Earl Grey Tea

Charles, de 2nd Earl Grey werd op 13 maart 1764 geboren in Howick Hall in Northumberland. Hij was de man wiens naam onlosmakelijk verbonden is met Earl Grey Tea, en dit al 252 jaar lang. De thee werd speciaal gemaakt om de slechte smaak van het water op het familiedomein te verdoezelen. Het water had namelijk een doortastende kalksteensmaak. Een Chinese mandarijn maakte hiervoor een speciale mengeling van zwarte thee en bergamot. Deze thee werd heel populair in de Londense salons, doordat Lady Grey deze aan haar gasten serveerde. En de Earl Grey Tea was geboren. Thee en ook afternoon tea zijn eeuwen later nog steeds heel populair, maar het moet wel allemaal volgens de regels van de kunst gebeuren. Zowel voor het thee drinken als voor de afternoon tea bestaan een hoop regels en er zijn ontelbare boeken over thee etiquette geschreven. We probeerden een overzicht te maken.

Weg met de keramieken theepot.

Een paar maanden geleden stonden alle kranten in het VK vol met een revolutionaire doorbraak in het theegebeuren, namelijk een wetenschappelijk en technologisch onderzoek naar een theepot die niet lekt. En dat onderzoek werd dan nog door de Fransen gedaan, namelijk de Universiteit van Lyon. De experten vloeistof dynamica kwamen tot het besluit dat het lekken van een theepot veroorzaakt wordt door hydro-capillair effect. En dat een deel van de oplossing erin bestaat om de lip van snuit van een theepot zo dun mogelijk te houden.

Gans Engeland stond direct op zijn achterste poten, met al meteen een reactie van de Britse zilversmeden, die stelden dat zij al sedert 1600 de perfecte theepot maken. Zilver is een perfecte warmtegeleider dus de pot moet niet zoveel opgewarmd worden. Zilver is een edelmetaal en is veel dunner en minder poreus dan keramiek. Volgens de zilversmeden zijn het dus de keramieken theepotten die lekken en dus zorgen voor theevlekken op de tafellakens. Ze raden dus iedereen aan om geen keramieken theepotten meer te kopen en dus te investeren in een goede zilveren pot.

Afternoon Tea

Afternoon tea is meer dan een vieruurtje, want er komt heel wat bij kijken. Het is bijna een rituele maaltijd, want niet alleen het tijdstip is belangrijk maar je zet ook niet zomaar om het even wat op tafel.

We gingen even kijken en proeven aan de andere kant van het kanaal en vroegen het aan de specialisten.  Badgers Tea House kan je vinden in Alfriston, een minuscuul maar zeer gezellig dorpje in East Sussex is één van de beste etablissementen voor thee. Badgers Tea House, gevestigd in een 500 jaar oude bakkerij, is al verschillende keren verkozen tot één van de beste in het VK.  De thee wordt inderdaad volgens de regels van de kunst geserveerd in een zilveren theepot en voor de versnaperingen is er een enorme selectie uit alle soorten gebak. Alle cakes en scones zijn dagelijks vers gebakken door de uitbaters Michael Luttig en Lynn Attfield. En die worden op het beste servies van ‘Royal Albert bone China‘ geserveerd.  En we gingen onder andere ook proeven in het statige Herstmonceux Castle, ook in East Sussex.

Afternoon Tea Etiquette

De traditionele tijd van de dag voor afternoon tea is 16 uur. De meeste tearooms en hotels serveren echter afternoon tea van 15 tot 17 uur. Bij afternoon tea hoort vanzelfsprekend een grote keuze aan thee, en dan drie specifieke “couverts” gangen: kleine sandwiches (of savones), scones en gebak. Afternoon tea werd soms “low tea” genoemd omdat het op lage tafeltjes naast zetels werd geserveerd.

Afternoon tea was eigenlijk een social event voor de upper class, dit om de periode tussen de lunch en het avondmaal – dat rond 20.00 uur werd geserveerd – te overbruggen. Het is eigenlijk een mini maaltijd. High Tea was de echte avondmaaltijd voor de werkende klasse die om 18.00 uur gedaan had met werken.

Wat heb je nodig?

Bij een formele afternoon tea mag je het zilverwerk bovenhalen en een tea service voorzien. Komt Hyacinth Bucquet niet op bezoek mag het allemaal wat minder formeel. Aan het einde van de tafel zet je de theepot, melk en suiker op een (zilveren) serveerschaal. Rechts komen de theekopjes en bordjes (saucers) en de theelepels. Links komen de borden, messen en vorken en de servetten. Dan komen de borden met de versnaperingen.

Het bestek

Volgens de regels van de kunst moeten er voldoende borden en bestek zijn, zeker indien er volledige cakes of taarten worden geserveerd, die zacht of plakkerig zijn, of  die gevuld zijn met room of crème. Zeker indien er boter, marmelade of lemon curd wordt geserveerd bij de scones, moeten er botermessen en dergelijke voorhanden zijn. Absoluut te vermijden is je eigen vork of mes gebruiken in de boter of de confituur.

De regels hierboven gelden wanneer het om een afternoon tea in buffetvorm gaat. Indien het een formele gezeten afternoon tea is moet je deze bestekken voorzien voor elke gast.

Hoe hou je een theekopje vast?

Overtredingen tegen de volgende regels worden zwaar bestraft, want een theekopje neem je niet gelijk hoe vast. Het bordje moet in de palm van de linkerhand vastgenomen worden, de vingers van de linkerhand lichtjes gespreid, zodat het bordje en kopje eigenlijk op de vier vingers rusten. De duim dient om het kopje in evenwicht te houden.  Bij het drinken gaat de wijsvinger door het oor van het kopje, de duim evenals de tweede vinger er net boven voor steun. De twee overblijvende vingers volgen de natuurlijke vorm van het theekopje. De pink naar omhoog bij het drinken is toegelaten.

Absoluut uit den boze is het oor NIET gebruiken, of de inhoud van je theekopje laten ronddraaien, zoals bijvoorbeeld bij wijn.

Hoe roer je in een theekopje?

Roeren in een theekopje gebeurt zachtjes en zonder geluid, met kleine cirkelvormige bewegingen, ZONDER de randen van je theekopje te raken. Het lepeltje gaat na het roeren terug op het bordje met het handvat van de lepel in de zelfde richting als het oor van het kopje. Denk aan een uurwerk en plaats zowel het lepeltje  als het oor op 4 uur.

Absoluut te vermijden is het lepeltje in het kopje thee laten staan, het lepeltje voor het kopje leggen, geluid maken bij het roeren of het lepeltje met geluid op het bordje laten vallen. So not done!

Morsen

Het is soms niet te vermijden maar wat als je thee hebt gemorst op je theebordje? Je kan natuurlijk altijd een nieuw bordje vragen of je kan een papieren servet tussen het theekopje en het bordje leggen om het vocht op te nemen. Leg de doornatte servet vervolgens op een vrij bord.

Om deze vervelende situatie te vermijden vul je je theekopje best maar tot drie vierde vol.

Tafellinnen en servetten

Het Engelse woord voor servet is napkin en dat komt van het Franse naperon en betekent zoveel als klein tafelkleed. Vroeger waren de servetten zo groot als een badhanddoek om dat het volledige maal met de vingers werd gegeten.  De moderne etiquette vraagt dat je de servet altijd op de knie legt en niet op tafel. De grote servetten voor avond eten mogen opengevouwen worden, maar de vouw ligt richting lichaam, terwijl voor de kleinere dessert of afternoon tea servetten volledig mogen  worden opengevouwen. Wanneer je om de een of andere reden je plaats moet verlaten, leg je de servet op je stoel en niet op tafel. Je stoel gaat ondertussen terug onder de tafel.

In een formele setting zal het einde van de afternoon tea eindigen wanneer de gastheer of gastvrouw zijn of haar servet op tafel legt. De servet wordt niet terug opgevouwen maar in het midden vastgenomen en losjes aan de linkerkant van het bord gelegd.

Een absoluut te vermijden faux pas is je gebruikte servet voor het einde van de maaltijd op tafel leggen.

Hoe schenk je thee?

Thee wordt altijd door de gastheer of -vrouw geschonken, nooit door bedienden. Je schenkt één kopje tegelijk en vraagt telkens aan je gast of de thee sterk of minder sterk moet zijn. Ter vermijden is het kopje te vol doen (zie volgend punt).

Thee met melk, suiker en citroen

Volgens de brieven van Madame de Sévigné was Madame de la Sablière, een echte salonnière uit de 17e eeuw, de eerste persoon die ooit melk in haar thee deed. De serviezen waren zo fijn in die tijd dat ze er eerst een scheutje koude melk in goot , zodat haar fijn servies in porselein door de hete thee niet zou kraken. Het had dus niets met smaak te maken. Tegenwoordig met de theebuideltjes of losse theeblaadjes laat je die eerst een paar minuten trekken zodat de temperatuur al gedaald is en hebben we het probleem van het tere porselein niet meer.

Melk complementeert de smaak van sommige thee – zoals bijvoorbeeld Ceylon en volle Indiase thee. Maar de melk eerst in je kop gieten en pas dan de thee is  de grootste faux pas die je kan maken. Onvergeeflijk. Door de melk kan je de sterkte van de thee helemaal niet meer beoordelen, want daar heb je de kleur voor nodig.

Je kan suiker bij de thee gebruiken maar enkel klontjes. Losse suiker is niet zo proper want het morst gemakkelijk.

Ook citroen bij de thee kan, sommige thee vraagt gewoon om wat citroen. De citroen snij je in hele dunne schijfjes en worden op een bord bij de melk en suiker geplaatst. Liefst met een speciale citroenvork. De citroen blijft in de thee en wordt pas verwijderd indien je een verse kop thee neemt.

Ook met citroen bij de thee kan je helemaal de mist ingaan. Eerst de thee en dan pas de citroen. Absoluut te vermijden is het schijfje citroen uit je thee halen en op je onderbord leggen, de pitten uit je citroen halen (ze moeten erin blijven voor de smaak) of de citroen uitpersen met een lepel.

NM.