Tag Archives: kritharaki

Frisse lentepasta van orzo, erwten, boerenkool en lente-ui

Vandaag kiezen we voor een gezond gerecht dat je zowel als pasta of als slaatje kan opdienen. We gebruiken Griekse pasta (kritharaki of orzo) en die gaan we garen in groentebouillon. Orzo is redelijk snel gaar en van die korte gaartijd profiteren we om wat extra groenten mee te garen. Die doen we er pas op het laatste bij, omdat we ze niet willen overkoken.

Je kan in plaats van orzo ook gerst of spelt gebruiken. Hou wel rekening met de correcte gaartijd.

De smaakmakers zijn natuurlijk de groentebouillon en de groenten, maar we werken af met verse muntblaadjes en zeste en sap van een citroen voor de friszure toets van de pasta.

Om het geheel nog wat meer kracht te geven schaven we stukjes pecorinokaas op de pasta. Pecorino is een vette, pittige schapenkaas, en dat hebben we nodig.

Wat heb je nodig?

  • 1 kleine ajuin
  • olijfolie
  • 6 lente-uitjes
  • 1 liter groentebouillon
  • 100 gram kritharaki – orzo pasta
  • 200 gram erwten (mag diepvries zijn)
  • 500 g boerenkool
  • zeste en sap van 1 citroen
  • muntblaadjes
  • 25 gram pecorino kaas

Hoe maak je het?

Verwarm de olie in een pan en voeg er de fijn gesnipperde ajuin aan toe, en een paar van de lente-uitjes. Kruiden met zout. Fruit de ajuin gedurende 7 minuten of tot hij gaar is.

Voeg er de groentebouillon bij en breng aan de kook. Wanneer de bouillon kookt mag de orzo (of de gerst of spelt) erbij. Def af en laat garen (zie de verpakking voor de gaartijd). De laatse 5 minuten doen we er nog de stukjes boerenkool en de erwten erbij.

De orzo pasta moet gaar zijn en de boerenkool verwelkt. Giet overtollige bouillon weg en werk af met de zeste en het sap en van de citroen, de resterende lente-uitjes en de muntblaadjes. Sprenkel er wat stukjes pecorinokaas over.

NM.

Griekse meatballs Soutzoukakia

Een gerecht kan vele moeders hebben. Een mooi voorbeeld hiervan is soutzoukakia – Griekse meatballs – die ook in de Turkse keuken bestaan onder de naam Smyrna meatballs of Izmir kofte. In het woord Soutzoukakia zit sucuk, het Turkse woord voor worst, omdat deze ballen ook dikwijls op de grill worden klaargemaakt, maar dan in de vorm van kofte (zie recept voor kofte).

Soutzoukakia smyrneika (Σουτζουκάκια σμυρνέικα) is een gerecht dat naar Griekenland is meegebracht door de vluchtelingen uit Klein Azië. In de vroege twintigste eeuw was Smyrna in Turkije een belangrijke kosmopolitische stad, bekend voor zijn lekkere keuken. Het grooste gedeelte van de bevolking was Grieks. In 1922 werd de stad ingenomen door het Turkse leger en de Griekse bevolking moest op de vlucht. Izmir is de moderne naam voor het oude Smyrna.

De gehaktballen worden gemaakt met rundsgehakt en worden op smaakt gebracht met komijn en kaneel. Nadat ze gebakken worden gaan ze even in een geurige tomatensaus. Normaal eet je deze meatballs met rijst maar ik serveerde ze met een luchtige bulghur.

Wat heb je nodig?

  • 750 gram rundsgehakt ( of een mengeling kalf-varken)
  • 1 kleine ajuin, fijn gehakt
  • Een paar teentjes look
  • 2 eieren
  • Platte peterselie, fijn gehakt
  • Geraspte kaas
  • 200 ml rode wijn
  • Bloem
  • ¾ theelepel Oregano
  • ¾ theelepel Komijnpoeder

Voor de saus

  • 2 fijn gehakte kleine ajuinen
  • 8 grote tomaten, grof gehakt
  • 3 EL tomatenpuree
  • 2 laurierbladen
  • ½ theelepel komijnpoeder
  • Een goede snuif kaneelpoeder

Hoe maak je het?

Verwijder de korsten van het brood en snij in grove stukken. Laat deze een paar minuten weken in de rode wijn. Haal de stukken brood uit de wijn en knijp ze tot de meeste wijn eruit is. Zet beide even opzij.

Neem een grote kom en meng het gehakt met het geweekte brood, de fijn gesnipperde ajuin en look, de eieren, de fijn gesnipperde peterselie, de geraspte kaas, de bloem en alle kruiden. Meng heel goed dooreen. Dit gaan we nu een paar uur wegzetten in de koelkast om straks mooie stevige gehaktballen te maken.

Maak gehaktballen ter grootte van een golfbal en rol deze nog even door de bloem. Bak ze in wat olijfolie, tot ze aan alle kanten mooi bruin zijn.

Ondertussen maken we onze tomatensaus. Stoof de ajuin en de resterende look in een pan. Voeg er de resterende ingrediënten en de rode wijn bij en laat verder sudderen op een klein vuurtje. Wanneer de saus gereduceerd en redelijk dik is mag je er de gebakken gehaktballen bij doen. Laat dit nog een 15 minuten verder garen op een zacht vuurtje. Verwijder de laurierbladeren en dien op met kritharaki, bulghur of witte rijst.

NM.

Citroen en orzo kippensoep

6434

Het weer is bar en guur, dus kozen we voor comfort eten, eten dat je verwarmt en blij maakt. Op het menu vandaag staat daarom een variante van de Griekse avgolemono soep, gemaakt met kip, hartige groenten, orzo en een verfrissende naar citroen smakende bouillon. Echt soulfood en gemakkelijk te maken. Ik maak deze soep altijd in grote hoeveelheden, want je kan wat overblijft gemakkelijk invriezen.

Om van deze soep nog meer krachtvoer te maken hebben we er orzo aan toe gevoegd, vaak Griekse rijst (kritharáki of manéstra) genoemd, maar het is dus wel degelijk pasta. Orzo is Italiaans voor gerst en wordt soms ook risoni genoemd. Het is een korte macaroni in de vorm van, maar groter dan een rijstkorrel en is dus geen rijst. Orzo komt voor in alle keukens van de Middellandse Zee, en is ook te vinden in bijvoorbeeld Delhaize.

2783

We gebruiken hiervoor een vers getrokken kippenbouillon waarin we de laatste twintig minuten de orzo laten mee garen en heel op het einde afwerken met vers geperst citroensap, voor de friszure toets. Deze soep is puur deugddoend comfort in een kom. De aroma’s die je keuken vullen krijg je er gratis bij.

Wat heb je nodig ?

  • 1 kip
  • 2 teentjes look, fijn gesnipperd
  • 1 ajuin, fijn gesneden
  • 4 wortelen
  • 3 takken selder
  • 2.5 liter kippenbouillon
  • 250 gram orzo
  • 2 laurierbladen
  • 1 tak rozemarijn
  • 1/2 EL tijm
  • Peper en zout
  • Sap van 2 citroenen
  • Platte peterselie

Hoe maak je het?

Snij de kip in stukken en bak deze in een grote soeppot gedurende een paar minuten licht goudbruin. Haal de kip uit de pan en zet weg. We gaan de kip in kleine beetgare stukjes trekken. Doe de overblijvende lepel olijfolie in de pan en voeg nu de fijn gesneden look, ajuin, selder en wortel bij.

Kook vijf minuten verder en blijf ondertussen verder roeren. Bestrooi met tijm. We gieten er nu de kippenbouillon bij en de laurierbladen. Breng aan de kook en verminder dan het vuur. Laat rustig verder sudderen.

Orzo heeft ongeveer een 15 tot 20 minuten nodig om gaar te worden. Bereken dus wanneer je de soep wil klaar hebben en doe er dan ongeveer 20 minuten ervoor de orzo, de rozemarijn en de stukken kip bij.

Net voor opdienen doe je er het vers geperste citroensap bij en werk je de soep af met peper en zout en wat platte peterselie.

Dien zeer warm op.

NM.

6429

Keftedes van lamsvlees met orzo en yoghurtdressing

nullam goes greek-2 copy3376Ons tweede gerecht tijdens de Griekse week is lamsvlees met typische Griekse deegwaren, orzo. Trouwens, alle ingrediënten voor dit gerecht kan je in Delhaize vinden. Orzo is Italiaans voor gerst en wordt soms ook risoni genoemd. Het is een korte macaroni in de vorm van, maar groter dan een rijstkorrel en is dus geen rijst. Het wordt vaak Griekse rijst (kritharáki of manéstra) genoemd, maar het is dus wel degelijk pasta. Orzo komt voor in alle keukens van de Middellandse Zee, en ook in Delhaize.

Gekookte orzo is zeer veelzijdig en combineert gemakkelijk in een slaatje met rode ajuin en verse kruiden zoals munt en koriander, of met rucola en rode quinoa (zie foto’s). De verse kruiden zijn de smaakmakers en de rode ajuin en quinoa zorgen voor de crunch.

Je kan ook de orzo klaarmaken als een risotto, door hem eerst aan te bakken in boter, er kippenbouillon bijdoen. Net zoals een risotto laat je het vocht eerst absorberen vooral je er de volgende lepel op giet. Dit neemt ongeveer 20 minuten in beslag, tot de orzo al dente is. Je kan er de laatste minuut nog wat jonge spinazie in laten warm worden. Haal van het vuur en werk af met wat citroensap en wat gebrokkelde feta.

Wij kozen echter voor een zomers slaatje van orzo met een frisse dressing op basis van Griekse yoghurt en munt, met gegrilde sneden lamsschouder en huisgemaakte meatballs van lamsvlees. We brengen veel van de onderdelen op smaak met oregano, één van de belangrijkste ingrediënten in de Griekse keuken. Als je al in Griekenland bent geweest heb je het waarschijnlijk al geproefd maar zeker ook geroken want oreganooros ganos of vreugde van de berg – groeit er weelderig op de heuvels en verspreidt bij broeierige hitte een zoet en geurig parfum in de lucht. Ken je dit gerecht niet dan is het een leuke inleiding tot de Griekse keuken, en, ken je het wel, dan hoop ik dat dit mooie herinneringen oproept van mooie stranden en landschappen, zwoele avonden en lekker eten en drinken. Zoek je nog een ander keftedes gerecht, bijvoorbeeld met varkensgehakt, klik dan hier.

2675

Wat heb je nodig?

  • Brood
  • Melk
  • ½ kilo lamsgehakt (voor 4 personen)
  • Lamsschoudersneden
  • 1 ei
  • Rode ajuin
  • Platte peterselie
  • Verse muntblaadjes
  • Look
  • Gedroogde oregano
  • Citroen
  • Orzo
  • Feta (optioneel)
  • Griekse yoghurt

Hoe maak je het?

We maken eerst de keftedes, de Griekse meatballs. Week wat brood in melk. Neem een grote mengkom en doe er het gehakt lamsvlees in en meng er een ei door. Rasp een ajuin over de mengkom. Snipper twee teentjes look en doe er dan de kruiden bij: verse fijn gehakte platte peterselie en munt en een EL gedroogde oregano. Als laatste mag er de zeste van 1 citroen bij en het uitgewrongen geweekt brood. Kruid met verse zwarte peper en wat zout. Meng alles goed dooreen en maak ballen de grootte van een golfbal. Zet deze even weg in de koelkast.

Kook ondertussen de orzo volgens de gebruiksaanwijzingen. Giet het water af en laat uitlekken en afkoelen in een vergiet. Meng de orzo met de rode ajuin en wat fijn gesneden munt en rucola. Kruiden met wat peper en zout. Of maak de orzo klaar als een risotto, zoals hierboven beschreven.

4370

Vul een serveerkommetje met Griekse yoghurt en meng er wat gesnipperde muntblaadjes en gedroogde oregano onder. Meng er ook wat zeste van citroen onder en wat gedroogde oregano. Zo krijg je een frisse dressing voor je slaatje van orzo, ook heel lekker bij de keftedes.

Haal de meatballs uit de koelkast. Warm wat olijfolie op in een pan en bak de lamsgehaktballen tot ze mooi goudbruin en gaar zijn. Bak het de sneden lamsschouder op de grill of in een grillpan tot ze gaar zijn. Werk af met wat gedroogde oregano.

NM.

Salade van orzo met verse kruiden

2684 Orzo is Italiaans voor gerst en wordt soms ook risoni genoemd. Het is een korte macaroni in de vorm van maar groter dan een rijstkorrel en is dus geen rijst. Het wordt vaak ten onrechte Griekse rijst (kritharáki of manéstra) genoemd. Je vindt orzo echter in het volledige gebied van de Middelandse Zee. Bij de Turken noemt het şehriye en in vele landen van de Balkan noemen ze het risi. Maar het is dus wel degelijk pasta.

Ik gebruik orzo niet alleen in soepen of in stoofpotjes (zie arni giouvetsi), maar heel dikwijls ook in salades, die ik als hoofd- of bijgerecht serveer. Het is voor mij de ideale zomerse partysalade voor een BBQ, tuinfeest of picnic. Je kan er echt vele leuke dingen mee doen, het bewijs dat een slaatje niet altijd gewoontjes is. Voeg er je favoriete ingrediënten aan toe en zorg voor een lekkere romige en friszure dressing en je hebt een succesgerecht voor je tuinfeest.

Het slaatje hieronder is een variante op het thema rood-wit-groen waarbij we kozen voor fris en crunchy: frisse komkommer gecombineerd met lekkere tomaten en een frisse, smaakvolle kruiden, zoals verse munt en platte peterselie. Persoonlijk snij ik er ook wat kappertjes in en durf ik er ook wat rode chilipeper bij doen, om het slaatje wat meer kick te geven. In de dressing zit ook wat zeste van de citroen verwerkt, om het frisse karakter van het slaatje te benadrukken.

Zoek je nog een ander slaatje met orzo, klik dan op deze link: Griekse meatballs (keftedes) met een frisse salade van orzo en yoghurtdressing.

2697

Wat heb je nodig?

  • 1 pak orzo
  • olijfolie
  • de zeste van 1 citroen
  • platte peterselie
  • verse muntblaadjes
  • lente-uitjes
  • 1 komkommer
  • Een paar romatomaten
  • Peper en zout
  • Rode chilipepervlokken (optie)
  • Kappertjes (optie)

Voor de dressing

  • 1 EL citroensap
  • 3 EL olijfolie
  • 1 theelepel zeste van een citroen
  • 1 teentje look (optie)

Hoe maak je het?

Kook de orzo volgens de gebruiksaanwijzing. Zorg er voor de orzo niet te ver te koken. Giet af en spoel even onder koud water. Laat de orzo uitlekken en afkoelen en giet in een grote slakom of serveerschotel.

Giet er een beetje olijfolie bij. Verwijder de schil van de komkommer en snij in kleine blokjes. Verwijder het binnenste van de tomaten en snij ook deze in kleine blokjes. Snij de lenteuitjes in kleine stukken. Dit mag allemaal bij de orzo.

Nu rest ons enkel nog de kruiden en de dressing.

Neem de muntblaadjes en rol ze op. Snij ze vervolgens in strips. Snij ook de platte peterselie fijn. Meng de kruiden door de andere ingrediënten.

Maak de vinaigrette en giet over de salade. Controleer de kruiding. Indien de salade te droog is, doe je er nog wat olijfolie bij.

Serveer de salade van orzo als een bijgerecht of geef er gegrild vlees bij, zoals merguez, souvlaki, meatballs of lamskoteletjes.

NM.

 

Lamsvlees op Griekse wijze

Vandaag 25 maart is de dag van de Griekse onafhankelijkheid (Εικοστή Πέμπτη Μαρτιου). Op 25 Maart 1821 hield Bisschop Germanos van Patras de Griekse vlag omhoog bij het klooster Agia Lavra in Peloponnese, en de opstand tegen de Turken ontstond kort daarna. Feest dus in Griekenland. 

Griekenland is een prachtig land met een hele lekkere keuken. Misschien niet de meest verfijnde keuken, maar ze verstaan wel de kunst om nogal eenvoudige dingen zeer goed te laten smaken.

De blokjes lamsvlees worden ‘en papillotte’ in de oven gegaard op lage temperatuur met look, citroen en oregano als smaakmakers. We nemen lamsvlees uit de nek van het lam omdat dit heel veel smaak bevat en omdat het ideaal is voor stoofpotjes. Yiayia approved!

4761

Wat heb je nodig? Voor 4 personen

  • 800 gram lamsvlees
  • Platte peterselie
  • 2 citroenen
  • 4 teentjes look
  • Oregano

Hoe maak je het?

Verwarm de oven voor op 150 graden. Snij het overtollige vet weg van het lamsvlees en snij het in stukken van ongeveer 2 centimeter.

Neem een grote, zware ovenschaal of braadslede. Neem een stuk aluminium dat groot genoeg is om de bodem van de schaal te bedekken

Leg de blokjes lamsvlees op de folie in de braadslede. Snipper drie teentjes look fijn en strooi deze over het vlees.

Verwijder de zeste van de citroen en zet deze even apart. Pers de citroenen uit en giet het sap over het vlees. Kruid met peper en zout en strooi er wat oregano over.

We gaan nu het pakketje sluiten zoals een papillotte. Schik het pakketje in het midden van de ovenschaal en zet in de oven. Laat gedurende 3 uur garen op lage temperatuur.

Snij het laatste teentje look fijn en meng met de fijn gesneden platte peterselie en de zeste van citroen.

Serveer de gare blokjes lamsvlees met de vrijgekomen sappen  en bestrooi met het peterseliemengsel. Serveer met een Griekse sla en geroosterde aardappelen (recept zie Deel 3: de citroen en oregano aardappelen) of met orzo (kritharaki).

NM.

Arni Giouvetsi sto Fourno

4976

γιαγια

Het is volle vakantieperiode en toch is Nullam druk bezig, want hier volgt reeds het vijfde recept voor onze Griekse week. Ik vond dit een hele leuke uitdaging, vandaar dat we onze planning een beetje hebben aangepast. Mocht ik een Griekse grootmoeder (γιαγια of yaya) gehad hebben, dan zou ze dit waarschijnlijk voor mij hebben klaargemaakt. Als laatste recept in deze Griekse reeks kozen we dus voor een traditioneel gerecht dat de goedkeuring wegdraagt van γιαγια. Als u zich “My Big Fat Greek Wedding” herinnert of als u Griekenland een beetje kent, dan heb je ze al wel gezien, deze in het zwart geklede bemoeizieke maar oppermachtige grootmoeders. Hun rol is zo symbolisch en belangrijk dat ze zelfs worden opgevoerd in vele commercials voor etenswaren, die zogezegd de zegen van de γιαγια hebben gekregen.

Giouvetsi

Giouvetsi is een klassieker: het is (meestal) lamsvlees dat gebraiseerd wordt in een giouvetsi, een aardewerken pot. Vermits dit gerecht enige tijd moet braiseren tot het gaar is, werd dit gerecht meestal op zon- en feestdagen klaargemaakt, als er wat meer tijd was. De giouvetsi werd zelfs naar de plaatselijke bakker gebracht om in de broodoven te laten garen. Het lamsvlees, samen met de andere ingrediënten zoals tomaat en orzo (kritharaki – Griekse deegwaren) werden in de giouvetsi gedaan en een paar uren in de bakkersoven gezet. Wanneer je na een paar uren het deksel van de stoofpot neemt krijg je natuurlijk een explosie van geuren en smaken, want de tomatensaus werd met look, een kaneelstok en laurierbladen op smaak gebracht. Zorg dat er genoeg vocht aanwezig is, want de orzo, die wordt mee gebraiseerd neemt veel vocht op. Serveer dit gerecht warm met groene bonen, een geraspte harde kaas en een lekkere Griekse rode wijn.

5002 4996

Griekse kaas

De kaas die je raspt en aan een giouvetsi toevoegt moet niet smelten maar enkel extra smaak toevoegen. De typische kaas daarvoor is kefalotyri, een harde, gele kaas gemaakt van schapen- of geitenmelk; of mizithra, een zachte, verse kaas ook gemaakt van schapen- of geitenmelk. Ze zijn niet gemakkelijk te vinden, dus heb ik maar manouri – gemaakt van schapenmelk – gebruikt. Je kan ook een goede feta gebruiken. Deze manouri is trouwens een ideale kaas om te grillen.

Griekse wijn

Bij dit gerecht hoort natuurlijk een Griekse wijn. We kozen voor een intense rode wijn uit Nemea, de wijngaarden van de Goden. Nemea is een klein stadje gelegen in de Peloponnesos op 30 kilometer van Korinthos. Dit zijn historische wijngaarden omdat deze wijn gemaakt wordt van Agiorgitiko druiven, en direct afstammen van de Fliasion, een wijn uit de Griekse oudheid. Nemea noemde toen Aghios Georgios (Sint-Joris – zie de afbeelding op het label), en heeft dus een eeuwenoude wijntraditie. Deze rode wijn wordt gemaakt door de Wijncooperatieve van Nemea, die tot doel heeft deze aloude tradities niet te laten verdwijnen en deze druif en wijn te blijven promoten als deel van het cultureel erfgoed. Het is een intense dieprode wijn met toetsen van hout, leder en rode bessen, ideaal dus bij deze arni giouvetsi.

4911

Wat heb je nodig?

  • Lamsbout of lamsschouder (1.5 kilogram)
  • Citroen
  • Zoete paprika
  • Gedroogde oregano
  • 1 kaneelstok
  • Olijfolie
  • Lente-uitjes
  • 250 gram kritharaki (orzo)
  • 2 teentjes look
  • 400 gram gehakt tomatenvruchtvlees (desnoods uit blik)
  • 50 gram geraspte kaas (kefalotiri, mizithra, manouri of feta)

Hoe maak je het?

Warm de oven voor op 180 graden.

Verwijder het meeste vet van de lamsbout of lamsschouder. Pers de citroen en masseer het sap in de lamsbout. Neem een giouvetsi of ovenschotel met deksel en giet er een paar eetlepels olijfolie in. Schik de lamsbout in de ovenschotel en wrijf deze in met het paprikapoeder en de teentjes knoflook. Kruid met peper en zout. Vervolgens mogen de lente-uitjes, de tomaten, de gedroogde oregano en de kaneelstok erbij. Rooster gedurende 30 minuten zonder deksel in de oven. Draai de bout halverwege om.

Na 30 minuten giet je ongeveer 250 ml water of lichte bouillon in de ovenschotel en laat je dit met deksel verder garen in de oven. Dit zal nog ongeveer een uurtje duren.

Voeg er nu de ongekookte orzo bij en eventueel nog wat bouillon of water en laat nog 30 minuten verder garen in de oven. Controleer of de orzo en je lamsbout gaar zijn en dien op. Geef er de geraspte kaas bij.

NM.