1 oktober is Internationale Dag van de Koffie
We kunnen de Dag van de Koffie niet laten voorbijgaan zonder iets over Renato Bialetti te publiceren. Er zijn er maar weinig die zoveel betekend hebben voor de koffiecultuur als deze besnorde Italiaan, die op 11 februari 2016 overleed. Hij werd 93 jaar en was tot de laatste dag met zijn bedrijf bezig.
Renato Bialetti werd bij wijze van spreken onder de koffiemachine geboren want ook zijn vader Alfonso was ermee bezig. Hij specialiseerde zich in het gieten van aluminium in zijn atelier in Crusinallo in Piemonte. Hij was eigenlijk bezig met een machine te ontwerpen om linnen te koken toen hij diezelfde techniek toepaste op een napoletano koffiemachine. Hij patenteerde in 1933 de toen revolutionaire en heel gebruiksvriendelijke “Moka Espresso” en Italiaanse koffiepauzes werden nooit meer wat ze voordien waren.
Het verhaal van Renato Bialetti is er één van de toenmalige fascistische vooroorlogse design cultuur, de naoorlogse marketing en industriële ontwikkeling en aluminium. Niet zo eenvoudig dus. Daarenboven was koffieconsumptie iets voor de publieke sfeer – namelijk de koffiehuizen – dus ook de koffiemachines werden in die tijd op maat van koffiehuizen gemaakt. Zo kwam in 1901 de eerste gepatenteerde stoom-espressomachine van Luigi Bezzera op de markt.
Maar koffie deed meer en meer zijn intrede in de privésfeer en caffe’ espresso begon stilaan een begrip te worden. In die prille beginperiode konden huisvrouwen twee machines kopen om koffie te maken: een napoletana of een milanese. Het is pas toen vader Alfonso de techniek van stijgend kokend water toepaste op een napoletano dat er een enorme doorbraak kwam. Revolutionair dus maar het was in het begin geen commercieel succes. Het is door de vastberadenheid van Renato Bialetti, zijn marketingkunsten en -weeral – kwam de doorbraak door een toen innovatief en populair programma op de RAI, namelijk Carosello. Een TV show met heel veel reklameboodschappen.
De keuze van aluminium is niet zo vreemd want in die naoorlogse periode werden ook vele kookpannen en keukengerei uit aluminium gemaakt, maar ook bijvoorbeeld cocktailshakers. En laat het nu net zijn dat het toenmalige Italië voldoende grondstoffen had voor aluminium (1931: “to acknowledge that a new and decisively important protagonist has emerged in the nation’s economic life: ALUMINUM. An Italian metal, the abundance of which makes us the envy of the world).
Dankzij Renato Bialetti werd een typisch mid 1930 design toestel een wereldwijd verkocht massaproduct. Eigenlijk een Italiaans naoorlogs mirakel. Zijn geniale marketingtechnieken zorgden dat iedereen een Bialetti had en dat ook de brand identity van Bialetti – omino con i baffi – overal ter wereld gekend was. Een tekening van Paul Campari trouwens.
© 2018, Nullam Microwaveum Food & Drinks. All rights reserved. Unauthorized use and/or duplication of this material without express and written permission from this blog’s author and/or owner is strictly prohibited. Excerpts and links may be used, provided that full and clear credit is given to Nullam Microwaveum and www.nullammicrowaveum.com with appropriate and specific direction to the original content.
