Tag Archives: Noord-Frankrijk

Clairmarais – Klaarmares (Noord – Frankrijk)

Uitstap naar Clairmarais

Klaarmares – in het Frans Clairmarais – is gelegen in het Franse departement Pas-de-Calais (regio Hauts-de-France). De gemeente telt een goede 600 inwoners en maakt deel uit van het arrondissement Sint-Omaars (zie onderaan dit artikel).

De gemeente ligt gedeeltelijk in het Marais audomarois, een moeras- en poldergebied rond Sint-Omaars in het bekken van de rivier Aa. Gelegen op nog geen uur rijden van Lille, en op 40 minuten van Calais en Duinkerken is dit een ideale uitstap, zeker als je in deze prachtige en rustige omgeving met een bootje wil varen. Of wandelen. Of fietsen.

Het moeras van Audomarois

De moerassen van Audomarois, in het oosten begrensd door de grenzen van Binnen-Vlaanderen en in het westen door de uitlopers van de Artois, zijn verspreid over vijftien steden in het noorden en Pas-de-Calais: Saint-Omer, Clairmarais, Serques, Éperlecques , Houlle, Moulle, Salperwick, Tilques, Saint-Martin-lez-Tatinghem, Longuenesse, Arques, Watten, Saint-Momelin, Noordpeene en Nieurlet.

Een niet zo gekende bestemming maar toch vol verrassingen. Dit laatste moestuinmoeras in Frankrijk is een genot voor wandelaars, vissers en liefhebbers van natuuruitstapjes per boot in een ongerepte omgeving. Aan boord van de traditionele tuindersboten, de escutes en de bacôves bieden de laatste botenbouwers in de regio u tochten vol authenticiteit in “cruise”-modus in het hart van deze door de mens gevormde natuurlijke omgeving.

Erkend door UNESCO

Het moeras van Audomarois, dat met name gevoed wordt door de Aa, regenwater en afvoer, evenals door twee grondwatertafels, is een van de twee wetlands van nationaal of internationaal belang in de regio Nord-Pas-de-Calais. Het gebied is sinds 2013 erkend als Biosphere Reserve door UNESCO. Deze Man and Biosphere erkenning is perfect geschikt voor de Audomarois-moerassen: de omgeving is immers gevormd en wordt nog steeds gevormd door de mens, wat de mens en de natuur meer onderling afhankelijk maakt: zonder opruimen of wieden zou het moeras van Audomarois zijn onherbergzame aspect van de hoge middeleeuwen terugkrijgen. De biodiversiteit zou daar minder floreren en menselijke activiteit zou onmogelijk zijn.

Vlaamse oorsprong

Wat opvalt zijn de Nederlands klinkende plaatsen. Sommige rivieren hebben grappige namen, zoals Stackelwaert, Hongarwaert, Bogarwaert, Petite et Grande Meer, le Westbrouck, le petit et le grand Leeck… We vinden dit type naam vooral in de moerassen van Saint-Omer en Clairmarais. Deze namen getuigen van de Vlaamse oorsprong van de Audomarois en de ouderdom van deze rivieren. Om deze namen beter te begrijpen, is het handig om te weten dat Meer “meer” betekent (de kleine en grote meer zijn grote rivieren en polders ontworpen op een oud meer van enkele honderden hectaren), Leeck betekent “het lek” (of de uitmonding van een polder), “waert” betekent kanaal, “brouck” moeras en “stroom” de stroming.

Clairmarais met de boot: praktische info

Clairmarais kan je de uitzonderlijke Audomarois-polders met een rondvaartboot, een traditionele platbodem – een bacôve, een roei- of motorboot, kano of met de fiets ontdekken.

Er zijn enkele verhuurplaatsen, maar ik huurde een bootje bij Ô MARAIS BY ISNOR 3 rue du Marais 62500 Clairmarais, want gemakkelijk te vinden en heel schappelijke prijzen.

Na de boottocht kan je nog een bière blonde gaan drinken in de Brasserie Abbaye De Clairmarais of een bezoekje brengen aan de abdijhoeve zelf.

NM.

Saint-Omer – Sint-Omaars (Noord-Frankrijk)

Voor deze city trip trekken we naar het departement Pas-de-Calais, naar Saint-Omer. Sint-Omaars is een stad in het noorden van Frankrijk, op de grens tussen Frans-Vlaanderen en Artesië, gelegen aan de rivier de Aa en de Canal de Neufossé. Sint-Omaars is een leuk stadje met vele caféetjes en restaurants met de typische keuken uit Noord-Frankrijk. Aan te raden is een wandeling door het oude centrum en een bezoek aan de ruïnes van de abdij. Zie ook onderaan het artikel voor de bezienswaardigheden rond Sint-Omaars.

Historiek

Voor het ontstaan van Saint-Omer gaan we terug tot de 7e eeuw. Op een heuvel in de moerassen bouwden de monniken Bertin, Ebertram en Mommelin van de St-Pietersabdij een kapel, die in 820 het gezelschap kreeg van een collegiale kerk wat verderop (waar nu de kathedraal staat). Tussen die twee kerken vind je de Rue Saint-Bertin. De kapel werd vanaf de 9e eeuw een groot kloostercomplex dat zijn einde pas kende bij de Franse Revolutie.

Langs de Rue Saint-Bertin werd een kasteel gebouwd en een grote markt. Zo is de stad stilaan gegroeid. Het werd zelfs een havenstad door de vele kanalisaties, maar na een explosieve groei kende de stad ook een periode van verval. Vanaf de Franse periode kreeg de stad opnieuw een bloeiperiode waarvan de mooie bouwwerken uit de 18e eeuw nog steeds getuige zijn.

Saint-Omer is niet zo bekend bij de toeristen maar heeft heel wat te bieden. Er zijn zowel Vlaamse als Franse invloeden zijn, culinair maar ook in de bouwstijlen. Tot de grote publiekstrekkers behoort ondermeer de Onze-Lieve-Vrouwe kathedraal die gebouwd werd van de 12e tot de 15e eeuw. Het is niet alleen de grootste kerk uit de omgeving maar bezit ook een van de grootste kunstschatten zoals een schilderij van Rubens.

Midden in het stadscentrum is er ook een 20 hectaren groot stadspark dat door zijn hellingen je laat genieten van prachtige panorama’s. Heel bijzonder is ook het Sandelin museum dat drie mooie collecties bezit en gehuisvest is in een prachtig herenhuis.

De fontein van het kind met de zwaan

De Fontein van het Kind met de Zwaan, opgericht in 1862 op de plaats van La Belle Croix, een van de stations van de processie, voltooit het systeem van fonteinen dat in de 18e eeuw in de stad werd opgericht. Deze fontein onderscheidt zich van de anderen door de materiaalkeuze – brons met een groene patina – en omdat de kunstenaar, die de algemeen aanvaarde frontale compositie afwees, rekening hield met de locatie op het kleine plein dat op de kruising van twee straten werd aangelegd, en de gezichtshoeken vermenigvuldigde.

Het is pas sedert 2019 dat er terug water door de fontein stroomt.

De ruïnes van de abdij van Saint-Bertin

En dan is er nog de ruïne van de St-Bertinabdij waar de geschiedenis van Saint-Omer is begonnen.  Het was Omer, de bisschop van Terwaan die de abdij in 648 met zijn metgezellen Momelin, Ebertram en Bertin stichtte. Deze groeide uit tot één van de grootste van Noord-Frankrijk.

De abdij aan de rand van de polders lag op een eiland tussen twee rivieren en specialiseerde zich al gauw in het beheer van water. Vanaf 800 werden in Arques de eerste molens gebouwd en rond 1000 een gracht naar de abdij. In de middeleeuwen speelde de abdij een belangrijke rol bij het opzetten van parochies tot 30 à 40 km in de rondte. De vele schenkingen die hierop volgden maakten het tot één van de machtigste abdijen ten noorden van Parijs. Prinsen stuurden er hun familieleden heen en al in de 8ste eeuw werd de laatste Merovingische prins er opgenomen. De abdij gaf ook onderdak aan vorsten die de stad bezochten, van Karel de Grote tot Lodewijk XIV.

De abdij werd spijtig genoeg tijdens de Franse Revolutie grotendeels vernield. De ruïnes die u nu ziet zijn die van de 3de kerk uit de 14de-15de eeuw die in in gotische stijl was. U kunt zich voorstellen hoe groot de abdij was dankzij de maquette en de tuin die op de site is aangelegd.

Saint-Omer en omgeving

De Clairmarais is een moerassig gebied waarbij akkers gescheiden zijn door watergangen. Het vervoermiddel bij uitstek zijn platte schuiten of “les bachoves”. De Clairmarais bevatten vooral groentepercelen waar bloemkolen zeer succesvol groeien door de vele kalkfosfaten die in het water aanwezig zijn. Maar veel van die percelen zijn ook ingenomen door tweede verblijven of vakantiewoningen. De Clairmarais liggen tussen de Aa (rivier) en St-Omer. Zeker doen!

OMarais “by ISNOR” 3 Rue du Marais, 62500 Clairmarais

La Coupole

In Wizernes, dichtbij St-Omer, ligt La Coupole. Deze voormalige lanceerbasis is nu omgebouwd tot een modern en multimediaal museum. In La Coupole krijg je niet alleen het verhaal van de vliegende bommen maar ook het verband met de ruimtevaart. Talloze fimpjes, foto’s, maquettes, diashows en zelfs twee heuse filmzalen tonen je de geschiedenis van de ontwikkeling van deze raketten, het menselijk leed dat ze hebben veroorzaakt en de basis die ze legden voor de ruimtevaart.

La Coupole, Rue du Mont-à-Car, Wizernes-Helfaut, www.lacoupole-france.com

Blockhaus Eperlecques

In Eperlecques, ten noorden van St-Omer, staat de bunker, “le Blockhaus” uit de Tweede Wereldoorlog, die werd vernield door de geallieerden en tenslotte opgegeven door de Duitsers omwille van de talloze bombardementen. Deze plaats, waar talloze burgers de dood vonden als opgevorderden, is ingericht als herdenkingsplaats. Een rondleiding vertelt je meer over de lancering van de V2-bom en de horror die de Franse, Belgische en Nederlandse dwangarbeiders ondergingen.

Blockhaus d’Eperlecques, Rue du Sart, Eperlecques  www.leblockhaus.com

Cristal d’Arques

Deze bekende, zeer grote kristalfabriek laat bezoekers toe, ook als je niet in groep bent. Je dient je eerst in te schrijven in het welkomstgebouw (dus niet in de shop!). Met kleine busjes brengt men je naar een bezoekerscentrum. Je ziet er een video en krijgt een rondleiding in een productiehal. Alhoewel men nogal de nadruk legt op het feit dat hun product het beste van de wereld is, is dit toch een zeer leerrijk en soms wel spectaculair bezoek.

Arc International, Zone Industrielle, RN43, Arques,

NM.