Het is al een paar dat het terug bon ton is om vermout te drinken, maar het zijn de laatste tijd vooral de Spaanse vermouts die aan een opmars bezig zijn. Mijn favoriet is de rode vermout – rojo – van het huis Lustau, zonder twijfel de Rolls Royce onder de Sherry-producenten.
Een blend van Amontillado en Pedro Ximénez sherrywijn
Wat de vermout (of Vermut of Vermouth) van voluit Lustau – Bodegas y vinos de Jerez zo bijzonder maakt, is de samenstelling. Klassiek wordt een basiswijn versterkt met (wijn)alcohol. Lustau doet het anders en combineert twee Sherry wijnen (die al een alcoholpercentage van 15% of hoger hebben): een Pedro Ximénez en een Amontillado. De Amontillado is droog en nootachtig en zorgt voor het karakter terwijl de Pedro Ximénez voor het zoete, intense en fluwelige aspect zorgt.
Lustau – Bodegas y vinos de Jerez
Beide hebben al 10 jaar of langer op eikenhout gerijpt volgens het bekende Solera y Criaderas systeem. In deze wijnen worden meer dan tien botanicals zoals gentiaan, salie, absint, koriander en sinaasappelschil afzonderlijk gemacereerd. En die worden dan aan het einde van het proces door een Masterblender gemengd tot een top vermout.
Het resultaat is een vermout met een bom aan smaken die ook voor de liefhebbers van sherry de moeite waard is om eens te proberen. Ruikt trouwens ook heel lekker. Bestaat ook in Blanco en Rosé.
Het gebruik van sherry in drankjes is absoluut niets nieuw in de lange geschiedenis van cocktails. Hoewel Sherry gedurende het grootste deel van de vorige eeuw de status van kookwijn had gekregen, brengen bartenders het terug naar zijn rechtmatige plaats als belangrijk cocktailingrediënt. Zo doken er op het einde van de 19de eeuw verschillende drankjes op met gin en sherry, waarvan de Tuxedo de meest gekende is.
Tuxedo
De naam van het drankje verwijst naar Tuxedo Park, een soort weekend Country Club voor rijke New Yorkers en de geboorteplaats van de tuxedo of smoking. Diezelfde rijke New Yorkers vond je tijdens de week in de bar van het Waldorf-Astoria, waar deze cocktail werd uitgevonden.
Sherry zelf is al een gemengd drankje; het is wijn die wordt versterkt met gedistilleerde druivenalcohol. Het alcoholgehalte varieert van 15,5 tot 17 procent. Sherry is een Spaanse spirit, vernoemd naar Jerez de la Frontera, de stad waar sherry-druiven worden verbouwd. Alle sherries met het label ‘Jerez’ moeten afkomstig zijn uit de provincie Cadiz (zie artikel).
Voor deze Tuxedo gebruiken we een fino sherry, alhoewel een Amontillado – droger en fruitiger – ook goed combineert met gin.
Wat heb je nodig?
60 ml gin (Bombay Sapphire, Plymouth, …)
30 ml fino sherry
2 dashes orange bitters
Hoe maak je het?
Voeg alle ingrediënten toe aan een mengglas. Voeg ijsblokken toe en roer goed. Zeef in een gekoelde coupe of cocktailglas. Garneer met een stukje sinaasappelschil.
Sherry is aan een revival bezig, en niet alleen in Spanje, maar ook bij ons. Elk jaar in de tweede week van mei heeft in Jerez de la Frontera het Feria de Jerez plaats, één van de oudste en meest kleurrijke festivals van Spanje. Het begon al in de vroege Middeleeuwen als een paardenmarkt en groeide uit tot een feestdag voor de ganse provincie Cádiz, met veel feesten en ook stierengevechten. En elk jaar in de herfst is er de Internationale Week Van de Sherry, die steeds meer in belang wint.
Dit jaar besteden we aandacht aan het gamma van Valdespino sherry, één van de oudste producenten. Met dank aan The Nectar.
Valdespino
In 1264 leidde een groep van 24 ridders de troepen van koning Alfonso X om de stad Jerez opnieuw te veroveren van de Moorse overheersing. Toen de stad eenmaal was veroverd, beloonde de koning deze groep nobele ridders met titels en land. Een van hen, Alfonso Valdespino, ontving ook een wijngaard in de buitenwijken van Jerez, Valdespino werd opgericht als een bedrijf (productie en verkoop van Sherries) in 1875. In 1883 werd Valdespino de officiële Sherry-leverancier van het Spaanse koninklijk huis.
In 1999 nam de familie Estevez, een gerenommeerde Sherry & Brandy-producent, Valdespino over en leidde dit tot een nieuwe expansieperiode.
Sherry DO – Denominaciones de Origen
Pago Macharnudo is een van de legendarische ‘Crus’ in de Sherry DO – Denominaciones de Origen. Dit gebied ligt 5 kilometer ten noordwesten van de stad Jerez, in het midden van het belangrijkste wijnbouwgebied, met een uniek klimaat en bodemgesteldheid. Zeer kalkhoudende grond (hoog calciumcarbonaat), ideaal voor het kweken van het inheemse Palomino-ras. De wijnstokken zijn 50/60 jaar oud met uitstekende blootstelling aan zon. Valdespino is één van de weinige bedrijven die een groot gedeelte van deze unieke gronden bezit.
Valdespino is het enige Sherry-huis dat ‘single vineyard’-wijnen produceert: Inocente, Tío Diego, Viejo C.P. en Cardenal. De wijnen worden nog steeds gerijpt in vaten, zoals in de oude tijd volgens een heel traditionele methode. Valdespino brengt elk jaar enkele Boutique versie uit, gelimiteerde edities van hele oude sherry.
De kwaliteit van hun sherries zorgt ervoor dat ze jaar na jaar heel hoog scoren in de gerenommeerde Robert Parker gids
Valdespino Contrabandista Amontillado Medium Dry
Contrabandista is een medium droge Amontilllado blend, wat betekent dat het een brede basis van Amontillado heeft, gemengd met 5% jongere Pedro Ximénez. Het was oorspronkelijk gemaakt voor de Amerikaanse markt (met meer zoetheid) maar blijkbaar hebben ze de zoetheid afgezwakt in de afgelopen jaren.
Alle druiven komen uit de pago Macharnudo Alto en zijn gefermenteerd in kolf (butt), wat in het verleden gebruikelijk was, maar nu uniek voor Valdespino. Het is eigenlijk de Amontillado Tio Diego (die op zijn beurt de oudere broer van de Fino Inocente is), ongeveer 8 jaar oud onder flor en nog eens 8 jaar gerijpt in de Amontillado solera.
De categorie Medium Dry gaat helemaal van 5 tot 115 gram suiker. Hoewel de meeste middelgrote sherry zich in het bovenste gedeelte van het suikergehalte bevindt, bevat deze Contrabandista ongeveer 30 gram restsuiker (eerder off dry dan zoet).
Neus: heel veel karamel en melkchocolade, met pruimenconfituur. Ook hazelnoot, honing en (licht verbrande) bruine suiker. Slechts een beetje sinaasappelschil en een vage maritieme noot verwijzen naar de oorsprong van Amontillado / Fino. Hints van oud hout ook.
Mondgevoel: veel minder zoet dan verwacht. Een stevige droge, eikenachtige kant, met kastanjes, walnoot en een pekelachtige toets. Lichte bitterheid van pure chocolade (met zoutvlokken) en koffie.
Valdespino Palo Cortado Viejo C.P.
Viejo C.P. staat voor Viejo Calle Ponce, een verwijzing naar de straat met een bodega die in de jaren zestig door Valdespino werd overgenomen.
Valdespino selecteert de meest delicate vaten uit de negende criadera (de tweede fase) van hun Fino Inocente en Amontillado Tio Diego solera’s en versterken dit mengsel tot ongeveer 18 ° om de groei van flor te stoppen of verder te voorkomen. Het komt dan in de Viejo C.P. systeem, met één solera en vier criaderas, waar het het oxidatieve verouderingsproces voltooit en snel van Fino / Amontillado naar Palo Cortado verandert.
Het is een single vineyard Palo Cortado van de pago Macharnudo Alto, gemaakt van vat-gefermenteerde most. De gemiddelde leeftijd wordt geschat op ongeveer 20-25 jaar.
Deze sherry heeft een nogal een oranje tint. De neus is zeer rijk en complex. Eerst krijg je de Oloroso-kant: een vleugje toffee en karamel zoetheid, gedroogde vijgen en amandelpasta. Hints van gebrande koffie. Na een tijdje wordt de Amontillado-zijde sterker, met wat jodiumtint, subtiele acetaldehyden en een lichte citroenzuur. Ook wasachtige tonen, een vleugje balsamico en exotische kruiden. Deze sherry heeft een hoge intensiteit maar alles is perfect in balans.
Het mondgevoel van deze Palo Cortado doet je echt watertanden: intens, met een typisch boterachtig gevoel. Niet echt zwaar, omdat het zich richt op het pittige, minerale gevoel van Amontillado. Droog met een vrij hoge zuurgraad. Sinaasappelschil, veel hazelnoot en walnoot (schil). Ook wat gekonfijte citroenen. Een beetje olijfolie en geroosterd brood.
Valdespino Candado Pedro Ximenez
Het sherryhuis Valdespino is een zeer traditioneel sherryhuis die als één van de weinige sherryhuizen nog eikenhouten foeders – traditionele sherryvaten – gebruikt voor het vergisten van hun wijnen. Het bedrijf heeft 100 ha aan eigen wijngaarden waaronder de beroemde Innocente wijngaard. De wijnstokken in de wijngaarden zijn bijna allemaal meer dan 30 jaar oud, waardoor er een constante kwaliteit geleverd kan worden.
Voor de Pedro Ximenez sherry worden zongedroogde 100% Pedro Ximenez druiven gebruikt, waarna de wijn voor minstens 10 jaar rijpt in het solera-systeem.
Deze sherry heeft een prachtige donkerbruine kleur, met een geur van noten, rozijnen, vijgen, chocolade en dadels. Intens zoet van smaak met wederom dadels en rozijnen maar ook een lekker zuurtje en klein bittertje voor het evenwicht. De perfecte dessertwijn bij zoete (chocolade)desserts, notentaart en desserts met vijgen en dadels.
We eindigen de sherryweek met een variant op de klassieke Manhattan, de Butchertown. Butchertown is een stadje in Kentucky, en het is tevens de naam van een vergeten stirred mixed drink. Joost zal het weten waarom een drankje in de vergetelheid geraakt, maar deze vond ik wel de moeite om nog eens van onder het stof te halen.
Het is een stirred drankje en vooral boozy en gespierd. De basis is een stevige hoeveelheid rye whiskey, maar de vermout van de Manhattan vervangen we door Amontillado sherry, die met zijn rijke smaak en toetsen van hazelnoot meer complexiteit zal geven aan de rye. De Cointreau Noir, een harmonieuze mix van Remy Martin cognac en Cointreau sinaasappellikeur, zorgt dan weer voor het fruitige element.
Het resultaat is heerlijk en maakt van de Butchertown mijn type drankje: boozy (door de Rye) en voor de rest flirtend met de mooie zone tussen zoet en droog! Een aanrader!
Wat heb je nodig?
60 ml rye whiskey
20 ml Vina AB Amontillado Seco van Gonzalez Byass
10 ml Cointreau Noir
2 dashes Angostura Orange Bitters
Hoe maak je het?
Zet een cocktailglas of een coupette in de vriezer. Vull een mengglas met ijsblokken en voeg er de rye whiskey, sherry, Cointreau Noir en de bitters bij. Stir ongeveer 30 seconden tot de je de juiste afkoeling bereikt hebt.
Haal het glas uit de diepvriezer en giet de inhoud van het mengglas door een zeef in het glas. Kneus een stukje schil van een appelsien boven de inhoud en gooi dit in het glas.
De Little Italy, een speelse variant van de Manhattan
Risotto met funghi porcini behoort voor velen tot het hoogste culinaire genot, misschien enkel geklopt door door risotto met truffels. Vandaag gaan we de perfecte risotto klaarmaken, met gemengde paddenstoelen.
Alhoewel rijst in zowat de halve wereld op het menu staat, is risotto onmiskenbaar Noord-Italiaans, vooral in de regio’s Piemonte en Veneto, waar je trouwens heel uitgestrekte rijstvelden kan zien en waar ze de goede boter hebben. Risotto is strikt genomen een primo (een voorgerecht), maar wordt evenveel als hoofdgerecht geserveerd.
Risotto maken is kunst
Het maken van risotto is voor mij een kunst, waarbij je alle zintuigen moet gebruiken om tot een perfect gerecht te komen: zien, ruiken, voelen maar ook luisteren. Eigenlijk een heel therapeutische bezigheid na een dagje stress. Schenk je zelf een glas wijn, zet wat muziek op en neem je favoriete pan en houten lepel en geniet.
Risotto lijkt heel eenvoudig om te maken, maar het is een gerecht dat je onverdeelde aandacht van start tot einde nodig heeft. Die 20 tot 25 minuten ben je bezig met je risotto en niets anders.
Welke rijst voor risotto?
Laten we beginnen bij de keuze van de rijst. Voor risotto heb je korte korrelrijst nodig, zoals Arborio, Carnaroli of Vialone Nano (zie ook link onderaan). Dit zijn de ideale soorten rijst om risotto te maken. De kunst is om een rist te gebruiken die de vloeistof voldoende gaat absorberen zonder extreem te gaan kleven of te desintegreren. We hebben textuur en consistentie nodig.
Carnaroli is de ideale rijst voor beginnende risotto makers, omdat het eigenlijk heel moeilijk is om deze te overkoken. Carnaroli behoudt tijdens het kookproces heel lang zijn vorm en textuur, dit dankzij de twee lagen. De zeer resistente binnenlaag beschermt de korrel, zodat je deze rijst zonder al te veel problemen al dente kan koken. Arborio rijst is eigenlijk de meest temperamentvolle rijst en vergt toch al enige ervaring: hij overkookt gemakkelijk en doet de rijstkorrels desintegreren. Carnaroli is eigenlijk een uitvinding van net na de tweede wereldoorlog en is een kruising van arborio en Japanse rijst. Vialone nano zijn hele korte rijstkorrels die veel minder zetmeel bevatten, ideaal voor een visrisotto. Doordat deze rijst minder zetmeel bevat, lijkt hij ook lichter verteerbaar.
De twee geheime wapens
Wat je in jouw risotto verwerkt, is volledig jouw keuze. Persoonlijk hou ik het zo eenvoudig mogelijk. Wel geef ik je nog dit mee, namelijk mijn twee geheime risotto wapens. Ik heb jaren geleden leren risotto maken van een echte Italiaanse mamma, de moeder van een Italiaanse collega, die een trattoria uitbaatte. Ik heb daar twee weken lang elke avond in de keuken mogen kijken en leren, en heb daar de kunst van risotto maken geleerd. Het eerste geheim wapen is Brodo ai Funghi Porcini. Naast de klassieke bouillon meng ik er ook wat brodo bij, voor een meer intense en diepere smaak. En het tweede wapen gebruik je tijdens de afwerking: gebruik ietsje minder boter maar voeg er een stuk meegekookt beenmerg bij. De kaloriedokter zal waarschijnlijk protesteren, maar dit maakt je risotto oh zo lekker!
Risotto con funghi misti foodpairing met Amontillado Sherry
Amontillado sherry is unieke complexe sherry omwille van het gecombineerde verouderingsproces. De sherry is subtiel en delicaat met zijn toetsen van hazelnoot. Zacht in de mond met een juiste zuurtegraad, droge afwerking en lange afdronk met hints van gedroogd fruit en met wijn doordrenkt hout.
De hazelnoottoetsen van de sherry versterken de karakteristieke nootachtige smaak van de paddestoelen. Beiden hebben iets romigs, maar de scherpe en frissen Amontillado komt in evenwicht met de romige textuur van de risotto.
Zorg dat alles klaar is wanneer je begint. Je mise en place is dus heel belangrijk.
Zet de pan met de bouillon op een laag vuurtje en hou een pollepel klaar.
Kuis de paddenstoelen en versnij in plakjes indien nodig. Hou een paar mooie exemplaren voor de afwerking.
Neem een pan met dikke bodem en warm een lepel olijfolie en een lepel boter op. Fruit de fijn gesnipperde sjalot op een laag vuurtje. Wanneer de sjalot begint te kleuren mag je er de stukken paddenstoel bij doen. Roer regelmatig om. Na een paar minuutjes mag de rijst erbij. Goed omroeren want het is belangrijk dat alle rijstkorrels de vetstof opnemen. Je moet ze zien glinsteren.
Nu begint het echt werk, en in deze fase is geduld nodig. Giet een pollepel bouillon op de rijst: hete stoom zal uit de pan komen en de rijst kan het vocht beginnen absorberen. De bouillon moet echt volledig geabsorbeerd zijn vooraleer je er de volgende bij doet. Het proces versnellen heeft echt geen zin.
Mocht je gedroogde funghi porcini gebruikt hebben, mag je het water waarin je ze gehydrateerd er nu bijdoen. Of voeg een beetje Brodo ai Funghi Porcini bij, voor een diepere smaak.
Blijf in de volgende minuten bouillon toevoegen. Roer regelmatig om. Wanneer de rijst al dente – beetgaar – is haal je de pan van het vuur. We werken van met de rest van boter en de parmezaanse kaas. Deze maken je risotto smeuïg. Maar het geheim wapen in mijn risotto is beenmerg, dat ik meegekookt heb in de warme bouillon.
Versier de risotto met een paar mooie paddenstoelen en dien warm op.
Everything You Always Wanted to Know About Sherry (But Were Afraid to Ask)
Elk jaar in de tweede week van mei heeft in Jerez de la Frontera het Feria de Jerez plaats, één van de oudste en meest kleurrijke festivals van Spanje. Het begon al in de vroege Middeleeuwen als een paardenmarkt en groeide uit tot een feestdag voor de ganse provincie Cádiz, met veel feesten en ook stierengevechten.
En elk jaar in de herfst is er de Internationale Week Van de Sherry, die steeds meer in belang wint.
Wij gaan het in dit artikel echter hebben over sherry, want Jerez ligt natuurlijk in het bruisende centrum van de productie van sherry.
De Sherry Driehoek
De meeste en grootste bodega’s zijn in Jerez gelegen maar de zogenaamde sherry driehoek bestaat naast Jerez de la Frontera ook uit El Puerto de Santa Maria en Sanlúcar de Barrameda. In deze driehoek vind je de krijtwitte, kalkrijke bodems (albarizas) die in de regentijd als een soort spons het water opzuigen en deze waterreserve vasthouden tijdens de hete zomermaanden. De witte bodem reflecteert de zon op de wijnstokken. Deze grond is de ideale voedingsbodem voor de wijnranken en levert de beste sherry op. Welke druiven mogen gebruikt worden voor de productie van sherry, ligt bij wet vast: de witte Palomino Fino druiven, witte Pedro Ximénez druiven (die vooral zoete fruitige wijn oplevert) en de witte Moscatel druiven (of Moscatel de Chipiona), die dichtbij de zee groeien. De zeewind brengt namelijk vocht naar de wijngaarden. Voeg daarbij 300 dagen zon per jaar en het verhaal van “El viento, el sol y la tierra” is compleet.
De Slechte Reputatie
Sherry heeft al jaren een probleem met zijn imago, en dat concretiseerde zich in de constant dalende verkoopscijfers. Research heeft aangetoond dat 40% van de sherrydrinkers ouder zouden zijn dan 65 jaar. Eén van de schuldigen is die superzoete sherry en Bristol cream sherry die ergens helemaal achteraan de barkast van je oma stond en die enkel op begrafenissen, kerstdag of nieuwjaar werd boven gehaald. De sherry was waarschijnlijk te warm geserveerd, te zoet en vermoedelijk ook al 5 keer geoxideerd.
Dit waren de eerste sherry indrukken die je opdeed, meestal tijdens de feestdagen na een bezoek aan je grootmoeder of tante Godelieve (zie foto). Na de feestdagen verdween de fles dan terug in de donkere diepten van de barkast om er pas weer een jaar later terug uit te komen. En buiten die feestdagen zag de fles sherry het zonlicht niet meer, met alle gevolgen van dien. Of hij stond jarenlang tentoongesteld in een decanter op de kast in de woonkamer, blootgesteld aan alle mogelijke temperaturen en lichtinvloeden.
Wanneer was de laatste keer dat iemand je een sherry uitschonk of voorstelde? Waarschijnlijk nooit of anders heel lang geleden. En toch was het enkele decennia geleden bijna een automatisme om een sherry te serveren aan je bezoekers.
Nog interessant om weten is dat sherry laag in caloriën is, je kan dus genieten zonder schuldgevoel. De meeste sherry’s verhogen de productie van goede cholesterol en zouden de aanwezige schadelijke cholesterol via de lever uit het lichaam leiden. En dat een fino ideaal is om je smaakpapillen te verfrissen bij een tasting.
The sherry revival
Heeft het te maken met de hype rond tapas en tapasbars of de populariteit van de Spaanse topchefs, in ieder geval de sherry is aan een revival bezig. De hipsters en gesofisticeerde sherry aficionado’s weten het al langer dan vandaag maar de sherry is terug in de mode. Vergeet de kleverige, veel te zoete sherry van tante Godelieve en denk aan een perfect gekoelde en geserveerde fino of manzanilla met gegrilde sardines of gamba’s a la plancha (zie recept) of geroosterde amandelen of Ibérico en jamón de Serrano of Manchego kaas, chorizo en ga zo maar door. Het is maar pas wanneer sherry op perfecte wijze wordt geserveerd en in combinatie met het juiste voedsel dat deze versterkte wijn het best tot zijn recht komt.
De Soorten Sherry
Sherry is een licht versterkte wijn, met andere woorden een wijn waar tijdens de fermentatie extra alcohol wordt aan toegevoegd (net zoals bij Porto, Marsala en Madeira). Het alcoholgehalte wordt zo opgedreven tot tussen de 17 en 20 graden.
Sherry, net zoals de andere versterkte wijnen, bestaat uit droge tot heel zoete versies. Daartussen bestaan veel schakeringen. Sherry kunnen we best in twee grote categorieën indelen. De eerste categorie zijn de drogere versies, die rijpen onder een laag gist, flor genaamd (fino, manzanilla en amontillado). De tweede categorie zijn diegene die rijpen door oxidatie, zoals de amontillado en oloroso sherry. De flor wordt geneutraliseerd en de verdere oxidatie en rijping op vat zorgt voor de donkere kleur en rijke body.
Solera
Toch nog even een woordje over de solera methode. Het is een rijpingsmethode om verschillende leeftijden te blenden. Solera zijn een hoeveelheid vaten die met elkaar verbonden zijn, waarbij gedurende jaren steeds jonge – in dit geval sherry – wordt bijgegoten en de oudere onderaan wordt afgetapt (en/of verdampt). De gemiddelde leeftijd blijft zo stijgen.
Laten we even de verschillende categorieën sherry overlopen.
Manzanilla
Manzanilla mag enkel geproduceerd worden in het aan de zee gelegen stadje Sanlúcar de Barrameda. Het is bijna de lichtste vorm van sherry die een beetje een frisse en gezouten nasmaak heeft omdat de vaten gerijpt worden in kelders die dicht bij de zee liggen en dus genieten van dat klimaat en de zeewinden. Dat zijn ideale condities voor de ontwikkeling van de flor. De manzanilla wordt best koud opgediend. Ideaal als aperitief.
Fino
Fino is de lichtste en droogste versie met toetsen van gras, groene appel, groene olijven en citrus. De bleke kleur en de smaak komt door het rijpen onder een dikke laag flor. Een fino wordt best koud opgediend.
Amontillado
Amontillado is een gerijpte fino met wat toetsen van noot en karamel. De flor is na verloop van tijd uitgewerkt en door de fino verder te laten rijpen krijg je een intensere en gekleurde versie. Een amontillado rijpt ongeveer 12 jaar en is dus een klein beetje zoet.
The Cask of Amontillado is een heel spannend kortverhaal over moord en wraak uit 1846geschreven door Edgar Allan Poe. Het speelt zich af in een wijnkelder en draait om het proeven van Amontillado (zie artikel).
Een Palo Cortado is een niet zo veel voorkomende vorm van sherry. Hij begint als een fino die tijdens de rijping eigenlijk van identiteit verandert en een beetje zoals een oloroso wordt. Gonzalez Byass maakt hele lekkere Palo Cortado.
Oloroso
Oloroso sherry verschilt van fino doordat deze sherry meer beïnvloed wordt door oxidatie dan door de flor, wat resulteert in een donkerdere, zoetere en meer complexe en rijkere sherry, met toetsen van karamel, gedroogd fruit en kruiden. Oloroso vaten zijn daarom zeer gegeerd voor de rijping van sommige single malt whiskies (Auchentoshan, Kilchoman’s Loch Gorm, Bowmore enzoverder).
Pedro Ximenez – PX
De zoetste sherry is Pedro Ximenez, soms ook gewoon PX genoemd. Deze donkere sherry past ideaal bij dessert of kaasschotels. PX wordt gemaakt van Pedro Ximenez druiven die lange tijd rijpen in de zon, met als resultaat een donkere, bijna siroopachtige sherry. Door het rijpen in de zon gaan de suikers concentreren (tot 475 gram suiker per liter) en wordt de sherry heel zoet, met toetsen van vijg. Deze sherry bewaart wel lange tijd.
Sherry en Food pairing: een match made in heaven!
Een sherry komt het best tot uiting met het juiste eten, en het zal je dus niet verwonderen dat een perfect gekoelde en droge fino de natuurlijke partner van tapas is, vooral die tapas die een beetje zout en/of zuur bevatten zoals jamón ibérico, boquerones, Spaanse olijven en chorizo. De koude fino sherry brengt de smaken van deze aperitiefhapjes nog meer tot uiting. In warm weer heeft de fino ook een verfrissend effect.
In tegenstelling tot wat tante Godelieve deed, moet de fino gekoeld zijn en uit een verse fles komen, want sherry bewaart NIET. Je hoeft hem ook niet te decanteren. Koel bij voorkeur de glazen en niet de sherry. Gebruik een tasting glas of een klein wijnglas om de aroma’s en smaken van de fino (en ook de manzanilla) tot zijn recht te laten komen.
Eén van de meest onderschatte sherry’s is de droge amontillado. Deze past beter bij de iets steviger tapas, zoals paddenstoelen, morcilla, albondigas (zie recept) en sommige kazen van het type Parmiggiano.
Oloroso – wat Spaans is voor geurig – zijn de iets zwaardere sherries die bestaan in droog en zoete versie. Deze sherry is geurig en heeft een vollere body vanwege de langere rijping op vat. Vermijd de zoete versies en je hebt een topsherry vast zoals bijvoorbeeld deze Gonzalez Byass’s Very Old Matusalem. Oloroso sherry past goed bij patés en terrines of oudere gerijpte kazen. Amontillados and oloroso’s worden op kamertemperatuur geserveerd.
Koken met sherry
De bedoeling van dit artikel was een aantal misverstanden rond sherry uit de weg te helpen en jullie te informeren dat er naast de sherry van Tante Godelieve, er nog een gans assortiment sherry bestaat die je nu of geïnformeerde wijze met tapes of andere gerechten kan pairen. Wij gaan nog een stapje verder en koken regelmatig met sherry. We maken bijvoorbeeld een gebraiseerde kip met gekonfijte look, groene olijven en pijnboompitten (zie recept). Daarvoor gebruiken we een Oloroso seco uit Chipiona, die lichte zoete toetsen heeft, maar vooral geurig is en een volle body heeft.
barkast van je oma stond en die enkel op begrafenissen, kerstdag of nieuwjaar werd boven gehaald. De sherry was waarschijnlijk te warm geserveerd, te zoet en vermoedelijk ook al 5 keer geoxideerd.
