Vandaag serveren we een vlot drinkende cocktail op basis van een iconische Amerikaanse bourbon, Manzanilla sherry en kamille-honingsiroop, geserveerd in elegante Japanse theetasjes: spirits in the material world.
Happy 4th of July!
De vierde juli wordt in de Verenigde Staten de onafhankelijkheid gevierd, de geboorte van een natie. Je moet het eens meegemaakt hebben om te weten hoe groot dit feest is, want werkelijk overal is er van alles te doen. Amerika kleurt die dag rood, wit en blauw en de festiviteiten eindigen allemaal in een groots vuurwerk. De meeste Amerikanen vieren het echter in de familiekring met een BBQ, picknick of een typische 4th of July lunch.
Maker’s Mark Kentucky Straight Bourbon Whiskey
Je hoeft het label niet te lezen omdeze whiskey te herkennen. Als je de rode was op de lange hals van de fles ziet, dan weet je dat het Maker’s Mark Kentucky Straight Bourbon Whiskey is. Het is een van Amerika’s meest iconische whiskeymerken. Maker’s Mark is een bourbon die echt nooit teleurstelt.
We gingen voor een gemakkelijk drinkende cocktail met als basis spirit Maker’s Mark bourbon. Deze bourbon met zijn ‘zoet’ en ietwat floraal smaakprofiel is ideaal om er echt indrukwekkende whisky based cocktails mee te maken. Voor het zoete element kozen we voor een combinatie van Manzanilla sherry van Lustau en een honing kamille siroop. Manzanilla is Spaans voor kamille, dus het leek me logisch om die twee elementen samen te brengen. De tannines in de thee werken wonderwel samen met de Manzanilla sherry. En voor het zure element in deze cocktail kozen we voor citroensap.
Inspiratie
Velen weten dat zondag mijn experimentendag is. Toen ik de cocktail fotografeerde, speelde Spirits in the Material World van The Police op de radio, en zo was de naam snel gekozen. Het is een nummer uit 1981 met een meeslepende Jamaicaanse Ska-beat die in het refrein verandert in een rock-beat. Licht en meeslepend, zoals deze cocktail.
Tenslotte wil ik nog Andrea Petruzzi van CIPIACE bedanken voor de inspiratie rond het visuele aspect. Hij serveert regelmatig cocktails in thee- of koffietassen. Denk maar aan zijn Torino express. Het moet dus niet altijd een glas zijn.
Wat heb je nodig?
50 ml Maker’s Mark Kentucky Straight Bourbon Whiskey
22 ml Lustau Manzanilla Papirusa sherry
15 ml honing kamille siroop (receptuur hieronder)
10 ml vers geperst citroensap
eetbare bloemen
Hoe maak je het?
Doe alle ingrediënten in een met ijsblokken gevulde shaker. Goed shaken. Giet in voorgekoelde theetassen en versier met eetbare bloemen.
Honing kamille Siroop
Bring 1 deel water tot net onder het kookpunt (ongeveer 90 graden) en zet dan het vuur af. Doe er 5 zakjes kamillethee in (of het equivalent in kamillebloemen) en laat 10 minuten infuseren. Haal er dan de theezakjes uit en voeg er twee delen honing bij. Roer goed om en laat afkoelen. Koel bewaren.
Traditioneel op Pasen maken we bij Nullam lam klaar maar deze keer kozen we voor een iets andere bereiding. Deze keer ook geen lamsbout maar een lamschouder. Voor de bereiding gingen we even in Spanje kijken en vonden er een heel leuk familiegerecht met onder andere chorizo en pimentón de la vera als smaakmakers.
Pasen is familiedag, vandaar dat we voor een ovengerecht gaan. kozen. De voorbereidingen zijn beperkt, en alles gaat een aantal uren in een grote ovenschotel of braadslede de oven in. Het enige wat je nog moet doen is berekenen wanneer je lamshouder zal gaar zijn.
Wat heb je nodig?
1 lamschouder (ongeveer 1.5 kilo)
250 gram zachte chorizo
300 gram gedroogde witte bonen (bvb cannellini)
4 EL olijfolie
2 medium ajuinen
6 teentjes look
¼ theelepel rode chilipepervlokken
4 laurierblaadjes
12 sjalotten (minstens)
2 takjes rozemarijn
1½ theelepel zoete gerookte paprika (pimentón de la vera)
Begin met de dag ervoor de bonen te laten weken in voldoende koud water. Giet het water af.
Verwarm een pan met zware bodem en warm 2 EL olijfolie. Doe er een halve fijn gesnipperde ajuin bij, twee geplette teentjes look, rode chilipeper vlokken en de laurieblaadjes (ik doe er hier ook al een EL paprikapoeder bij). Laat dit ongeveer 10 minuten garen tot de ajuin een kleurtje heeft gekregen. Doe er nu de bonen bij en giet er water bij tot de bonen net onder staan. Breng aan de kook, zet een deksel op de pan, verminder het vuur en laat sudderen tot de bonen bijna gaar zijn.
Neem ondertussen een andere pan. Verwarm 2 EL olijfolie en bak de lamschouder aan alle kanten bruin. Haal de lamschouder eruit en bak de in stukken gesneden chorizo. Haal er uit en bak de sjalotten gedurende 5 minuten. Maak met een mes gaten in de lamschouder en steek er stukjes look in, afgewisseld met takjes rozemarijn. Kruiden met peper en zout. Bak ondertussen de resterende gesnipperde ajuin en de teentjes look samen met de gerookte paprika en het komijnpoeder. Doe er de tomaten bij en de tijm en laat verder sudderen. Giet dit bij de bonen en leg er de lamschouder op. Dek af met aluminiumfolie en of een deksel.
Verwarm de oven op 170 graden. Zet de lamschouder in de oven en laat ongeveer een 90 minuten garen. Haal er de laatste 15 minuten het deksel af en doe er de olijven bij. Je lamschouder zou nog mooi rosé moeten zijn. Wil je iets meer gekookt, doe er dan nog 20 minuten bij.
Haal het lam uit de pan of braadslede en dek af met aluminiumpapier en laat het een tiental minuten rusten vooraleer je gaat versnijden.
Controleer het vocht van de bonen. Indien er nog teveel vocht is laat nog even reduceren. Verwijder de laurierblaadjes. Controleer de kruiding.
Everything You Always Wanted to Know About Sherry (But Were Afraid to Ask)
Elk jaar in de tweede week van mei heeft in Jerez de la Frontera het Feria de Jerez plaats, één van de oudste en meest kleurrijke festivals van Spanje. Het begon al in de vroege Middeleeuwen als een paardenmarkt en groeide uit tot een feestdag voor de ganse provincie Cádiz, met veel feesten en ook stierengevechten.
En elk jaar in de herfst is er de Internationale Week Van de Sherry, die steeds meer in belang wint.
Wij gaan het in dit artikel echter hebben over sherry, want Jerez ligt natuurlijk in het bruisende centrum van de productie van sherry.
De Sherry Driehoek
De meeste en grootste bodega’s zijn in Jerez gelegen maar de zogenaamde sherry driehoek bestaat naast Jerez de la Frontera ook uit El Puerto de Santa Maria en Sanlúcar de Barrameda. In deze driehoek vind je de krijtwitte, kalkrijke bodems (albarizas) die in de regentijd als een soort spons het water opzuigen en deze waterreserve vasthouden tijdens de hete zomermaanden. De witte bodem reflecteert de zon op de wijnstokken. Deze grond is de ideale voedingsbodem voor de wijnranken en levert de beste sherry op. Welke druiven mogen gebruikt worden voor de productie van sherry, ligt bij wet vast: de witte Palomino Fino druiven, witte Pedro Ximénez druiven (die vooral zoete fruitige wijn oplevert) en de witte Moscatel druiven (of Moscatel de Chipiona), die dichtbij de zee groeien. De zeewind brengt namelijk vocht naar de wijngaarden. Voeg daarbij 300 dagen zon per jaar en het verhaal van “El viento, el sol y la tierra” is compleet.
De Slechte Reputatie
Sherry heeft al jaren een probleem met zijn imago, en dat concretiseerde zich in de constant dalende verkoopscijfers. Research heeft aangetoond dat 40% van de sherrydrinkers ouder zouden zijn dan 65 jaar. Eén van de schuldigen is die superzoete sherry en Bristol cream sherry die ergens helemaal achteraan de barkast van je oma stond en die enkel op begrafenissen, kerstdag of nieuwjaar werd boven gehaald. De sherry was waarschijnlijk te warm geserveerd, te zoet en vermoedelijk ook al 5 keer geoxideerd.
Dit waren de eerste sherry indrukken die je opdeed, meestal tijdens de feestdagen na een bezoek aan je grootmoeder of tante Godelieve (zie foto). Na de feestdagen verdween de fles dan terug in de donkere diepten van de barkast om er pas weer een jaar later terug uit te komen. En buiten die feestdagen zag de fles sherry het zonlicht niet meer, met alle gevolgen van dien. Of hij stond jarenlang tentoongesteld in een decanter op de kast in de woonkamer, blootgesteld aan alle mogelijke temperaturen en lichtinvloeden.
Wanneer was de laatste keer dat iemand je een sherry uitschonk of voorstelde? Waarschijnlijk nooit of anders heel lang geleden. En toch was het enkele decennia geleden bijna een automatisme om een sherry te serveren aan je bezoekers.
Nog interessant om weten is dat sherry laag in caloriën is, je kan dus genieten zonder schuldgevoel. De meeste sherry’s verhogen de productie van goede cholesterol en zouden de aanwezige schadelijke cholesterol via de lever uit het lichaam leiden. En dat een fino ideaal is om je smaakpapillen te verfrissen bij een tasting.
The sherry revival
Heeft het te maken met de hype rond tapas en tapasbars of de populariteit van de Spaanse topchefs, in ieder geval de sherry is aan een revival bezig. De hipsters en gesofisticeerde sherry aficionado’s weten het al langer dan vandaag maar de sherry is terug in de mode. Vergeet de kleverige, veel te zoete sherry van tante Godelieve en denk aan een perfect gekoelde en geserveerde fino of manzanilla met gegrilde sardines of gamba’s a la plancha (zie recept) of geroosterde amandelen of Ibérico en jamón de Serrano of Manchego kaas, chorizo en ga zo maar door. Het is maar pas wanneer sherry op perfecte wijze wordt geserveerd en in combinatie met het juiste voedsel dat deze versterkte wijn het best tot zijn recht komt.
De Soorten Sherry
Sherry is een licht versterkte wijn, met andere woorden een wijn waar tijdens de fermentatie extra alcohol wordt aan toegevoegd (net zoals bij Porto, Marsala en Madeira). Het alcoholgehalte wordt zo opgedreven tot tussen de 17 en 20 graden.
Sherry, net zoals de andere versterkte wijnen, bestaat uit droge tot heel zoete versies. Daartussen bestaan veel schakeringen. Sherry kunnen we best in twee grote categorieën indelen. De eerste categorie zijn de drogere versies, die rijpen onder een laag gist, flor genaamd (fino, manzanilla en amontillado). De tweede categorie zijn diegene die rijpen door oxidatie, zoals de amontillado en oloroso sherry. De flor wordt geneutraliseerd en de verdere oxidatie en rijping op vat zorgt voor de donkere kleur en rijke body.
Solera
Toch nog even een woordje over de solera methode. Het is een rijpingsmethode om verschillende leeftijden te blenden. Solera zijn een hoeveelheid vaten die met elkaar verbonden zijn, waarbij gedurende jaren steeds jonge – in dit geval sherry – wordt bijgegoten en de oudere onderaan wordt afgetapt (en/of verdampt). De gemiddelde leeftijd blijft zo stijgen.
Laten we even de verschillende categorieën sherry overlopen.
Manzanilla
Manzanilla mag enkel geproduceerd worden in het aan de zee gelegen stadje Sanlúcar de Barrameda. Het is bijna de lichtste vorm van sherry die een beetje een frisse en gezouten nasmaak heeft omdat de vaten gerijpt worden in kelders die dicht bij de zee liggen en dus genieten van dat klimaat en de zeewinden. Dat zijn ideale condities voor de ontwikkeling van de flor. De manzanilla wordt best koud opgediend. Ideaal als aperitief.
Fino
Fino is de lichtste en droogste versie met toetsen van gras, groene appel, groene olijven en citrus. De bleke kleur en de smaak komt door het rijpen onder een dikke laag flor. Een fino wordt best koud opgediend.
Amontillado
Amontillado is een gerijpte fino met wat toetsen van noot en karamel. De flor is na verloop van tijd uitgewerkt en door de fino verder te laten rijpen krijg je een intensere en gekleurde versie. Een amontillado rijpt ongeveer 12 jaar en is dus een klein beetje zoet.
The Cask of Amontillado is een heel spannend kortverhaal over moord en wraak uit 1846geschreven door Edgar Allan Poe. Het speelt zich af in een wijnkelder en draait om het proeven van Amontillado (zie artikel).
Een Palo Cortado is een niet zo veel voorkomende vorm van sherry. Hij begint als een fino die tijdens de rijping eigenlijk van identiteit verandert en een beetje zoals een oloroso wordt. Gonzalez Byass maakt hele lekkere Palo Cortado.
Oloroso
Oloroso sherry verschilt van fino doordat deze sherry meer beïnvloed wordt door oxidatie dan door de flor, wat resulteert in een donkerdere, zoetere en meer complexe en rijkere sherry, met toetsen van karamel, gedroogd fruit en kruiden. Oloroso vaten zijn daarom zeer gegeerd voor de rijping van sommige single malt whiskies (Auchentoshan, Kilchoman’s Loch Gorm, Bowmore enzoverder).
Pedro Ximenez – PX
De zoetste sherry is Pedro Ximenez, soms ook gewoon PX genoemd. Deze donkere sherry past ideaal bij dessert of kaasschotels. PX wordt gemaakt van Pedro Ximenez druiven die lange tijd rijpen in de zon, met als resultaat een donkere, bijna siroopachtige sherry. Door het rijpen in de zon gaan de suikers concentreren (tot 475 gram suiker per liter) en wordt de sherry heel zoet, met toetsen van vijg. Deze sherry bewaart wel lange tijd.
Sherry en Food pairing: een match made in heaven!
Een sherry komt het best tot uiting met het juiste eten, en het zal je dus niet verwonderen dat een perfect gekoelde en droge fino de natuurlijke partner van tapas is, vooral die tapas die een beetje zout en/of zuur bevatten zoals jamón ibérico, boquerones, Spaanse olijven en chorizo. De koude fino sherry brengt de smaken van deze aperitiefhapjes nog meer tot uiting. In warm weer heeft de fino ook een verfrissend effect.
In tegenstelling tot wat tante Godelieve deed, moet de fino gekoeld zijn en uit een verse fles komen, want sherry bewaart NIET. Je hoeft hem ook niet te decanteren. Koel bij voorkeur de glazen en niet de sherry. Gebruik een tasting glas of een klein wijnglas om de aroma’s en smaken van de fino (en ook de manzanilla) tot zijn recht te laten komen.
Eén van de meest onderschatte sherry’s is de droge amontillado. Deze past beter bij de iets steviger tapas, zoals paddenstoelen, morcilla, albondigas (zie recept) en sommige kazen van het type Parmiggiano.
Oloroso – wat Spaans is voor geurig – zijn de iets zwaardere sherries die bestaan in droog en zoete versie. Deze sherry is geurig en heeft een vollere body vanwege de langere rijping op vat. Vermijd de zoete versies en je hebt een topsherry vast zoals bijvoorbeeld deze Gonzalez Byass’s Very Old Matusalem. Oloroso sherry past goed bij patés en terrines of oudere gerijpte kazen. Amontillados and oloroso’s worden op kamertemperatuur geserveerd.
Koken met sherry
De bedoeling van dit artikel was een aantal misverstanden rond sherry uit de weg te helpen en jullie te informeren dat er naast de sherry van Tante Godelieve, er nog een gans assortiment sherry bestaat die je nu of geïnformeerde wijze met tapes of andere gerechten kan pairen. Wij gaan nog een stapje verder en koken regelmatig met sherry. We maken bijvoorbeeld een gebraiseerde kip met gekonfijte look, groene olijven en pijnboompitten (zie recept). Daarvoor gebruiken we een Oloroso seco uit Chipiona, die lichte zoete toetsen heeft, maar vooral geurig is en een volle body heeft.
barkast van je oma stond en die enkel op begrafenissen, kerstdag of nieuwjaar werd boven gehaald. De sherry was waarschijnlijk te warm geserveerd, te zoet en vermoedelijk ook al 5 keer geoxideerd.
