Tequila is de populaire ‘spirit’ van het moment. Uit de meest recente cijfers van de Raad van Toezicht op Tequila, del Consejo Regulador del Tequila (CRT) behaalde in 2019 behaalde de Belgische import een recordcijfer van 622.329 liter. En het is niet alleen in België maar ook wereldwijd dat de exponentiële groei van Tequila duidelijk zichtbaar is.
En hoe populairder een product wordt, hoe groter de kans op oneigenlijk gebruik en zelfs namaak. En om dit te vermijden gaan landen hun (regionale) producten beschermen en worden er organisaties opgericht die de belangen van de producenten gaan verdedigen wereldwijd. En vooral er voor te zorgen dat hun product wereldwijde bescherming krijgt. Denk maar aan parmaham of champagne.
Europese bescherming
Het is dankzij de Consejo Regulador del Tequila dat de Europese Commissie in 2019 de status van Geografische Aanduiding (GA) toekende aan tequila (zie link). Daarmee is tequila het eerste product uit Mexico dat die status heeft binnen de Europese Unie. We zetten het voor jou allemaal op een rijtje.
Twee categorieën met telkens 5 soorten
Tequila is een alcoholhoudende drank die wordt verkregen door de sappen die direct uit het hart van de blauwe agave (Agave tequilana F.A.C. Weber) worden gehaald, te distilleren en deze daarvoor of daarna te hydrolyseren of te koken en te vergisten met gebruik van (gecultiveerde of andere) gist. De sappen kunnen worden verrijkt en gemengd met andere suikers, mits deze niet meer dan 49 % uitmaken van de totale reductiesuikers uitgedrukt in massaeenheden.
Als gevolg hiervan bestaan er twee categorieën tequila, afhankelijk van het al dan niet verrijken en mengen van het sap met andere suikers: tequila van 100 % agave (waarvan het volledige suikergehalte wordt verkregen uit de grondstof) en tequila (een mix met maximaal 49 % suiker uit andere bronnen).
Elk van deze categorieën wordt onderverdeeld in vijf soorten:
- Tequila blanco (witte tequila): Het op de markt gebrachte alcoholgehalte van dit product moet, indien nodig, worden verdund met water.
- Tequila joven/oro (gouden tequila): De smaak van dit product kan worden afgevlakt met gebruik van additieven. Het op de markt gebrachte alcoholgehalte moet, indien nodig, worden verdund met water. Een mengsel van „tequila blanco” met „tequila reposado” en/of „añejo” en/of „extra añejo” wordt als „tequila joven” of „oro” beschouwd.
- Tequila reposado (oude tequila): De smaak van dit product kan worden afgevlakt. Het wordt ten minste twee maanden gerijpt in vaten van zomereik of steeneik. Het op de markt gebrachte alcoholgehalte moet, indien nodig, worden verdund met water.
- Tequila añejo (extra oude tequila): De smaak van dit product kan worden afgevlakt. Het wordt ten minste één jaar gerijpt in vaten van zomereik of steeneik met een maximuminhoud van 600 liter. Het op de markt gebrachte alcoholgehalte moet, indien nodig, worden verdund met water. Een mengsel van „tequila añejo” en „tequila extra añejo” wordt als „tequila añejo” beschouwd.
- Tequila extra añejo (ultraoude tequila): De smaak van dit product kan worden afgevlakt. Het wordt ten minste drie jaar gerijpt in direct contact met het hout van vaten van zomereik of steeneik met een maximuminhoud van 600 liter. Het op de markt gebrachte alcoholgehalte moet, indien nodig, worden verdund met water.
Tequila is the most emblematic alcoholic beverage produced in Mexico and it forms an important part of the Mexican cultural identity. We know very well in Europe how the international success of a regional spirit drink can help to create high-quality jobs in rural areas and generate a strong sense of local and national pride. The addition of Tequila to the EU GI Spirits is the latest step on the EU-Mexico journey of cooperation. – EU Commission.
Onrechtmatig gebruik van aanduiding ‘tequila’ in Desperados-bier
En zo komt het dat er een juridische procedure tegen bierbrouwer Heineken loopt. De Consejo Regulador del Tequila verwijt de bierbrouwer dat zij het woord tequila al jaren onrechtmatig en zonder toestemming van de Mexicaanse overheid gebruikt en dat zij van tequila – een Geografische Aanduiding – een geur- en smaakstof maakt voor het populaire Desperados-bier, een Heineken-merk.
In 2020 startte Heineken zelf een onderzoeksprocedure bij de Europese Commissie wegens het vermeend opwerpen van handelsbelemmeringen door Mexico. De uitkomst van die procedure wordt op korte termijn verwacht.
Twee van de juridische procedures gingen al in 2017 van start: bij de rechtbank in Amsterdam en bij de rechtbank in Nanterre, Frankrijk. In die laatste zaak viel de uitspraak in het voordeel van het product tequila uit.
Procedure bij Europese Commissie
Medio 2020 startte Heineken via de European Brewers Association een onderzoeksprocedure bij de Europese Commissie tegen Mexico, waarbij de bierbrouwer het land verwijt ‘technische handelsbelemmeringen’ op te werpen. Aanleiding voor deze procedure was het besluit van de CRT in februari vorig jaar om de exportcertificaten van het bedrijf dat tequila produceert en exporteert naar een dochteronderneming van Heineken NV, op te schorten. De opschorting was in strikte overeenstemming met de functies van de CRT en standaarden van het land Mexico.
Bij de bekendmaking van de procedure schaarden maar liefst 40 belangenbehartigers uit de gedistilleerde drankensector en internationale organisaties die de belangrijkste Europese oorsprongsbenamingen vertegenwoordigen zich achter Mexico. Zo melden zich onder meer het Bureau National Interprofessionel du Cognac, de Scotch Whisky Association, Origen España en het Consorzio Parmigiano Reggiano (zie link). Ook verschillende academische instellingen vroegen de Europese Commissie of zij als belanghebbende partij aan de procedure deel mochten nemen.
Zoals de CRT stelt: een ongunstige uitspraak in dit onderzoek heeft grote gevolgen voor Mexico’s eerste Geografische Aanduiding en bovendien voor het systeem van bescherming en controle van geografische aanduidingen in het algemeen.
Vrijhandelsovereenkomst EU-Mexico
Naar verwachting wordt de onderzoeksprocedure afgerond vóór de ondertekening van een nieuwe versie van de vrijhandelsovereenkomst EU-Mexico, waarin de EU in het hoofdstuk over intellectuele
eigendom verzoekt om erkenning en bescherming in Mexico van meer dan 340 oorsprongsbenamingen en geografische aanduidingen in de regio. De Mexicaanse autoriteiten – met name het Ministerie van Economische Zaken – hebben hun volledige steun betuigd aan tequila en
zijn vastbesloten hun krachten te bundelen om deze icoon van de Mexicaanse identiteit te verdedigen en te zorgen voor de eerbiediging van het werk en de traditie van een sector die bestaat uit 163 tequila-producerende bedrijven en meer dan 19.000 agaveproducenten. Maar liefst 70.000 Mexicaanse gezinnen zijn van deze agro-industrie afhankelijk.
Tequila is ondertussen beschermd in 55 landen
Tequila is momenteel beschermd in 55 landen, waaronder de Verenigde Staten, landen in Europa en het Verenigd Koninkrijk. In het Verenigd Koninkrijk is tequila sinds 2019 erkend als Geografische
Aanduiding (GA). Ook is er een overeenkomst inzake wederzijdse erkenning voor de bescherming van benamingen van gedistilleerde dranken tussen Mexico en het VK. Zo kan de consument er zeker
van zijn dat het bij ieder glas tequila om een authentiek product gaat.
Over de del Consejo Regulador del Tequila (CRT)
Deze Raad van Toezicht op Tequila is verantwoordelijk voor de
controle, naleving en certificering van de tequilavoorschriften, die de consument de authenticiteit van de Tequila garandeert en de oorsprongsbenaming in Mexico en in de rest van de wereld beschermt.
Haar missie is gebaseerd op het ethisch, eerlijk, transparant en onpartijdig controleren van de naleving van de regels die van toepassing zijn op Tequila. De organisatie is gevestigd in Jalisco (Mexico).
NM.