Tag Archives: koffiefilter

Melitta en het perfecte kopje koffie

Pour over by Melitta

Er zijn zo van die merken die al honderd jaar of meer meegaan en die zich toch steeds weer opnieuw kunnen vernieuwen en met modieuze maar functionele artikelen op de markt komen. Melitta is er zo één van. Ik ken Melitta al van de tijd van mijn grootmoeder, die toen nog handmatig koffie maakte. Als klein kind keek ik vol bewondering naar het rituaal van koffie opgieten. Want koffie maken is niet zomaar gemalen filter in een koffie doen en er water overgieten. Het is een rituaal dat je volgens de regels van de kunst moet uitvoeren. Is het moeilijk? Nee, er zijn gewoon enkele regels die je moete volgen en die we hieronder uitleggen.

Handmatig opschenken (Pour Over)

De erfenis van Melitta is groot natuurlijk, want al in 1908 vond Melitta Bentz (zie artikel) een nieuwe manier uit om koffie te bereiden. Daarbij werd de koffie gefilterd met behulp van een papieren filter. Melitta is sinds 1908 altijd gepassioneerd gebleven door heerlijke koffie en de eenvoudige bereiding ervan, ook vandaag nog.

Surfen op de trend en innovatie

Zoals ik hierboven al schreef, Melitta weet heel goed te vernieuwen en de jonge generatie opnieuw aan te trekken tot Melitta De jonge generatie is helemaal geïnteresseerd in koffie en het moet blijkbaar allemaal zo rap niet meer gaan. Er wordt terug tijd gemaakt om goede koffie te maken en te consumeren. Opschenkkoffie en de door Melitta uitgevonden koffiefilters  zijn nu weer helemaal in (zie link naar website en gamma)

Vooral in steeds meer koffiebars en restaurants is de heropleving merkbaar van deze authentieke manier om overheerlijke koffie te zetten. En ook in België ontsnappen we er niet meer aan. De authentieke manier – zoals mijn grootmoeder het deed – om een heerlijk kopje koffie te zetten is trendy geworden.

Wat zijn nu de voordelen van filterkoffie? 

Filterkoffie is een rijke en aromatische smaakervaring maar het is ook een moment van gezelligheid om met elkaar te delen. Het is daarnaast een goedkope manier om koffie te zetten in vergelijking met onze moderne bereidingssystemen (zoals pads enz). En vooral, het is een ecologische manier om koffie te zetten in vergelijking met andere bereidingssystemen.

Wat heb je nodig voor een perfect kopje koffie?

Voor de bereiding van 1 lekkere beker koffie zoals jij hem wil, heb je slechts het volgende nodig:

  • 16 g koffie (2 maatschepjes)
  • 300 ml heet water

Wat heb je nodig nodig? Versgemalen koffie, een beker, een Melitta koffiefilter, een filterhouder en een opschenkketel.

Vijf stappen voor een perfect kopje koffie

Er zijn vijf eenvoudige stappen die we moeten nemen: het doseren, de pre-infusie, blooming, infusie en genieten!

We maken eerst de filter wat nat. Vandaar het belang van een goede opschenkketel (zie verder)

De juiste dosis gemalen koffie is belangrijk voor de juiste smaak. Kijk voor de juiste dosering de markering na op het maatschepje.

De juiste watertempratuur heeft niet alleen invloed op hoe warm je je koffie graag drinkt maar beïnvloedt natuurlijk ook de smaak. Aanbevolen is een watertemperatuur tussen 85 en 95 graden.

Tijdens de pre-infusie wordt  de aanwezig koffie in de filter een beetje nat gemaakt waardoor een compacter geheel ontstaat. Wanneer we daarna het water in grotere hoeveelheden over de koffie gaan gieten, neemt de kans sterk af op het vormen van ongewenste kanaaltjes. Het vormen van die kanaaltjes is duidelijk zichtbaar tijdens het koffiezetten. Je ziet aan het begin van het doorstromen van het water/koffie dat dit via die ongewenste kanaaltjes veel te snel doorloopt (je koffie is niet gekleurd). Dit kan zich mogelijks nog enigszins herstellen maar een goede koffie zal het nooit worden. Het water moet dus rustig en gelijkmatig verdeeld door de hele koffiemassa stromen. Dan worden de meeste aroma’s van de koffie geëxtraheerd.

De pre-infusie was al een heel belangrijke stap. Om je bijvoorbeeld daar bij te helpen heeft Melitta een reeks opschenkproducten ontwikkeld. En daarmee gaan we voor de beste opschenkervaring. Een hele goede aanwinst in dit nieuwe gamma is de handige opschenkketel. En ik zeg dat niet zomaar. Deze was al belangrijk voor de pre-infusie maar zal van groot nut zijn wanneer je het warme water zorgvuldig over de gemalen koffie moet gieten. De opschenkketel is gemaakt in roestvrij staal en kan op elke kookplaat worden gebruikt, inclusief inductie. Om een optimaal resultaat te krijgen is de ketel voorzien van een speciale zwanenhalsuitloop, die ervoor zorgt dat je het water precies kan uitgieten. Dankzij de ergonomische handgreep is de opschenkketel van 700 ml gemakkelijk en comfortabel te gebruiken.

Tijdens de pre-infusie goot je een beetje water over de koffie. Naast het mooi verdelen van de gemalen koffie over de filter gaat de koffie nu ook ontgassen (Dat wordt blooming genoemd). Nu mag je na 30 seconden er in batches de rest van het water bijgieten. De totale duur mag niet langer dan drie tot maximum vier minuten duren.

Op de foto’s zie je hoe Eveline Hoorens van Hoorens Koffie dit op perfecte wijze uitvoert (link naar de foto’s).

De Filterhouders

  • De opschenkfilterhouder biedt de ideale extractieruimte voor perfecte filterkoffie.
  • De verschillende formaten van filterhouders zijn ideaal voor:
    • 1×2 à 1 beker koffie (240 ml) / 2 kopjes
    • 1×4 à 2 bekers koffie (480ml) / 4 kopjes
    • 1×6 à 3 bekers koffie (720ml) / 6 kopjes
  • De binnenkant van de filterhouder bevat verticale ribbels om de hoogte aan te geven tot waar de koffiefilter moet worden gevuld.
  • In het midden van de bodem is er een verhoogde ribbel. Die zorgt ervoor dat tijdens het opschenken de hoeken van de koffiefilter naar de openingen worden gebogen en dat het water zich verspreidt naar beide kanten van de filter.
  • Zo wordt een meer gelijkmatige extractie van de gemalen koffie verkregen dan bij filterhouders met slechts één opening. Ook wordt over-extractie vermeden.
  • Nog een voordeel is dat de koffie in 2 bekers tegelijk kan worden gezet.
  • De filterhouder is zodanig ontworpen dat deze op eender welk recipiënt past
  • Bij gebruik van een niet-transparant recipiënt is de hoeveelheid koffie zichtbaar via de openingen onderaan de filterhouder.
  • De ribbel in het midden zorgt ervoor dat de filterhouder stabiel blijft staan op twee kopjes en vermijdt dat de kopjes elkaar raken terwijl de koffie wordt opgeschonken.
  • 2 uitlopen voor 2 kopjes (innovatie van Melitta)
  • Ontworpen om de doorloopsnelheid van het water te verhogen en de koffie minder bitter te maken
  • 2 openingen om de hoeveelheid koffie in het kopje te zien

Daarnaast ontwikkelde Melitta ook filtersets ideaal voor de bereiding van  één  of twee kopjes koffie. Ze bestaan uit één of twee porseleinen bekers  waarop de filterhouder perfect past. Ga maar eens kijken in het nieuwe Pour Over gamma van Melitta.

NM.

Koffie Kàn slow coffee

Nullam Microwaveum--22

Straffeloos genieten

Zowel de occasionele gebruiker als de kenner zijn het over eens: de geur van vers gemaakte koffie is onweerstaanbaar. Geuren zijn zeer krachtig gelinkt aan emotie en geheugen, met andere woorden de geur van koffie kan zeer nostalgisch zijn en op één of andere wijze verbonden zijn met een verhaal uit ons verleden. Vul hier zelf maar een associatie in. Nullam is al jaren intensief bezig met koffie. We zijn niet alleen een grote verbruiker, maar we zijn ook veel bezig met de rol van koffie in de gastronomie, als bijvoorbeeld ingrediënt in gerechten of cocktails. We zijn daarom dus constant op zoek naar nieuwe smaken. Dankzij Yapado kwamen we in contact met de slow coffee van Koffie Kàn en hun verhaal wekte onze nieuwsgierigheid op. Dus gingen we spoorslags naar de Kerkstraat in Wenduine, aan de Belgische kust, waar de zeer sympathieke Marjolein en Frederik ons heel deskundige tekst en uitleg gaven. De afspraak ging maar 1 uur duren, maar we stonden pas drie uur later buiten.  Wat een interessant verhaal en één van de leukste werkbezoeken ooit!

Wie is Koffie Kàn?

Koffie Kàn uit Wenduine is een Belgische Koffiebranderij annex winkel geleid door Marjolein Vermeersch. Zij nam de zaak over van haar vader Johan. Hij begon met een klein brandertje in de winkel, toen goed voor 20 kilo. Nu verwerkt Koffie Kàn maar liefst 700 kilo koffie per dag en wordt verdeeld via duizend verdeelpunten over gans het land.

Nullam Microwaveum--2

Wat maakt Koffie Kàn zo speciaal?

In de jaren 70 was er een wereldwijde koffiecrisis (450.000 banen gingen verloren) omwille van de droogte in Brazilië en er ontstond een tekort aan koffie. De aankoopprijs van de koffiebonen ging de hoogte in, maar de verkopers hier mochten de verkoopprijzen van de koffie niet opslaan. Er ontstond een speculatieve markt en mensen begonnen koffie te hamsteren. In diezelfde periode werd er een marktonderzoek gedaan naar het gebruik van koffie.

Mensen zochten naar koffie met een lekkere smaak en eens ze die gevonden hadden veranderden ze niet meer van koffiesoort. Een tweede belangrijk element uit het onderzoek was dat mensen zochten naar koffie die gemakkelijk verteerbaar was en hartkloppingen en zenuwen vermeed. Gezondheid was dus een cruciale factor.

De koffiecrisis en het onderzoek leidden ertoe dat Koffie Kàn bewuster naar koffie is kijken zijn, en hun eigen techniek voor mengen en branden ontwikkelden. De koffie werd door henzelf geïmporteerd uit Latijns-Amerika (vooral Brazilië), vooral koffie van op grote hoogte. Dat is niet alleen de beste koffie naar smaak toe, maar hoe groter de hoogte, hoe minder cafeïne.

De andere factor, de relatie tussen koffie en gezondheid (vooral vertering) is moeilijker te onderzoeken, want de vertering heeft te maken met het branden en het mengen van de koffie. Branden is eigenlijk karamelliseren van de boon-natuurlijke suikers.

Met de slow koffie spreek je de markt van de slow food en gezonde natuurvoeding aan? Mensen gaan tegenwoordig bewuster gaan consumeren. Ze zoeken bij hun aankopen antwoorden op de vragen ‘heb ik er last van?’ en ‘vind ik het lekker?’.

Nullam Microwaveum--4

Koffie Kàn’s slow koffie proces

Koffiebonen zijn eigenlijk zaadjes, maar ze worden bonen genoemd vanwege de gelijkenis. Het zijn de meellichamen in de bonen die de cafeïne bevatten. De bonen worden in groene vorm getransporteerd, omdat er zo geen kwaliteitsverlies is. Het roosteren transformeert de groene koffiebonen in de aromatische bruine bonen zoals we die kennen. Tijdens dit proces worden de bonen constant in beweging gehouden om verbranden tegen te gaan. Wanneer de bonen een bepaalde interne temperatuur bereiken, worden ze bruin van kleur en komt de etherische olie vrij. Deze olie is verantwoordelijk voor de smaak en het aroma van de koffie. Normaal wordt ongeveer 3 tot 5 minuten gebrand aan een hoge temperatuur. Bij Koffie Kàn wordt er tussen de 13 tot 15 minuten gebrand, én aan veel lagere temperaturen. Met andere woorden, je moet een balans vinden tussen voldoende temperatuur én net genoeg tijd om te karamelliseren en toch niet te verbranden. Zo blijft de rijke smaak van deze SLOW koffie behouden.

Na het branden moeten de bonen onmiddellijk en zeer snel gedroogd worden om oxidatie tegen te gaan. Dit gebeurt bij Koffie Kàn door lucht. En dan moeten ze zo snel mogelijk verpakt worden.

Het lijkt misschien een eenvoudig proces, maar het is niet te kopiëren. Het duurt jaren vooraleer je de bonen kan ‘lezen’. Het verschil tussen een perfect geroosterde koffie en een slechte, komt soms op een seconde aan.

De speciale ventielverpakking

Er zijn heel veel factoren die een impact hebben op de smaak van het uiteindelijke product, zoals de oorsprong van de bonen, de plant zelf, de bodem, de weersomstandigheden (hoeveelheid regen en zon) maar ook de hoogte. Daarna zijn de verschillende fases van het proces ook heel belangrijk voor de smaak en het aroma: het mengen, branden, malen en het verpakken. Koffie Kàn gebruikt een speciale ventielverpakking, omdat na het branden CO2 vrij komt en dit ventiel zorgt ervoor dat oxidatie vermeden wordt.

Nullam Microwaveum--14

Hoe maak je de ideale koffie?

Er is geen techniek die voor iedereen dezelfde is. Belangrijk is dat je de koffie snel na het branden gebruikt. Ideaal is een periode binnen de twee weken. De manier waarop je de koffie bewaart, is belangrijk voor smaak en aroma. Koffie Kàn is ideaal voor filterkoffie en vereist een fijne filtermaling. Let op, ook de maling heeft een invloed op het resultaat. Maal de bonen zo kort mogelijk voor het zetten van de koffie. Volgende factor die een rol speelt is de kwaliteit van het water. En de laatste factoren waarmee je rekening moet houden zijn de temperatuur van je water (je koffiezetapparaat) en de looptijd.

Ik heb het er lang over gehad met Marjolein, maar de vraag die elke koffieliefhebber bezighoudt is natuurlijk de ratio tussen koffie en water. Dit is natuurlijk zeer subjectief, maar de ideale ratio is 50 gram koffie op 1 liter water.

Ook over de ideale manier om koffie te zetten hebben we het lang gehad: koffiezet of ouderwetse kan met filter bovenop. Uiteindelijk zijn we beiden voorstander van de kan met filter. En ook in de markt van de filters is er enorme vooruitgang gemaakt om je de beste smaak en aroma te garanderen. Ik was vooral gecharmeerd door de Chemex Classic Slow coffee maker, die zowat het beste resultaat moet opleveren. Alle attributen zijn trouwens te vinden in de winkel in Wenduine of in de webshop.

Nullam Microwaveum--12

Waar kan je Koffie Kàn vinden?

Je vindt Koffie Kàn in vrijwel elke natuurvoedingswinkel, bij de betere bakker, delicatessenwinkel, kaashandel enzovoort. Kijk het eens na op de site voor een verkooppunt in jouw buurt of bestel via de webwinkel van Koffie Kàn

Koffie Kàn: heerlijk zachtaardig

Koffie Kàn is de manier om straffeloos te genieten van een smaakvolle koffie, en dit dankzij hun eigen ontwikkelde unieke technologie. Naast de verrukkelijke mélanges kan je ook Koffie Kàn in pads krijgen. En er is altijd wel één of andere speciale mélange te verkrijgen.

Koffie Kàn Praktische Info

Koffie Kàn

Kerkstraat 84

8420 Wenduine

www.koffiekan.be

De koffiefilter van Melitta Bentz

Melitta Logo

De uitvinding van de koffiefilter

Je vraagt je soms af hoe de wereld er zou uitgezien hebben zonder bepaalde uitvindingen, vooral diegene die ons alledaagse leven zoveel makkelijker maken. Want wat zouden we doen zonder ons dagelijks kopje koffie? In feite moeten we collectief dank u zeggen tegen Melitta Bentz, een huisvrouw uit Dresden, geboren in 1873. Melitta Bentz (2)En dit verhaal is nog maar eens het bewijs dat uitvinders niet altijd suffe ingenieurs gekleed in witte jassen zijn die ergens ter wereld in een laboratorium de uitvinding van de eeuw doen.

Melitta Bentz was zo geïntrigeerd door het proces van koffie maken in die tijd (kokend water werd toen nog over gemalen koffie gegoten of het water met de koffie werd gekookt) en vooral door het verlies aan smaak en aroma. Ook het schoonmaken van de houders waarin de gemalen koffie werd gelegd was een heksentoer. Ze moest en zou hiervoor een oplossing vinden en zette zich aan het werk. We zijn dan in het jaar 1908. Ze probeerde eerst met linnen doeken in een koperen houder, maar dat lukte niet zo goed. Haar zoon was zijn huiswerk aan het maken en zoals dat gebruikelijk was in die tijd werd er nog met pen en inkt geschreven. Het oog van Melitta viel echter op het vloeipapier dat haar zoon gebruikte. Ze vouwde een vel vloeipapier in de vorm van een koffiefilter en boorde wat gaten in een koperen houder, deed er de gemalen koffie in en de moderne koffiefilter was geboren. Op 20 juni 1908 kreeg ze het patent voor haar uitvinding.

Via een bevriende metaalbewerker liet ze aluminium filterhouders maken. Ze verving het vloeipapier door een nog meer poreus en absorberend papier. De koffie liep nu druppelsgewijs door de filter in een porseleinen kan en behield zijn volle aroma. Op 15 december 1908 startte ze met haar man Hugo de Melitta Kaffee Gmbh en een jaar later op een handelsbeurs in Leipzig verkochten ze al 1250 speciale koffiemakers. Nog drie jaar later werden de papieren koffiefilters al verkocht in maar liefst 150 landen. En in 1925 werd het overbekende groenrode logo in gebruik genomen.

NM.