Het gebruik van sherry in drankjes is absoluut niets nieuw in de lange geschiedenis van cocktails. Hoewel Sherry gedurende het grootste deel van de vorige eeuw de status van kookwijn had gekregen, brengen bartenders het terug naar zijn rechtmatige plaats als belangrijk cocktailingrediënt. Zo doken er op het einde van de 19de eeuw verschillende drankjes op met gin en sherry, waarvan de Tuxedo de meest gekende is.
Tuxedo
De naam van het drankje verwijst naar Tuxedo Park, een soort weekend Country Club voor rijke New Yorkers en de geboorteplaats van de tuxedo of smoking. Diezelfde rijke New Yorkers vond je tijdens de week in de bar van het Waldorf-Astoria, waar deze cocktail werd uitgevonden.
Sherry zelf is al een gemengd drankje; het is wijn die wordt versterkt met gedistilleerde druivenalcohol. Het alcoholgehalte varieert van 15,5 tot 17 procent. Sherry is een Spaanse spirit, vernoemd naar Jerez de la Frontera, de stad waar sherry-druiven worden verbouwd. Alle sherries met het label ‘Jerez’ moeten afkomstig zijn uit de provincie Cadiz (zie artikel).
Voor deze Tuxedo gebruiken we een fino sherry, alhoewel een Amontillado – droger en fruitiger – ook goed combineert met gin.
Wat heb je nodig?
60 ml gin (Bombay Sapphire, Plymouth, …)
30 ml fino sherry
2 dashes orange bitters
Hoe maak je het?
Voeg alle ingrediënten toe aan een mengglas. Voeg ijsblokken toe en roer goed. Zeef in een gekoelde coupe of cocktailglas. Garneer met een stukje sinaasappelschil.
Voor de ‘Zomer Van Nullam‘ gaan we even op bezoek in het fascinerende Andalusië. Dit gebied, altijd een kruispunt geweest van vele beschavingen (zoals de Grieken, de Romeinen, de Vandalen en de Kastiljanen van El Cid) is slechts met een paar zeemijlen afgescheiden van Noord-Afrika. Andalusië – Al-Andalus – is vooral zwaar beïnvloed door de Moorse overheersing. Vanzelfsprekend niet alleen in de architectuur – het Alhambra in Granada, de Alcazar in Sevilla en Jerez) maar ook in de culinaire gebruiken, zoals tapas. Ook het gebruik van zoete ingrediënten in hartige gerechten is zo een typische Maghrebijnse techniek.
De Sherry driehoek
Deze vooral agrarische regio kent hete zomers en milde winters, dus een goed klimaat voor de productie van olijven en olijfolie en natuurlijk druiven. Vooral de Palomino Fino druif die gekweekt wordt in de magische driehoek gevormd door Puerto de Santa María, Jerez de la Frontera en Sanlúcar de Barrameda. Van deze druif wordt sherry gemaakt en dus ook sherryazijn, die we nodig hebben om ajo blanco soep de diepe intensiteit te geven.
Ajo blanco of gazpacho?
De ajoblanco of ajo blanco is zo een typisch gerecht met Moorse invloeden, namelijk de toevoeging van zoete groene druiven en een azijn die een friszure maar ook zoete smaak heeft. Dat maakt deze ajo blanco een perfect en verfrissend antwoord op de hete temperaturen in Andalusië.
Deze ajoblanco is ouder dan gazpacho. De originele gazpacho was water dat aangedikt werd met brood en amandelen en op smaak gebracht met look. Pas later toen de conquistadores de tomaten meebrachten uit de nieuwe wereld werden er tomaten bij gedaan en ontstond de gekende rode gazpacho.
Wat heb je nodig?
115 gram wit brood
115 gram geblancheerde amandelen
2 teentjes look
75 ml olijfolie
1 ½ EL sherryazijn
Geroosterde amandelschijfjes
Groene druiven
pimentón de La Vera
Peper en zout
Hoe maak je het?
Neem
een kom en breek het brood in stukken. Giet er het koude water over en laat een
vijftal minuten weken.
We
gebruiken een blender of keukenrobot om de basis voor de ajo blanco te maken,
namelijk een puree van de look, de amandelen en het uitgeknepen brood.
Pureren
tot alles goed fijn en gemengd is. We gaan er nu de vloeibare elementen aan toe
voegen, namelijk sherryazijn ongeveer 600 ml koud water. Pureer tot je een
gladde massa hebt.
Ajo
Blanco is een soep uit Andalusië, dus gebruiken we een sherryazijn (of xeresazijn) uit
Jerez de la Frontera. Hoe langer deze sherryazijn op vaten gerijpt heeft, hoe
donkerder en hoe intenser de smaak. Alhoewel deze sherry een redelijk hoge
zuurtegraad heeft is hij toch zoet van smaak. Indien de soep te dik is voeg er
meer water aan toe. Kruiden met peper en zout.
De bedoeling is dat je deze soep op voorhand maakt, want ze moet nu ongeveer 2 uur chillen in de koelkast. Ajo Blanco is een soep die koud wordt gegeten als antwoord op de verschroeiende hitte in Andalusië.
Rooster
wat amandelschijfjes in een anti-kleefpan en snij de groen druiven in twee.
Schep de soep in borden of in verrines (aperitiefglaasjes), werk af met wat
halve druiven en wat amandelschilfertjes.
Deze soep is door het gebruik van pure ingrediënten met uitgesproken aroma’s, een explosie van smaken. Je kan ze nog intenser maken door bijvoorbeeld de geblancheerde amandelen eerst te roosteren vooraleer je ze pureert. Je kan ze ook afwerken met een snuifje pimentón de La Vera vallei, een paprikapoeder met een unieke gerookte smaak uit Extremadura.
Everything You Always Wanted to Know About Sherry (But Were Afraid to Ask)
Elk jaar in de tweede week van mei heeft in Jerez de la Frontera het Feria de Jerez plaats, één van de oudste en meest kleurrijke festivals van Spanje. Het begon al in de vroege Middeleeuwen als een paardenmarkt en groeide uit tot een feestdag voor de ganse provincie Cádiz, met veel feesten en ook stierengevechten.
En elk jaar in de herfst is er de Internationale Week Van de Sherry, die steeds meer in belang wint.
Wij gaan het in dit artikel echter hebben over sherry, want Jerez ligt natuurlijk in het bruisende centrum van de productie van sherry.
De Sherry Driehoek
De meeste en grootste bodega’s zijn in Jerez gelegen maar de zogenaamde sherry driehoek bestaat naast Jerez de la Frontera ook uit El Puerto de Santa Maria en Sanlúcar de Barrameda. In deze driehoek vind je de krijtwitte, kalkrijke bodems (albarizas) die in de regentijd als een soort spons het water opzuigen en deze waterreserve vasthouden tijdens de hete zomermaanden. De witte bodem reflecteert de zon op de wijnstokken. Deze grond is de ideale voedingsbodem voor de wijnranken en levert de beste sherry op. Welke druiven mogen gebruikt worden voor de productie van sherry, ligt bij wet vast: de witte Palomino Fino druiven, witte Pedro Ximénez druiven (die vooral zoete fruitige wijn oplevert) en de witte Moscatel druiven (of Moscatel de Chipiona), die dichtbij de zee groeien. De zeewind brengt namelijk vocht naar de wijngaarden. Voeg daarbij 300 dagen zon per jaar en het verhaal van “El viento, el sol y la tierra” is compleet.
De Slechte Reputatie
Sherry heeft al jaren een probleem met zijn imago, en dat concretiseerde zich in de constant dalende verkoopscijfers. Research heeft aangetoond dat 40% van de sherrydrinkers ouder zouden zijn dan 65 jaar. Eén van de schuldigen is die superzoete sherry en Bristol cream sherry die ergens helemaal achteraan de barkast van je oma stond en die enkel op begrafenissen, kerstdag of nieuwjaar werd boven gehaald. De sherry was waarschijnlijk te warm geserveerd, te zoet en vermoedelijk ook al 5 keer geoxideerd.
Dit waren de eerste sherry indrukken die je opdeed, meestal tijdens de feestdagen na een bezoek aan je grootmoeder of tante Godelieve (zie foto). Na de feestdagen verdween de fles dan terug in de donkere diepten van de barkast om er pas weer een jaar later terug uit te komen. En buiten die feestdagen zag de fles sherry het zonlicht niet meer, met alle gevolgen van dien. Of hij stond jarenlang tentoongesteld in een decanter op de kast in de woonkamer, blootgesteld aan alle mogelijke temperaturen en lichtinvloeden.
Wanneer was de laatste keer dat iemand je een sherry uitschonk of voorstelde? Waarschijnlijk nooit of anders heel lang geleden. En toch was het enkele decennia geleden bijna een automatisme om een sherry te serveren aan je bezoekers.
Nog interessant om weten is dat sherry laag in caloriën is, je kan dus genieten zonder schuldgevoel. De meeste sherry’s verhogen de productie van goede cholesterol en zouden de aanwezige schadelijke cholesterol via de lever uit het lichaam leiden. En dat een fino ideaal is om je smaakpapillen te verfrissen bij een tasting.
The sherry revival
Heeft het te maken met de hype rond tapas en tapasbars of de populariteit van de Spaanse topchefs, in ieder geval de sherry is aan een revival bezig. De hipsters en gesofisticeerde sherry aficionado’s weten het al langer dan vandaag maar de sherry is terug in de mode. Vergeet de kleverige, veel te zoete sherry van tante Godelieve en denk aan een perfect gekoelde en geserveerde fino of manzanilla met gegrilde sardines of gamba’s a la plancha (zie recept) of geroosterde amandelen of Ibérico en jamón de Serrano of Manchego kaas, chorizo en ga zo maar door. Het is maar pas wanneer sherry op perfecte wijze wordt geserveerd en in combinatie met het juiste voedsel dat deze versterkte wijn het best tot zijn recht komt.
De Soorten Sherry
Sherry is een licht versterkte wijn, met andere woorden een wijn waar tijdens de fermentatie extra alcohol wordt aan toegevoegd (net zoals bij Porto, Marsala en Madeira). Het alcoholgehalte wordt zo opgedreven tot tussen de 17 en 20 graden.
Sherry, net zoals de andere versterkte wijnen, bestaat uit droge tot heel zoete versies. Daartussen bestaan veel schakeringen. Sherry kunnen we best in twee grote categorieën indelen. De eerste categorie zijn de drogere versies, die rijpen onder een laag gist, flor genaamd (fino, manzanilla en amontillado). De tweede categorie zijn diegene die rijpen door oxidatie, zoals de amontillado en oloroso sherry. De flor wordt geneutraliseerd en de verdere oxidatie en rijping op vat zorgt voor de donkere kleur en rijke body.
Solera
Toch nog even een woordje over de solera methode. Het is een rijpingsmethode om verschillende leeftijden te blenden. Solera zijn een hoeveelheid vaten die met elkaar verbonden zijn, waarbij gedurende jaren steeds jonge – in dit geval sherry – wordt bijgegoten en de oudere onderaan wordt afgetapt (en/of verdampt). De gemiddelde leeftijd blijft zo stijgen.
Laten we even de verschillende categorieën sherry overlopen.
Manzanilla
Manzanilla mag enkel geproduceerd worden in het aan de zee gelegen stadje Sanlúcar de Barrameda. Het is bijna de lichtste vorm van sherry die een beetje een frisse en gezouten nasmaak heeft omdat de vaten gerijpt worden in kelders die dicht bij de zee liggen en dus genieten van dat klimaat en de zeewinden. Dat zijn ideale condities voor de ontwikkeling van de flor. De manzanilla wordt best koud opgediend. Ideaal als aperitief.
Fino
Fino is de lichtste en droogste versie met toetsen van gras, groene appel, groene olijven en citrus. De bleke kleur en de smaak komt door het rijpen onder een dikke laag flor. Een fino wordt best koud opgediend.
Amontillado
Amontillado is een gerijpte fino met wat toetsen van noot en karamel. De flor is na verloop van tijd uitgewerkt en door de fino verder te laten rijpen krijg je een intensere en gekleurde versie. Een amontillado rijpt ongeveer 12 jaar en is dus een klein beetje zoet.
The Cask of Amontillado is een heel spannend kortverhaal over moord en wraak uit 1846geschreven door Edgar Allan Poe. Het speelt zich af in een wijnkelder en draait om het proeven van Amontillado (zie artikel).
Een Palo Cortado is een niet zo veel voorkomende vorm van sherry. Hij begint als een fino die tijdens de rijping eigenlijk van identiteit verandert en een beetje zoals een oloroso wordt. Gonzalez Byass maakt hele lekkere Palo Cortado.
Oloroso
Oloroso sherry verschilt van fino doordat deze sherry meer beïnvloed wordt door oxidatie dan door de flor, wat resulteert in een donkerdere, zoetere en meer complexe en rijkere sherry, met toetsen van karamel, gedroogd fruit en kruiden. Oloroso vaten zijn daarom zeer gegeerd voor de rijping van sommige single malt whiskies (Auchentoshan, Kilchoman’s Loch Gorm, Bowmore enzoverder).
Pedro Ximenez – PX
De zoetste sherry is Pedro Ximenez, soms ook gewoon PX genoemd. Deze donkere sherry past ideaal bij dessert of kaasschotels. PX wordt gemaakt van Pedro Ximenez druiven die lange tijd rijpen in de zon, met als resultaat een donkere, bijna siroopachtige sherry. Door het rijpen in de zon gaan de suikers concentreren (tot 475 gram suiker per liter) en wordt de sherry heel zoet, met toetsen van vijg. Deze sherry bewaart wel lange tijd.
Sherry en Food pairing: een match made in heaven!
Een sherry komt het best tot uiting met het juiste eten, en het zal je dus niet verwonderen dat een perfect gekoelde en droge fino de natuurlijke partner van tapas is, vooral die tapas die een beetje zout en/of zuur bevatten zoals jamón ibérico, boquerones, Spaanse olijven en chorizo. De koude fino sherry brengt de smaken van deze aperitiefhapjes nog meer tot uiting. In warm weer heeft de fino ook een verfrissend effect.
In tegenstelling tot wat tante Godelieve deed, moet de fino gekoeld zijn en uit een verse fles komen, want sherry bewaart NIET. Je hoeft hem ook niet te decanteren. Koel bij voorkeur de glazen en niet de sherry. Gebruik een tasting glas of een klein wijnglas om de aroma’s en smaken van de fino (en ook de manzanilla) tot zijn recht te laten komen.
Eén van de meest onderschatte sherry’s is de droge amontillado. Deze past beter bij de iets steviger tapas, zoals paddenstoelen, morcilla, albondigas (zie recept) en sommige kazen van het type Parmiggiano.
Oloroso – wat Spaans is voor geurig – zijn de iets zwaardere sherries die bestaan in droog en zoete versie. Deze sherry is geurig en heeft een vollere body vanwege de langere rijping op vat. Vermijd de zoete versies en je hebt een topsherry vast zoals bijvoorbeeld deze Gonzalez Byass’s Very Old Matusalem. Oloroso sherry past goed bij patés en terrines of oudere gerijpte kazen. Amontillados and oloroso’s worden op kamertemperatuur geserveerd.
Koken met sherry
De bedoeling van dit artikel was een aantal misverstanden rond sherry uit de weg te helpen en jullie te informeren dat er naast de sherry van Tante Godelieve, er nog een gans assortiment sherry bestaat die je nu of geïnformeerde wijze met tapes of andere gerechten kan pairen. Wij gaan nog een stapje verder en koken regelmatig met sherry. We maken bijvoorbeeld een gebraiseerde kip met gekonfijte look, groene olijven en pijnboompitten (zie recept). Daarvoor gebruiken we een Oloroso seco uit Chipiona, die lichte zoete toetsen heeft, maar vooral geurig is en een volle body heeft.
Hier bij Nullam houden we wel van uitgesproken smaken en een beetje tegenstelling mag ook wel. Vandaag kozen we voor lamskroon geserveerd met een peperonata in agrodolce.
Een van mijn favoriete recepten is nog altijd varkenskroon of kalfsrib in agrodoce (klik hier voor het recept). Het delicate verfijnde vlees neemt de zoetzure saus op. De saus voor dit recept maken we met balsamico, maar voor deze peperonata in agrodolce kiezen we voor een lichtere sherryazijn (Denominación de Origen Jerez de la Frontera), gemaakt van de beste sherry op basis van Pedro Ximenez druiven en gerijpt op eikehouten vaten . Deze sherry is veel lichter dan balsamico maar heeft toch een intens aroma.
Ik gebruikte gele en rode paprika’s maar je mag er best wat pittiger soorten bijdoen. De pijnboompitten zorgen voor de krokante toets terwijl de sultanarozijnen hun zoete smaak aan dit gerecht geven.
Ik serveer deze peperonata in agrodolce met een gebakken lamskroon of met gegrilde lamskoteletten.
Wat heb je nodig?
2 rode paprika’s
2 gele paprika’s
2 EL olijfolie
2 EL sherryazijn (of xeresazijn) uit Jerez de la Frontera
2 EL geroosterde pijnboompitten
50 gram sultana rozijnen
1 EL suiker
1 theelepel Maldon zout
Hoe maak je het?
Verwijder de zaadjes en zaadlijsten en snij de paprika’s in grove stukken.
Verwarm de olijfolie in een pan op een middelmatig vuur. Doe er de pijnboompitten in en laat deze zachtjes mooi goudbruin worden. Dan mogen de rozijnen ook in de pan. Na 30 seconden mogen nu ook de stukken paprika in de pan. Bestrooi met de suiker en het zout en giet er de azijn over. Let op want je gaat stoomvorming krijgen. Meng alles goed dooreen, verminder het vuur en laat dit nu ongeveer 20 minuten zachtjes voort pruttelen, tot de paprikastukken gaar zijn. Roer af en toe eens om.
Na ongeveer 20 minuten mag je nog een klein beetje stroperige vloeistof in de pan hebben. Indien niet haal je de paprika’s uit de pan en laat de vloeistof op een hoog vuur inkoken. Indien wel, doe er dan een klein beetje water en zodat je de lekkere gekarameliseerde aanbaksels kan losmaken.
Proef de saus om de zoetzuur balans te controleren en voeg indien nodig een beetje zout of azijn bij.
Dien warm op met de gebakken lamskroon of lamskoteletjes.
Onze volgende cadotip voor Moederdag komt uit Spanje, één van de grootste ginlanden. González Byass, zowat de bekendste Bodega van Sherry uit Jerez de la Frontera, maakte speciaal voor Moederdag deze nieuwe gin, het broertje van de London Nº 1 Original Blue Gin.
God Save the Gin!
Goede moeders gaan naar de hemel en de malasmadres (de ondeugende mama’s) zorgen voor een feestje. Moeders hebben een meer dan fulltime job, maar Moederdag is hun dag en dan mogen ze wel eens extra verwend worden. Deze MOM gin, speciaal voor hen ontwikkeld, is ideaal om te ontsnappen van de dagelijkse sleur. De MOM gin – gedistilleerd in het Verenigd Koninkrijk – is natuurlijk ook een knipoog naar de verjaardag naar de Queen Mom. God Save the Gin verwijst naar de Britse Royalty. De symboliek van aristocratie, humor en traditie is niet ver weg en de mooie zwarte en magenta designfles drukt die elegantie uit. Delhaize haalde deze Gin naar België, speciaal voor de moeders.
Royal Smoothness
De premium gin zelf is gemaakt van rode bessen en exotische botanicals, zeer aromatisch en fruitig. Hij is maar liefst vier keer gedistilleerd in koperen stills. Een leuke vrouwelijke, modieuze maar toch heel gesofisticeerde gin, met dat knipoogje naar de malasmadres.
De gin met een alcoholpercentage van 39,5% is heel zacht, dankzij de infusie van aardbeien, frambozen, citrus en wat toetsen van koriander en zouthout. Je opent de fles en de geur van rode bessen komt je tegemoet. Vrij droog palet met een middellange afdronk en zelfs licht pikant.
Soy buena malamadre
De MOM Gin is verkrijgbaar bij Delhaizeaan 29,95 euro, wat zeer redelijk is en ideaal dus voor een geschenk voor Moederdag. We gebruikten de MOM Gin voor een klassieke Gin & Tonic, zodat je die gemakkelijk zelf kan maken, met ingrediënten die overal te verkrijgen zijn.
De Mom Gin is zeer aromatisch en fruitig dus deden we een strip citroenschil bij om wat meer citruseffect te krijgen. Maar je kan evengoed nog wat extra rood fruit zoals aardbei of framboos en/of blaadjes munt gebruiken. We versierden met wat gedroogde eetbare bloemen. De verhouding gin versus tonic hielden we op 1 tegen 4 omdat zachte karakter te behouden.
Het populaire ontbijt in Andalusië zijn churros, een snack gemaakt van gefrituurd deeg. Er bestaan twee soorten: de dunne versie, die soms geknoopt is en de lange, dikke churros (porra). Churros zijn ook heel populair in Portugal, Latijns-Amerika en op de Sinksenfoor.
Churros eet je best met een dikke chocolademelk, waarin je de churros doopt. Je mag gerust een beetje suiker over de churros strooien want traditioneel zijn ze een beetje aan de zoute kant.
Jerez de la Frontera: de beste churros
We gaan niet zelf churros maken want we hebben een kleine fotoreportage gemaakt van de man die de beste churros maakt, namelijk in het midden van het historische centrum van Jerez de la Frontera, de grootste stad in de Spaanse provincie Càdiz. Via een tip ben ik bij hem terecht gekomen. Als je van de Plaza del Arenal via de Calle Lanceria naar de calle Doña Blanca wandelt kom je op het Plaza o Mercado Central de Abastos, en het eerste wat je ziet is de enorme rookpluim, en pas dan de kiosk waarin de churros gemaakt worden.
In de kiosk zijn er drie churrerías gevestigd waar mannen verse churros maken die je ter plaatse verorbert of je gaat er mee op een terrasje zitten. Het was druk aan de kiosk en het was dus niet zo eenvoudig om een interview af te nemen en foto’s te nemen, want de klanten bleven maar toestromen. Het deeg voor de churros is een eeuwenoud – en geheim – familierecept. Zoals je kan zien wordt het deeg in cirkels in de kokende olie gespoten. Tijdens het frituren wordt de sliert churros met een soort breinaalden ondergedompeld en heen en weer bewogen zodat ze langs alle kanten bruin worden. Wanneer de churros klaar zijn – het frituren duurt een drietal minuten – wordt de sliert met behulp van de twee breinaalden uit het frituurvet getild. De knapperige, krokante churros worden onmiddellijk versneden en ingepakt en indien gewenst met een beetje suiker bestrooid. Zeer leuke en aangename man!
Ik ben helemaal geen zoete ontbijter en had mijn bedenkingen bij deze zoete churros als ontbijt maar tot mijn grote verbazing zijn ze eerder aan de zoute kant. En je kan ze helemaal niet vergelijken met de churros die je hier kan krijgen. Ik ben dan maar met mijn churros, net zoals een echte inwoner, aan een tafeltje van de lokale bar gaan zitten en heb een warme chocolademelk besteld. Heerlijk lekker om de churros in te doppen, maar wel veel dikker en sterker dan de chocolademelk die wij kennen.
Café Cortado
Een ontbijt zonder koffie dat gaat niet, dus ook maar een cortado besteld. Een cortado is een solo espresso waaraan warme of gestoomde melk is toegevoegd. Cortado komt van het Spaanse woord cortar, wat snijden betekent. De koffie wordt “gesneden” door gestoomde melk, meestal zonder schuim in tegenstelling tot de macchiato (verhouding van 1:1 of 1:2 met de melk). De Cortado heeft iets meer melk dan de Manchado ( una mancha betekent een vlek). De melk dient om de bitterheid van de koffie te verdoezelen, vandaar dat je er ook een klein glaasje water bij krijgt. De cortado is gelijkaardig aan de Italiaanse macchiato (alhoewel die meer melkschuim bevat) en wordt in Andalusië meestal in een glas geserveerd.
Alfajores zijn traditionele Arabische koekjes die je vooral in Medina Sidonia in Spanje kan vinden. Medina Sidonia is een klein pittoresk stadje met witte straten, gelegen in de buurt van Jerez de la Frontera en Cadiz, in het het hartje van de provincie Cadiz. Het werd in de achtste eeuw veroverd door de Moren, vandaar de Arabische invloeden. Het koekje Alfajor vond eeuwen later dankzij de ontdekkingsreizigers en kolonisten zijn weg naar Argentinië, Mexico, Peru en Uruguay, waar het razend populair is, en meestal met dulce de leche wordt gegeven.
Het recept hieronder is de Zuid-Amerikaanse versie van alfajores en die verschilt van de oorspronkelijke arabische versie. Ik heb deze lekkere koekjes lang geleden leren kennen in New York. Tijdens een wandeling viel mijn oog op een soort sandwichkoekjes die aan elkaar hingen met een soort karamel. Van een vriendelijke mevrouw heb ik toen de ganse uitleg gekregen. Alfajor – enkelvoud – is dus een zacht maar kruimelig koekje die per twee aan elkaar worden geplakt met dulce de leche, eventueel met poedersuiker bestrooid en in de kokos gerold.
Het leuke aan deze koekjes is dat je kan gaan experimenteren met het deeg, door het toevoegen van vanilla extract (of amandelextract), wat zeste van een citroen of limoen of wat cognac (of brandy). Deze geeft geen likeursmaak aan je alfajores maar de lichte toets van brandy combineert goed met het vanilla extract en de zeste en geeft je koekje een extra dimensie. Hou je net zoals ik niet van kokos, dan kan je alfajores door fijn gemalen noten rollen.
Maak zelf je dulce de leche. Het recept volgt hieronder, het is zo gemakkelijk en je zal echt tevreden zijn met je zelfgemaakte dulce de leche.
Verwarm de oven voor op 160 graden Celsius en plaats een ovenrek in de middelste positie. Gebruik anti-kleefbakplaten, silpat of leg er bakpapier op.
Neem een mengkom en zeef de maïzena, bloem, bakpoeder, baking soda en zout.
In een andere kom ga je met een mixer de boter en de suiker opkloppen, met andere woorden, de boter cremeren. Zorg dat je boter echt zacht is. Hoe harder, hoe meer kruimelig je deeg zal zijn. Klop de zachte boter en de suiker op met een mixer gedurende ongeveer 10 minuten tot het mengsel bleek van kleur geworden is. Het is belangrijk van lang genoeg op te kloppen zodat je deeg smeuïg is en de suiker volledig is opgelost.
Voeg de eierdooiers toe, één voor één, en klop goed na elke toevoeging. Schraap de zijkanten en de bodem van de kom met een rubberen spatel indien nodig.
Vervolgens voegen we het droge maïzena-bloemmengsel bij de boter. Meng voorzichtig ondereen met een rubberen spatel. Het deeg moet samenkomen en zal nog wat kruimelig zijn. Vorm het mengsel in een bal en dek af met plastiekfolie. Laat je deeg ongeveer 3 minuten rusten op kamertemperatuur.
Bestuif je werkblad met wat bloem en wrijf ook je deegrol in met bloem. Rol het deeg uit tot een dikte van ongeveer 7 millimeter. Neem een ronde koekjessnijder van ongeveer 5 centimeter en schik de uitgesneden koekjes op je bakplaat, ongeveer 1 cm uit elkaar.
Bak de koekjes on geveer 12 minuten tot de randen lichtbruin worden. Alfajores moeten bleek van kleur blijven. Leg ze op een rooster zodat ze kunnen afkoelen. Indien ze niet allemaal op één bakplaat kunnen, bak ze dan in verschillende keren.
Wanneer de koekjes afgekoeld zijn, lepel je op de helft wat dulce de leche en bedek ze dan met de andere helft. Bestrooi eventueel licht met wat poedersuiker.
Dulce de leche: een culinair accident
Eén van die dingen die ze volgens Nullam aan de ingang van het paradijs verkopen is dulce de leche, zoete melk letterlijk. Het is een verschrikkelijk lekkere kaloriebom, dat je op je boterham, op ijs en nog zovele andere dingen kan doen. Ik heb de alfjores met dulce de leche gemaakt voor een groep kinderen en die waren er helemaal weg van.
Samen met de alfajores is dulce de leche een belangrijk deel van de Argentijnse cultuur. Het is puur toeval – nog maar eens een lekkernij die zo ontstond – ontstaan tijdens een oorlog in 1829 in Argentinië, toen de keukenmeid een dessert wou maken met suiker en melk, maar door de vijand verrast werd en haar pan op het vuur had laten staan. Een paar uur later kon ze toch terug naar haar keuken en vond een ingekookte bruine substantie in haar pan. Een dappere soldaat proefde ervan en dulce de leche was geboren.
Je moet het echt eens proeven maar ook gewoon eens zelf maken. Er zijn veel recepten die gecondenseerde melk in een blik laten koken of je kan het in de supermarkt kopen, maar wij kiezen voor de traditionele methode.
Wat heb je nodig?
3 liter melk
2 eetlepels vanilla extract
1 theelepel natriumbicarbonaat
800 gram fijne suiker
Hoe maak je het?
Doe alle ingrediënten in een zware pan met dikke bodem. Zet de pan op een heel laag vuur en laat rustig sudderen gedurende ongeveer 2 uur. Roer af en toe eens om. Je zal zien dat je mengsel langzaam dik en bruin wordt. De dulce de leche is klaar wanneer als ze blijft aan je lepel hangen. Laat een beetje afkoelen en giet in gesteriliseerde glazen potten die je in de koelkast bewaart.