalkorrel doen je helemaal vergeten dat je suikervrij aan het “snoepen” bent. Canderel kristalkorrel heeft een heerlijk zoete smaak dankzij Sucralose, een suikervervanger verkregen uit saccharose (alias tafelsuiker) via een gepatenteerd proces. Een unieke zoetstof dat zijn zoetkracht bij temperaturen boven 200° niet verliest (!), waardoor het uiterst geschikt is om mee te koken én
bakken.

Wat heb je nodig ?

  • 125 ml melk
  • 2 grote eieren
  • 2 EL boter
  • 60 gram bloem
  • 2 EL en twee theelepels suiker of Canderel
  • Snuifje zout
  • Bloemsuiker voor de afwerking
  • Vers fruit zoals aardbeien, blueberries, granaatappelzaadjes, of gekarameliseerde appelen, …

Hoe maak je het ?

Verwarm de oven op 200 graden. Smelt de boter in je gietijzeren pan. Zorg dat de gesmolten boter over ganse pan verdeeld is.

Doe de eieren, bloem, melk, een snuifje zout en Canderel of suiker in een kom en meng goed. Giet in de pan en zet deze zo snel mogelijk in de oven.

Het beslag gaat zeer snel rijzen en is klaar na ongeveer 12 tot 15 minuten, of wanneer goudbruin. Haal uit de oven en breng de Dutch baby op een serveerschaal. Werk af met het fruit en met wat bloemsuiker.

Smakelijk !

NM.

Quinto Quarto Slachtafval Orgaanvlees

Clafoutis van bloedworst en Golden delicious

1143

Een aantal weken terug peilden we naar je ‘zwarte beest’ en er waren toch wel een paar personen die bloedworst hebben geantwoord. Blijkbaar zijn de kampen verdeeld, you love it or you hate it en is er geen middenweg. Het vorige artikel op Nullam, Opgevulde Golden delicious appel met bloedworst en ajuin, deed het nochtans goed, vandaar dat we nog een tweede artikel aan bloedworst besteden, deze keer klaargemaakt op een niet zo typische manier, namelijk als een clafoutis.

Bloedworst en appel zijn twee typische winterproducten uit de Limousin. Hun variant van de Golden geniet er beschermde oorsprongsbenaming sedert 2005. Ook de bereidingswijze, clafoutis, komt uit de Limousin. We kennen allemaal de klassieke clafoutis van kersen, een heel lekker en zomers dessert, maar clafoutis bestaat ook in de niet zoete variant en is dan eerder een voor- of tussengerecht (entremets).

Wat is clafoutis?

Een clafoutis is geen taart maar is meer een soort veredelde pannenkoek. Clafoutis is een woord uit de streek en is afgeleid van “claufir” en betekent zoveel als ‘volledig vullen’. En dat gaan we ook doen. We schikken ons basisbestanddelen in ovenvaste schotels en vullen deze dan verder op met het deeg. Onze clafoutis maak je van start tot finish in dertig minuten. Geen springvorm gebruiken want het deeg loopt er zo uit en dan ga je meer dan dertig minuten bezig zijn om je oven terug proper te maken.

zwart beest

Wat heb je nodig ? voor 6 personen

  • 4 grote bloedworsten
  • 3 tot 4 grote appelen (Golden voor het beste resultaat)
  • 6 eieren
  • 20 cl room
  • 40 gram bloem
  • Piment d’espelette of rode chilipepervlokken
  • Peper en zout

Hoe maak je het ?

Verwarm de oven voor op 180 graden.

Haal met een scherp mesje het vel van de bloedworsten. Ik heb voor gewone bloedworsten gekozen, zonder ajuin of andere ingrediënten, maar gelijk welke soort bloedworst is hier op zijn plaats. Snij ze vervolgens diagonaal in schijven van ongeveer 1 centimeter dik.

Schil de appelen en verwijder het klokhuis met een appelboor en snij elke appel in twee stukken. Snij nu elke helft in schijven van ongeveer 1 centimeter dik.

Neem 6 individuele ovenschaaltjes of 1 grote ovenschaal die je vooraf beboterd hebt. Schik achtereenvolgens schijfjes appel en bloedworst dakpansgewijs of in de vorm van een rozas. Kruiden met peper en zout. Werk af met een paar snuifjes piment d’Espelette.

Klop de eieren met de room en de bloem tot een luchtig mengsel. De liefhebbers van Normandië mogen er gerust een scheutje cider of calvados bijdoen. Om er een clafoutis van te maken gaan we de inhoud van de ovenschaaltjes bijvullen met het deeg.

Bak gedurende 20 tot 25 minuten in een warme oven. Dien onmiddellijk op, eventueel met wat in water gekookte kastanjes die je een paar minuutjes in boter hebt laten opkomen.

Schenk er een lekkere witte wijn bij.

NM.

De rest van Europa, Nullam goes ... Travels and Hotspots

Nullam goes Boedapest deel 2

salami winkel 1

Vandaag deel 2 over de gastronomie in Hongarije. De vorige keer hebben we het vooral gehad over zoetigheden, nu gaan we kijken wat de Hongaarse keuken zo apart maakt. Eén ding is zeker, de Hongaarse keuken is rijk en spannend, maar ook soms verrassend en onweerstaanbaar. Hongaren houden van goede kwaliteit eten en vaak in zeer grote hoeveelheden. Hun populaire gerechten maken gebruik van verse ingrediënten die bereid zijn op een eenvoudige en eerlijke manier. De heerlijke smaken zijn dus niet altijd het resultaat van technische hoogstandjes in de keuken maar van producten die genoten hebben van goede klimatologische omstandigheden en de seizoenen.

East meets West

Zoals ik de vorige keer heb geschreven is de Hongaarse keuken is slimme mix van East meets West, beïnvloed door het feit dat de oorspronkelijke ‘magyars’ de nomaden van de steppen waren en door de overheersing van de Turken.  Magyar betekent letterlijk “man” en dateert uit de periode dat deze gevaarlijk uitziende nomadische ruiters door de grassteppen trokken tijdens hun migratie naar het zuiden en het westen.

Paprika

Het meest karakteristieke ingrediënt van de Hongaarse keuken is paprika, verkregen door gedroogde rode pepers fijn te malen. Het geeft aan gerechten een dieprode tot bruine kleur, een onmiskenbaar aroma en draagt bij tot de rijke tekstuur.

Paprika was al aanwezig tijdens de Turkse overheersing in de 16de eeuw maar werd pas twee eeuwen later een essentieel en integraal deel van de Hongaarse keuken. De plant die eerst maar een versiering was deed dus pas later zijn intrede in de keuken en verving op een bepaald moment zelfs de zwarte peper, omdat deze tijdens de Napoleontische oorlogen te duur en te schaars werd. Vandaar de overschakeling naar paprika, dat toen ook Turkse of heidense peper werd genoemd.

Paprika wordt door de meesten geassocieerd met zeer pikant terwijl de meeste paprika eerder mild van smaak is, tot zelfs zoet. De ronde pepers (groen, geel of rood – bell peppers) zijn eerder zoet en niet pikant terwijl de langwerpige puntige pepers pikant kunnen zijn (ongeveer 500-1500 Scoville eenheden).  De paprika – de peper zelf – wordt door de Hongaren zo ongeveer bij alle maaltijden gegeten.

De mooiste Hongaarse paprika is afkomstig van Szeged (een stad dicht bij de grens met Servië en Roemenië) en van Kalocsa, waar het paprika museum gevestigd is en waar jaarlijks de nationale paprikadag plaats vind.

Wist je dat…

De Hongaarse professor Albert von Szent-Györgyi de Nagyrápolt won in 1937 de Nobelprijs Geneeskunde, met de ontdekking (onder andere) dat paprika (Capsicum annuum) een zeer rijke bron aan vitamine C was.

Gulyás

Gulyás: de eerste instant soep

Het gerecht dat iedereen kent is gulyás, oorspronkelijk een soep (gulyásleves), gemaakt met stukjes gedroogd rundvlees en ajuin. Deze ‘minuut’ soep gaat terug naar de tijd van de nomaden, de ‘magyars’. Zij hadden voedsel nodig dat ze gemakkelijk konden meenemen tijdens hun omzwervingen te paard, vandaar het drogen van het vlees. Ze kookten het vlees tot het van het been viel, sneden het in kleine stukjes en droogden het in de zon of in een oven. In gedroogde versie paste dit perfect in hun zadeltassen en bleef ook gedurende lange tijd goed. Bij honger hoefden ze enkel maar water op te warmen, het gedroogde vlees toevoegen en ze hadden zeer snel een vullende soepmaaltijd klaar. Deze woeste krijgers te paard gebruikten dus geen paprika in de oorspronkelijke  goulash. De paprika – in gedroogde en gemalen vorm – werd pas eeuwen later ingevoerd en toegevoegd aan de goulash. Gulyás als gerecht werd later geperfectioneerd door de herders (Gulyás betekent namelijk herders). De herders kookten goulash in grote ketels (bogrács) die boven een vuur aan een driepoot hingen. Zij voegden er ook als eerste paprika aan toe. De authentieke bogrács zijn museumstukken geworden, maar af en toe worden ze nog eens gebruikt in een authentiek restaurant om je goulash in te serveren.

Zo werd de oorspronkelijke goulashsoep geboren. Ooit zeer populair is goulash nu toch sterk gecommercialiseerd en heeft het een beetje het etiket ‘stoofpotje’ waar van alles en nog wat wordt aan toegevoegd. Hetgeen je nu in de restaurants vind is soms ver verwijderd van de originele versie, en noemt eigenlijk ‘Pörkölt’. Goulash klinkt natuurlijk veel beter.

Hongaarse zwarte soep

De Hongaarse keuken kent vele soepen, maar één er van wil ik jullie toch niet onthouden, namelijk de zwarte soep. Een bekend Hongaars gezegde is ‘de zwarte soep moet nog komen’ (Hátravan még a feketeleves) en wil zeggen dat na een aangenaam intermezzo, er slechte tijden in het verschiet liggen. Het dateert uit de tijd van de Turkse bezetting toen, na een maaltijd met de nieuwe heersers,  er koffie werd geserveerd (een voorheen onbekende drank in Hongarije). De Turken hadden blijkbaar de gewoonte pas tijdens de koffie over belastingen en andere onaangename te praten.

tarhonya

Tarhonya

Je vind veel pasta en noedels terug in de Hongaarse keuken. Bij goulash wordt heel dikwijls ‘tarhonya’  geserveerd, nog een specialiteit die teruggaat tot de tijd van de Magyaren maar van Turkse origine is. Het is een pasta gemaakt van meel en eieren. Het deeg wordt vervolgens gedroogd en verkruimeld in kleine brokjes de grote van een erwt of een parel. Ook deze handige pasta kon gemakkelijk meegenomen worden op lange tochten, want hij bewaart jaren.

Hortobágy

Een pannenkoek voor lunch: Hortobágy (Hortobágyi Húsos Palacsinta)

Een voor ons niet alledaagse combinatie, maar héél lekker. Hortobágy is de naam van een 800 km² groot nationaal park in het oosten van Hongarije en is erkend door UNESCO als wereldmonument. Dit grote grasland is beter gekend onder de naam puszta of steppelandschap. In tegenstelling tot de betekenis van puszta – leegte – is de Hortobágy pannenkoek niet leeg, integendeel hij is gevuld met stukjes kipfilet die in ajuin en paprika gebakken zijn, en overgoten met een heerlijke saus op basis van paprika en zure room.

Als afsluiter nog twee aanraders als je in Boedapest bent:

De grote overdekte markt (Vámház körút 1–3) : een prachtig gerestaureerd gebouw (zeker als de zon schijnt) met twee verdiepingen vol kleine winkeltjes vol groenten, salami, paprika, tokaj, kaviaar, foie gras, palinka, kaas, patisserie, folklore artikelen en Hongaarse kitsch te koop zijn. Je kan er echt alles vinden. Niet alleen voor de toeristen maar ook de lokale bevolking doet er zijn boodschappen. Boven kan je ook allerlei lekkers eten.

grote overdekte markt binnen

Pick Márkaáruház (Kossuth Lajos tér 9): Hongarije is ook befaamd voor zijn salami. Je ziet ze trouwens overal hangen, van de milde tot de pikante versie. Pick is het meest bekende merk. Mooie winkel.

Egészségédre!

NM.

 

 

De rest van Europa, Nullam goes ... Travels and Hotspots

Nullam goes Boedapest

Gerbaud 1

Boedapest, één van de populaire city trip bestemmingen sedert jaren, ligt aan de oevers van de Donau. De naam is een samensmelting van Buda en Pest, de twee steden die werden één gemaakt in 1873. Het is een stad met een zeer rijke traditie, waar je nog steeds de invloeden van de Turkse overheersing en van de Donaumonarchie ziet. Het is de geboortestad van onder andere Lazlo Bíró, uitvinder van de balpen, Ernő Rubik, uitvinder van de Rubiks kubus en Roby Lakatos, een Hongaarse violist, bekend door zijn mix van Hongaarse zigeunermuziek en andere muziekstijlen, én ontdekt in België in de jaren 80 toen hij met zijn ensemble in het Brusselse restaurant “Les Ateliers de La Grande Ile” optrad.

De nationale taal is het Hongaars, het Magyar,en dat roept natuurlijk beelden op van zigeuners in kleurrijke folklorepakjes. De keuken, net zoals de cultuur, is een beetje East meets West, een slimme mengeling oosterse mystiek en westerse tradities. In de vroege middeleeuwen was de Hongaarse keuken vooral beïnvloed door de Italiaanse (Siciliaanse) keuken, later door de Turkse overheersers, de 19e eeuwse Franse keuken en natuurlijk ook door de Oostenrijkers. Toch zijn er nog vele gerechten die hun oorsprong vinden in het nomadenbestaan. Het is zeker geen lichte keuken.

Boedapest culinair beschrijven in een paar zinnen is onmogelijk. Hieronder een beetje uitleg over waar naar toe in Boedapest, als je op zoek bent naar de oude traditionele koffiehuizen en naar zoetigheden.

Kavehaz 1

Kávéház

Boedapest is bekend voor zijn koffiecultuur. De kávéház of koffiehuizen maakten in de glorietijd een belangrijk deel uit van de lokale levensstijl. Koffie werd indertijd door de Turken geïntroduceerd, samen met de strudel. De Turken brachten de filodeeg mee, en baklava. De Hongaren maakten hun eigen versie en vulden de filodeeg met allerlei andere zoetigheden, zoals kersen enz.

Deze koffiehuizen waren de ontmoetingsplaatsen voor zowel het gewone volk als intellectuelen, en vele schrijvers en dichters hebben hun werk in dergelijke huizen geschreven. Boedapest heeft op dat vlak zeker een naam hoog te houden. De koffiehuiscultuur bestond uit koffie drinken en genieten, ondertussen de krant lezen, praten en naar anderen kijken. Meer nog dan koffie was ‘bijeenzijn’ de sleutel tot het succes. De meeste van deze stijlvolle koffiehuizen zijn verdwenen, veelal omdat ze zich niet hebben aangepast aan de moderne tijd. Als je nu door Boedapest wandelt zal je zien dat er zeer veel moderne koffiebars zijn en dat de klassieke Weense koffie (Wiener röstung) vervangen werd door de sexier Italiaanse versies. Ook Starbucks speelde hierop in en opende zeer recent en op zeer korte tijd drie vestigingen. Heb je toch zin in een koffie met één of andere zoetigheid die wordt opgediend in een 19e eeuws luxueus kader van grote kroonluchters, tafels met marmeren dekbladen, brokaten muurbekleding en fijn houtwerk, breng dan een bezoekje aan het bekende Café Gerbaud. Mocht het Sissi-gehalte binnen te groot zijn of je vind het interieur te druk of oubollig, kan je nog altijd op het terras genieten van je koffie, taart, krant en het uitzicht.

frohlich

Cukrászda

Ben je door Boedapest aan het kuieren en word je overvallen door een dringende behoefte aan cafeïne en zoetigheden, ga dan eens binnen in een cukrászda. Het zijn koffiehuizen met een groot assortiment aan patisserie, waarvan de Somlói Galuska, Dobos Torte en Esterházy cake slechts een paar voorbeelden zijn.  Ook deze cukrászda waren altijd een belangrijk onderdeel van de Hongaarse levensstijl maar ook zij hebben de tand des tijd moeilijk overleefd. Er zijn nog maar weinig oude typische stijl cukrászda overgebleven.

Hieronder een paar klassiekers:

  • Auguszt Cukrászda: Auguszt heeft volgens de kenners de beste krémes: kleine gebakjes van luchtig bladerdeeg gevuld met echte vanillacrème en afgewerkt met een laagje poedersuiker.
  • Een andere klassieker is Ruszwurm. Die vind je in de burchtwijk van Boeda, dicht bij de bekendste kerk van Boedapest, de Matthiaskerk (aan het Drievuldigheidsplein).
  • Fröhlich Cukrászda: één van de laatste kosher patissiers in Boedapest

Palacsintázó

Ook pannenkoeken (Palacsinta) maken deel uit van de Hongaarse keuken. Ze worden gewoon als dessert verorberd, of worden in reepjes gesneden en toegevoegd aan soep of zijn een voorgerecht op zich, zoals de Hortobágy pannenkoek. De bekendste onder de Hongaarse pannenkoeken is de Gundel, genoemd naar Karoly Gundel, stichter van het gelijknamige restaurant Gundel (een aanrader). De Gundel pannenkoek wordt gevuld met rozijnen, de zeste van appelsien, walnoten en rum; wordt geflambeerd en geserveerd, zwemmend in een donkere chocolade saus.

palinka 1

Palinka

Palinka is een sterke drank gestookt uit verschillende soorten fruit: kersen, peren, appels, pruimen of kweeën maar de meest populaire is de barack pálinka gemaakt van abrikozen. Het wordt meestal voor het eten gedronken. Een nieuwe fenomeen in Budapest zijn de moderne bars waar je enkel palinka kan drinken en proeven.  In de Rézangyal Cosmo kan je kiezen uit ongeveer 120 soorten.

Jó étvágyat (smakelijk eten) en Egészségédre! (gezondheid)

NM.

Keukentechnieken en weetjes, Nullam bakt het Bruin ... desserts en andere guilty pleasures, Nullam goes ... Travels and Hotspots, Scandinavië, Wat gebeurt er op ...

Nullam goes Kopenhagen: crèpes Suzette

3874

Vandaag – 6 mei – is jaren geleden uitgeroepen tot de internationale dag van de crèpes Suzette. Een crèpe Suzette is een vers gebakken dunne pannekoek die wordt overgoten met vers appelsiensap en likeur en dan geflambeerd. Het resulaat is een dikke, stroperige gecarameliseerde saus. Crèpes Suzette zijn niet alleen zeer lekker maar werden vroeger altijd klaargemaakt aan tafel, waarbij het flamberen zorgde voor het wow-effect. Ze waren in die tijd het toppunt van gesofistikeerdheid. Een stijfdeftig geklede ober rolde een karretje tot aan je tafel en maakte de crèpes suzette klaar voor de neus van de tafelgenoten. Het was puur entertainment maar een ober of maître d’hôtel die wist wat hij deed en het ook nog goed kon uitleggen kreeg gemakkelijk de zaal mee en na het moment sûprème van de voorstelling, het flamberen, toverde hij die lekkere crèpes Suzette op je bord.

Vroeger werden trouwens trouwens veel gerechten bereid, of afgewerkt, of versneden aan tafel. Niet alleen gerechten met flamberen maar ook bijvoorbeeld de Caesar salad werd ‘à la minute’ aan tafel gemaakt. Spijtig genoeg is dit allemaal verdwenen, omdat de huidige obers het niet meer kunnen, wegens plaatsgebrek, omdat het nogal arbeidsintensief is, omwille van de brandverzekering, enzoverder.

3873

Crèpes Suzette: een culinair accident?

Crèpes Suzette bestaan al van het einde van de 19e eeuw en er zijn ook hier weer verschillende versies over het ontstaan. Henri Charpentier, 14 jarige ober in de Café de Paris in Monte Carlo zou de uitvinder zijn. Edward VII, Prince of Wales had als dessert pannenkoeken gevraagd en Henri had de bereiding verknoeid, maar had de pannenkoeken toch geserveerd. Door het laten verbranden had hij een gecarameliseerde saus gekregen die in de smaak van de Prins en zijn entourage was gevallen. De toenmalige vriendin van de Prins van Wales noemde Suzette en de rest kent U.  Het lijkt natuurlijk een beetje onwaarschijnlijk dat een 14-jarige een Prins zou bediend hebben in plaats van de hoofdober. Vandaar nog een paar andere versies.  In 1896 verscheen een kookboek van Oscar Tschirky van het Waldorf Astoria Hotel in New York, met daarin een gelijkaardig recept. Hij noemde de pannenkoeken echter ‘Casino style’. Een andere versie is dat een zekere chef Joseph de crèpes Suzette heeft gemaakt voor een Franse actrice Suzanne ‘Suzette’ Reichenberg. Ook hier heeft de chef de saus per ongeluk laten verbranden.

nullam goes

Zoals gezegd, het aan tafel koken is verdwenen. En toch heb ik een plaats gevonden waar men de authentieke crèpes Suzette nog volledig aan tafel bereidt, flamberen inclusief. Mocht je ooit op citytrip in Kopenhagen (Denemarken) zijn, stap dan ZEKER eens binnen bij Murdoch’s Books & Ale, gelegen op korte wandelafstand van het populaire Nyhavn (Murdoch’s Books & Ale, Bredgade 37 DK-1260 Copenhagen). Murdoch’s Books & Ale is een gezellige brasserie waar je rustig de krant kan lezen of een goed boek, maar ook genieten van lekker eten. Het is ingericht als een stijlvolle Engelse pub met veel leder en grote boekenkasten. En ze hebben er hele lekkere crèpes Suzette, voor je neus aan tafel gemaakt, volgens de regels van de kunst. Nullam heeft het voor u getest, het is een aanrader!

Hoe maak je het?

Bak eerst dunne pannenkoeken volgens je favoriete gerecht en vouw ze in 4 op.

Doe wat boter in een goede steelpan en leg er de opgevouwde pannenkoeken in. Neem wat suikerklontjes en wrijf er mee over de schil van de appelsienen. Gooi de klontjes daarna bij de pannenkoeken. Laat rustig smelten over een laag vuurtje, zodat de suiker kan carameliseren. Draai de crèpes om.

Neem de appelsien en pers het sap uit boven de pan. Voeg nog wat boter bij en laat rustig reduceren. Wanneer je ziet dat je saus dik is geworden, verhoog je het vuur en laat borrelen. Voeg nog een goede eetlepel boter bij je mooie glanzende saus. Doe er een goede scheut Cognac bij.

Nu komt het wow-gedeelte. Begin er niet aan als je dit niet gewoon bent of als je niet goed voorbereid bent. Doe dit ook niet in de nabijheid van gordijnen en zet zeker je dampkap af. Giet een goede scheut Triple Sec in de pan en flambeer. Laat de vlammen uitdoven door wat aan je pan te schudden zodat de smaken goed mengen en blus verder met vers appelsiensap.

Doof de vlammen, leg de crèpes of een bord, lepel wat saus errond en werk af met een bol ijs en wat amandelschilfers.

NM.