De wereld zal er vandaag zoals elke keer op 17 maart een beetje groen uitzien en iedereen voelt zich een beetje Iers. Sint-Patrick’s Day en daarom maken we een typisch Iers stoofpotje klaar, Irish Stew (“ballymaloe” of “stobhach gaelach“). In lang vervlogen tijden kweekten de Ieren schapen en teelden stevige groenten en aardappelen. Dit stevig en vullend gerecht is gemaakt met de toen voorhanden en goedkope ingrediënten, zoals lam, aardappelen, groenten en gerstkorrels. Zodoende krijg je een stoofpotje waarin alle onderdelen hun rol hebben: smaak, binding en vulling.
Schapen waren economisch belangrijk, voor de wol en de melk, dus het waren enkel de oudste exemplaren die in de pot belandden, vandaar dat dit gerecht een paar uur moest stoven om het vlees mals te krijgen.
De aardappel was een gift van de nieuwe wereld aan de oude wereld en de Ieren waren bij eersten in Europa die aardappelen kweekten, tot de Grote Honger, wegens de herhaalde totale vernietiging van de oogst. Daarnaast werden ook wortelen en rapen verwerkt. En om het compleet te maken doen we ook wat barley – gepelde gerst of gort – in deze hartige stoofpot.
De moderne versies van Irish stew worden soms niet meer met lamsvlees gemaakt en soms zelfs met Guinness. Ondanks deze verwoede pogingen om een zekere gourmet status te geven aan dit stoofpotje, is het van oorsprong eten voor de man in de straat, een hartige ‘’.
Eigenlijk moeten we niet wachten tot Sint-Patrick’s Day om dit recept klaar te maken. Hoe kouder, hoe beter een bord dampende Irish Stew smaakt. Terwijl men vroeger de goedkoopste stukken vlees gebruikte, hoeft dit nu niet meer en daarnaast hebben we nu meer keuze in wintergroenten om smaak en voedingswaarde toe te voegen.
Heb je er graag wat mosterd bij, probeer dan deze pikante Guinness mosterd (zie recept).
Wat heb je nodig?
- 1 EL plantaardige olie zoals zonnebloemolie
- 200 gram gerookt spek (liefst in één stuk)
- 1 kilogram lamsvlees, in grove stukken gesneden
- 4 medium ajuinen, in stukken gesneden
- 7 wortelen, in grove stukken gesneden
- 3 laurierblaadjes
- Wat takjes verse tijm
- 100 gram gepelde gerst – gort – pearl barley
- 8 medium aardappelen, geschild, maar in één stuk
- Wat boter
- 850 ml lamsfond
Hoe maak je het?
Voor de lamsfond
Leg de lamsbenen in een grote, zware pan, samen met een wortel, ui, selder, kruiden, peperkorrels en 1 theelepel zout. Overgiet met 3 liter water. Breng aan de kook en kook zonder deksel gedurende 2 uur. Zeef de bouillon door een fijne zeef om botten en groenten te verwijderen, en giet dan terug in de pan. Laat voor ongeveer de helft reduceren.
Warm de oven voor op 150 tot 160 graden.
Snij de gerookte spek in kleine brokjes. Warm de olie op in een pan met dikke bodem op een middelmatig vuur en bak de spekjes tot ze krokant zijn. Verhoog het vuur en bak de stukken lamsvlees tot ze langs alle kanten bruin zien. Haal het lamsvlees en de spekjes uit de pan en hou ze even warm.
Bak nu de stukken ajuin en wortel met de kruiden gedurende ongeveer 5 tot 10 minuten tot ze zacht geworden zijn. Doe het vlees terug in de pan, samen met de gerst. Giet er nu de lamsbouillon over en verminder het vuur tot alles rustig suddert. Leg er nu de aardappelen bovenop. Zet de pan in de oven en laat alles ongestoord braiseren gedurende anderhalf uur. Als je er niet gerust in bent mag je gerust halverwege de aardappelen omdraaien maar het hoeft niet. Je Irish Stew is klaar als je stukken lamsvlees mals zijn en de aardappelen zacht.
Eet smakelijk en Happy Saint-Patrick’s Day,
NM.