Het stadje Trakai, ongeveer 6500 inwoners, is gelegen op ongeveer 25 km van Vilnius, de hoofdstad van Litouwen. We komen later nog wel eens op Vilnius terug, maar vandaag dus Trakai. Trakai bevindt zich in een werkelijk schitterende, bijna idyllische omgeving. Prachtige natuur en ongeveer 200 grote en kleine meren met als absoluut hoogtepunt, het mooie ‘rode ‘ kasteel van Trakai, gelegen aan het grootste en bekendste meer Galvė. De bouw van het kasteel dat op een eiland ligt, startte al in de 14e eeuw en de stad Trakai kreeg in de 15e eeuw stadsrechten van groothertog Vytautas de Grote. Op het stadswapen van Trakai bevindt zich een afbeelding van Johannes de doper.
Trakai en het kasteel – dat in verschillende fases werd gebouwd, heeft van bij het begin al een belangrijke strategische en politieke betekenis gehad. Getuige daarvan de woorden van Gilbert de Lannoy, een Vlaming nota bene: “The old castle stands on one side of the lake, in open ground, another one stands in the middle of a second lake, and is within a cannon shot of the old one. It is completely new, built from bricks following French pattern”. Gilbert de Lannoy ofte Guillebert de Lannoy schreef dit in 1414 in zijn boek ‘Voyages et Ambassades’. Hij was toen een soort mobiel en reizend diplomaat voor Filips de Goede, de Hertog van Bourgondië. De Lannoy was daarnaast ook gouverneur van het Fort van Sluis en Ridder van het Gulden Vlies. Hij vervulde talrijke belangrijke politieke missies, onder andere naar Trakai. Vermoedelijk dus onze eerste ambassadeur. Ik had voordien nog nooit van Gilbert de Lannoy gehoord en heb het ter plaatse puur toevallig ontdekt.
Trakai is dankzij het drukbezochte kasteel een toeristische trekpleister geworden. Maar ook de andere historische momumenten en de prachtige natuur met uitgestrekte bossen die uitnodigen tot wandelen, trekken vele toeristen aan. Voor diegene die het allemaal liever van op het water bekijken is alles voorzien. Je kan er overal bootjes huren. En het Galvė meer heeft trouwens de langste kajak- en kanobanen van Europa. Toen ik er de laatste keer was, waren de Nieuw-Zeelandse roeiteams onder de twintig jaar zich daar aan het voorbereiden op het WK Roeien.
Trakai is zeer interessant vooral vanwege de zeer kleine etnische minderheid die er woont, de Karaïm. Het zijn de nazaten van Tataarse karaïeten die in de 14e eeuw door Vytautas de Grote van de Krim naar zijn rijk werden gehaald. Ze vestigden zich voornamelijk in Trakai en kregen redelijk wat autonomie. Trakai was toen trouwens de hoofdstad. Het is een beetje moeilijk uit te leggen waar ze juist vandaan komen – de geïnteresseerden moeten het maar even opzoeken – maar de taal van de Karaïm, het Karaïms, behoort tot de Turkse talen en is beïnvloed door het Hebreeuws. Ze hebben naast het Turks ook het jodendom en de bijhorende leefgewoonten weten te behouden. Het is blijkbaar allemaal een beetje gevoelig en controversieel, maar in het straatbeeld van Trakai herken je duidelijk beide invloeden. Er zijn niet alleen de typische houten huizen in Karaimų straat en te midden daarvan vind je de synagoge van Trakai, de Kenesa.
De Karaïm hebben ook hun eigen gerechten. Groot was mijn verbazing toen ik op de menukaart de namen van gerechten terugvond die ik ook in de Balkan had leren kennen. Achteraf bekeken en toen ik wat meer te weten was gekomen over de Karaïm, was dit niet zo verwonderlijk meer, gezien de gemeenschappelijke Turkse invloeden. Je kan rond het meer geen café of restaurant vinden waar ze niet de typische kybyn of kibin van de Karaïm serveren. Het is een in de oven gebakken deeggerecht in de vorm van een halve maan en dat gevuld wordt met vlees. Voor de kenners van de keuken van Turkije of de Balkan is dit zeker niet onbekend.
Mocht je in de buurt zijn, en je hebt graag rust, kalmte, water en bossen, dan is Trakai zeker een aanrader.
NM.
