Category Archives: Wie is ….

whie is-1

In deze rubriek kan je als meerwaardezoeker alles vinden over die mannen en vrouwen die in de loop der tijden – en ook nu – een rol gespeeld hebben in gastronomie.

Porchetta Sandwich

4403

Elk jaar op 30 april doen we iets rond de sandwich, want op deze dag overleed John Montagu, de Earl of Sandwich, en de uitvinder van de sandwich. Dit jaar een sandwich met porchetta. Maar eerst het verhaal van het ontstaan van de sandwich.

Ham Sandwich

Sandwich (van het oud Nederlands woord Zandwijds) is een historisch stadje nabij Dover in het graafschap Kent. Het stadje ligt aan de rivier The Stour en dankt zijn naam aan de zanderige bodem die rond de rivier te vinden is. Het stadje, gelegen aan de rivier Stour heeft een middeleeuws centrum, met drie oude kerken, die lang geleden gerestaureerd werden door vluchtelingen uit de Nederlanden. Je kan dit zien aan de typisch Nederlandse bakstenen, het feit dat de kerktoren een koepel heeft en de vele klok- en trapgevels in het oude centrum. En in de buurt van Sandwich ligt het gehucht Ham, waar je de beroemde wegwijzer Ham Sandwich ziet. Het is wel een beetje zoeken, want hij staat echt in ‘the middle of nowhere’.

The Earl of Sandwich

Heel lang geleden was het de gewoonte dat de superchefs van toen bepaalde gerechten noemden naar bekende personen. Het was eigenlijk een vorm van flatteren. Het verhaal van de sandwich is echter een geval apart. Op 30 april 1792 overlijdt John Montagu, een Brits staatsman. Gedurende zijn carrière was hij achtereenvolgens baas van de post, baas van de zeemacht en minister van Buitenlandse Zaken. Hij had een zeer slechte reputatie en heeft in zijn volledig professioneel leven niets bereikt, wegens incompetent, immoreel en corrupt. John Montagu is beter gekend als de vierde Earl of Sandwich, en inderdaad, de sandwich is naar hem genoemd, net als de Sandwicheilanden.

The same as Sandwich

De sandwich, een dubbele boterham met beleg ertussen, werd niet door hem uitgevonden, maar werd wel naar hem genoemd. De graaf van Sandwich was een verwoede gokker die werkelijk uren aan de goktafel doorbracht. Om het spel niet te moeten onderbreken vroeg hij aan zijn bedienden om hem plakjes roast beef te brengen tussen twee sneetjes brood. Hij wou zijn vlees tussen brood hebben om geen vette vingers te krijgen tijdens het kaarten. Deze gewoonte werd stilaan overgenomen door zijn medespelers, die bij honger the same as Sandwich vroegen . Zo is dus de sandwich ontstaan. Echter volgens zijn officiële biografie, kreeg de sandwich zijn naam omdat de Earl zo druk bezig was en zijn ‘conceptueel’ werk niet wou onderbreken en daarom enkel maar tijd kon nemen voor een snelle hap.

9676

Porchetta

Wij kozen deze keer voor een sandwich met porchetta, een Italiaanse lekkernij. Als je ooit in Umbrië of Toscane hebt rondgetoerd, heb je porchetta waarschijnlijk al in menig plaatselijke beenhouwerij gezien en geproefd. Klik hier voor het recept.

Voor deze sandwich kan je de restjes porchetta gebruiken. Snij de porchetta en leg deze op krokant brood. Voeg schijfjes tomaten en rucola toe en je hebt een perfecte snelle Italiaanse lunch. Geef er wat pittige mosterd, chilisaus of mierikswortelsaus bij.

NM.

9680

Pulled Pork Sandwich

Apr 30 Sandwich

In het Verenigd Koninkrijk begint men zich precies zorgen te maken, want er is blijkbaar iets mis met de kwaliteit van de sandwiches. Dat dit nieuws de krantenkoppen haalt is niet helemaal verwonderlijk want de sandwich is een belangrijk element van de Britse gastronomie. Niet alleen als onderdeel van de afternoon tea, maar natuurlijk als lunch. Elk jaar op 30 april doen we bij Nullam iets rond de sandwich, dit jaar een pulled pork sandwich. Maar eerst het verhaal van het ontstaan van de sandwich.

The Earl of Sandwich

Heel lang geleden was het de gewoonte dat de superchefs van toen bepaalde gerechten noemden naar bekende personen. Het was eigenlijk een vorm van flatteren. Het verhaal van de sandwich is echter een geval apart. Op 30 april 1792 overlijdt John Montagu, een Brits staatsman. Gedurende zijn carrière was hij achtereenvolgens baas van de post, baas van de zeemacht en minister van Buitenlandse Zaken. Hij had een zeer slechte reputatie en heeft in zijn volledig professioneel leven niets bereikt, wegens incompetent, immoreel en corrupt. John Montagu is beter gekend als de vierde Earl of Sandwich, en inderdaad, de sandwich is naar hem genoemd, net als de Sandwicheilanden.

The same as Sandwich

De sandwich, een dubbele boterham met beleg ertussen, werd niet door hem uitgevonden, maar werd wel naar hem genoemd. De graaf van Sandwich was een verwoede gokker die werkelijk uren aan de goktafel doorbracht. Om het spel niet te moeten onderbreken vroeg hij aan zijn bedienden om hem plakjes roast beef te brengen tussen twee sneetjes brood. Hij wou zijn vlees tussen brood hebben om geen vette vingers te krijgen tijdens het kaarten. Deze gewoonte werd stilaan overgenomen door zijn medespelers, die bij honger the same as Sandwich vroegen . Zo is dus de sandwich ontstaan. Echter volgens zijn officiële biografie, kreeg de sandwich zijn naam omdat de Earl zo druk bezig was en zijn ‘conceptueel’ werk niet wou onderbreken en daarom enkel maar tijd kon nemen voor een snelle hap.

Pulled Pork Sandwich

Geduld is een schone deugd want om deze heerlijkheid te bereiden mag je op een goede zes uur rekenen. Maar het lange wachten wordt beloond, want het resultaat is meer dan de moeite waard. Aangezien je pulled pork met grote stukken vlees klaarmaakt zijn er waarschijnlijk wat restjes, en die gebruiken we om de pulled pork sandwich te maken. Een heerlijkheid!

Voor het recept van pulled pork klik je gewoon door op de link.

NM.

Clarissa Dickson Wright

Clarissa Dickson Wright

Clarissa Theresa Philomena Aileen Mary Josephine Agnes Elsie Trilby Louise Esmerelda Dickson Wright, geboren in Londen op 24 juni 1947, overleed in Edinburgh op 15 maart 2014. Daarmee verdwijnt een culinair icoon en monument. Samen met haar collega Jennifer Paterson was zij de voorloper van de TV-koks zoals we die nu kennen. In de jaren negentig was ik een fervent aanhanger van ‘Two Fat Ladies’ op de BBC, een kookprogramma, vooraleer er van TV kookprogramma’s sprake was.

Wie was Clarissa Dickson Wright ?

Clarissa Dickson Wright was juriste, auteur, boekhandelaar, kok en superfoodie avant la lettre. Ze studeerde op 21 jarige leeftijd af als juriste – de jongste ooit – maar hield het niet lang vol omwille van een ernstig alcoholprobleem. Ze kwam uit een heel rijke maar strenge thuis, met een vader die haar gedurende lange tijd mishandeld heeft. En eigenlijk wou ze dokter worden.

Na haar alcoholprobleem werd ze kok en verdiepte ze zich in de gastronomie en culinaire geschiedenis. Clarissa was begiftigd met een grote intelligentie en leek soms op een wandelende culinaire encyclopedie. Daarnaast bleek al heel snel dat ze een zeer getalenteerde kok was. Ze was ook een fervent jager en verdediger van de jacht.

Als persoon had ze echter een korte lont, zeer uitgesproken meningen en heel weinig begrip voor politici van Labour en ‘manky’ vegetariërs. ‘Manky’ in de zin van verwerpelijk. Maar ze had een sterke persoonlijkheid waar je niet naast kon kijken. De Two Fat Ladies waren heel geopinieerd en helemaal niet politiek correct en namen regelmatig (onder andere) vegetariërs op de korrel. Jennifer Paterson gaf Clarissa voor de grap ooit tijdens een kerstdag special, een Linda McCartney kookboek als kerstgeschenk.

BBC TV’s Two Fat Ladies

Clarissa Dickson Wright was ook de eigenares van een boekwinkel “Books for Cooks” en het is daar dat ze werd opgemerkt door de bekende BBC programma directeur Patricia Llewellyn. Zij koppelde Clarissa aan de twintig jaar oudere, maar even corpulente en kookgekke Jennifer Paterson. De TV show “Two Fat Ladies” was geboren en stormenderhand palmden ze tussen 1996 en 1999 het scherm in. Niet alleen in het VK, maar ook in Europa en Amerika. Dit onwaarschijnlijke duo creëerde een culinaire revolutie en hadden op hun top 70 miljoen kijkers wereldwijd. De Queen Mother was één van hun trouwste fans.

The Two Fat Ladies waren een zeer groot succes ondanks het feit dat de twee dames een heel onwaarschijnlijk duo waren: twee zeer excentrieke, welbespraakte, oudere, corpulente dames die zeer geopinieerd waren en een voorliefde hadden voor de Engelse keuken, calorierijk eten, boter, room en vlees. De show was niet gescript, want ze praatten en kookten er gewoon op los in gelijk welke setting, of het nu een school, rusthuis of ambassade was, en dit in een periode waar er niet op een klont boter meer of minder werd gekeken. Ze werden ook niet gecoacht, ze pasten zich gewoon natuurlijk aan. Elke aflevering begon met de twee gehelmde dames die ergens naar toe reden in een zware motor met sidecar, waarin heel dikwijls een geslacht dier te vinden was dat ze later tijdens de show klaar maakten. Je vroeg je soms af of het allemaal veilig was, want Jennifer Paterson, de motorfreak, zat zwaar aan de gin.

5537f0f0-adcc-11e3-ba49-8f3a70d70b0f_rexfeatures_two-fat-ladies

Beiden waren excellente koks en een grote liefde voor Britse gerechten en producten. Ook hun vier kookboeken waren een heel groot succes. Maar ze kregen wel regelmatig kritiek wegens het overvloedig gebruik van boter, vet en room. Ondanks dit werden ze ook heel populair in de Verenigde Staten. Gevraagd naar het waarom, zei Clarissa Dickson Wright, dat “aside from a small nucleus of mutants in Los Angeles, I suspect most Americans actually do like cooking with butter and things like that” (Los Angeles was toen het Mekka van de gezonde voeding).

Het overlijden in 1999 van Jennifer Paterson, de oudste van de twee, was dan ook het einde van de show.

Op YouTube kan je de meeste afleveringen van Two Fat Ladies terugvinden. Bekijk echter de twee hilarische mashups die door naughtynigella zijn gemaakt. De eerste gaat over hun liefde voor boter, room en lard terwijl de tweede clip over hun kijk op vegetariërs gaat. Je krijgt er nog een extra quote van Clarissa Dickson Wright bovenop: “Hurrah, always get rid of all the lentils. You have no idea how randy it makes vegetarians – it’s why I always see ripped packets of lentils in health food shops. They want to get at them in a frenzy.

Two Fat Ladies Cook Lard

https://www.youtube.com/watch?v=8-oXtL2U62k

Two Fat Ladies talk about Vegetarians

https://www.youtube.com/watch?v=84bCD1fd4ew

Als eerbetoon aan de Two Fat Ladies, maak ik hun Lancashire Hotpot klaar, een recept uit hun ‘Cooking with the Two Fat Ladies’ kookboek. Voor het recept klik je hier.

NM.

Lancashire Hotpot

9987

Clarissa Theresa Philomena Aileen Mary Josephine Agnes Elsie Trilby Louise Esmerelda Dickson Wright, geboren in Londen op 24 juni 1947, overleed in Edinburgh op 15 maart 2014. Daarmee verdwijnt een culinair icoon en monument. Samen met haar collega Jennifer Paterson was zij het gezicht van het BBC programma ‘Two Fat Ladies’ een kookprogramma vooraleer er van TV kookprogramma’s sprake was. Als eerbetoon aan de Two Fat Ladies, maak ik hun Lancashire Hotpot klaar, een recept uit hun ‘Cooking with the Two Fat Ladies’ kookboek.

Jacques Chirac, de vroegere Franse president, heeft ooit eens gezegd dat Engeland het slechtste eten van Europa had. Als stereotype kon dit natuurlijk tellen, net zoals dat alle Fransen een beret ophebben, een Frans brood onder hun arm dragen en naar look ruiken. Nu is het wel zo dat de oude klassieke, traditionele gerechten niet op kunnen tegen de moderne Britse keuken van een Gordon Ramsay, Marcus Wareing en andere Londense trendsetters. Maar het behoud van de lokale identiteit en lokale gerechten blijft heel belangrijk.

Deze Lancashire hotpot is zo een oude klassieker. Hotpot is een afleiding van hotch-potch of hodgepodge en komt uiteindelijk van het woord hutsepot, oorspronkelijk een gerecht met verschillende soorten vlees in. Lancashire is een stad in het noordwesten van Engeland en kende een grote industrialisatie en dit gerecht vroeg weinig of geen tijd om klaar te maken: stukken lamsvlees, niertjes, wortelen, raapjes, ajuinen en schijfjes aardappelen er bovenop. De pot ging de oven in en was ’s avond klaar.  Deze Lancashire hotpot werd ook wel eens de ‘poor man’s pie’ genoemd want het waren de ‘mill workers’ – fabrieksarbeiders – die dit gerecht uitvonden. Je kan de Lancashire hotpot nog steeds terugvinden op de menukaart van de meeste pubs.

De Lancashire hotpot is dus een deugddoend stoofpotje, echt comfortfood voor koude dagen. Als eerbetoon aan de overleden Clarissa Dickson Wright maken we deze Lancashire Hotpot op de wijze van de Two Fat Ladies, zoals beschreven in hun ‘Cooking with the Two Fat Ladies’, maar we gaan er wel geen oesters bijdoen, zoals in de originele versie.

Als afsluiter nog één quote van Clarissa Dickson Wright: ‘I have never been able to understand the reasoning, that if you don’t like the way meat is reared or killed, you turn vegetarian. Surely you should stand up and fight for changes and support the organic trade rather than risk your life with a paraquat-fed Third World carrot.

Wat heb je nodig?

  • 16 lamskoteletten (met beentjes)
  • 4 lamsnieren
  • 4 ajuinen
  • 4 wortelen
  • Bloem
  • Bacon drippings of olijfolie
  • 4 aardappelen, in schijfjes gesneden

Hoe maak je het?

Je hebt voor alle duidelijkheid twee pannen nodig: een braadpan en een hoge pan of kom waarin je de hotpot opbouwt.  Bebloem de stukken lamsvlees en bak deze in de bacon drippings of in olie tot ze mooi bruin zijn. Stel de koteletten recht in een hoge pan, met de beentjes naar omhoog. De lamsnieren mogen nu in de pot. Ook de ajuinen mogen nu aangebakken worden. En als laatste mogen de in schijfjes gesneden wortelen er bij. Alle ingrediënten liggen nu in lagen in de hoge pan.

We gaan nu de pan afdekken met de schijfjes aardappel die we in lagen gaan opwerken, zoals dakpannen. Giet het overtollige vet weg, strooi wat bloem in de pan en maak een saus met ongeveer 500 ml kokend water. Kruid met peper en zout en giet de vloeistof in de hoge pan. De pan zou ongeveer voor twee derde met vloeistof gevuld moeten zijn. Dek af en zet in een op 180 graden voorverwarmde oven. Laat gedurende twee uur garen.

Na twee uur controleer je de gaarheid en laat je de hotpot nog ongeveer 15 minuten verder garen zonder deksel, zodat de schijfjes aardappel bruin kunnen worden.

Eigenlijk moet je deze hotpot een dag op voorhand maken, zodat de smaken zich echt goed kunnen mengen. Het geeft je ook de gelegenheid om het eventuele overtollige vet te verwijderen.

Dit stoofpotje is een aanrader, ook al omdat het zo gemakkelijk te maken is.

NM.

De allereerste foodblogger

“L’empire gourmand est une république assez volontaire”. Alexandre Balthasar Laurent Grimod de La Reynière (Almanach des Gourmands 1807).

Wie was Grimod de La Reynière ?

Geboren in 1758, jurist van opleiding, theatercriticus van beroep en epicurist van de bovenste plank. Hij werd geboren met misvormde handen, maar hij schreef en eet met behulp van prothesen.

Hij is de auteur van de Almanach des Gourmands, waarvan er acht verschenen tussen 1803 en 1812. Hij is eigenlijk de voorloper van de moderne foodies en foodbloggers want zijn boeken bevatten essays over eten en waren doorspekt met culinaire anekdotes en poëzie. Daarnaast, en daarom was hij zo uniek, beschreef hij culinaire wandelroutes in het Parijs van toen.

De Allereerste Foodblogger

Deze publicaties waren zeer uniek, ook omdat hij eigenlijk ook kritiek gaf op de toenmalige restaurants. In het post-revolutionaire Parijs in volle overgang van de oude naar de nieuwe Franse keuken, leverde deze kritiek op restaurants hem veel vijanden op, waardoor hij zelfs Parijs een tijdje heeft moeten verlaten. Het is toen dat hij Grimod1zijn eigen begrafenis organiseerde met bijhorend banket, om te zien wie er allemaal zou komen.

Cuisine Noire

Grimod moet ook een verschrikkelijke morbide man geweest zijn en egotripper (of beide). Hij leefde in een tijdperk van de Franse geschiedenis waar de guillotine veelvuldig werd gebruikt. Hij werd beroemd omwille van het organiseren van diners met als thema begrafenis: zwart eten op zwarte borden (14 gerechten liefst) geserveerd op zwarte tafels, die versierd werden met schedels. Deze macabere scènes maken hem de uitvinder van de ‘cuisine noire’.

De etiquette

Grimod was één van de eerste die inschatte dat het tafelen een cruciaal belang had in politieke, commerciële en financiële zaken. Samen met zijn elf vrienden organiseerde hij wekelijks een diner waarbij ze de tafelrituelen en etiquette tot kunst hebben verheven. In één van zijn boeken wijdde hij zelfs een volledig hoofdstuk aan het snijden van vlees aan tafel.

5706

Dat hij niet enkel in het vlees van wild was geïnteresseerd, maar ook in dat van actrices, blijkt uit volgende recept:

“Un Rôti sans pareil”

Prenez une belle olive farcie aux câpres et aux anchois, marinée à l’huile vierge, et mettez-la dans le corps d’un becfigue auquel on aura coupé la tête et les pattes;

Mettez ce becfigue ainsi troussé dans un ortolan, gras et bien en chair;

Mettez cet ortolan ainsi choisi dans le corps d’une mauviette à laquelle, outre l’amputation des pattes et de la tête, l’on aura retranché les os principaux, et que l’on aura entourée d’une barde de lard très mince;

Mettez la mauviette ainsi farcie et parée dans le corps d’une grive, que vous aurez parée et troussée de même;

Mettez la grive dans le corps d’une caille bien grasse, bien juteuse, et qui soit de vigne, de préférence à une caille domestique;

Mettez cette caille non bardée, mais enveloppée d’une feuille de vigne qui lui servira de titre de noblesse et de certificat d’origine, dans le corps d’un bon vanneau:

Mettez le vanneau, bien troussé et revêtu d’une mince redingote de lard, dans le corps d’un pluvier doré;

Mettez ledit pluvier, bien bardé, dans le corps d’une jeune bécasse, tendre comme Melle Volnais, succulente, et bien mortifiée;

Mettez cette bécasse, après l’avoir entourée de croûtes de pain coupées bien minces, dans le corps d’une sarcelle;

Mettez la sarcelle, bardée avec soin et bien parée, dans le corps d’un pintadeau;

Mettez le pintadeau, bien bardée aussi, dans le corps d’un canard jeune, et choisi parmi les sauvages de préférence aux canards domestiques;

Mettez le canard dans le corps d’une jeune poularde, blanche comme Mme Belmont, bien en chair comme Melle de Vienne, grasse comme Melle L.Contat, mais de moyenne grosseur;

Mettez cette poularde dans le corps d’un beau faisan, jeune, bien choisi mais surtout convenablement mortifié, car les Gourmands ne les aiment qu’ainsi;

Mettez ce faisan dans le corps d’une jeune oie sauvage, grasse et bien attendrie;

Mettez cette jeune et belle oie dans le corps d’une très belle poule d’Inde, blanche et grasse comme Melle Arsène;

Enfin, renfermez votre poule d’Inde dans le corps d’une belle outarde, et si elle ne le remplit pas exactement, bouchez les vides avec de bons marrons du Luc, de la chair à saucisses, ou une bonne farce savante.

Votre rôti ainsi disposé, mettez-le dans un pot d’une capacité convenable, avec des oignons piqués de clous, carottes, petits dés de jambon, céleri, bouquet garni, mignonette, force bardes de lard bien assaisonné, poivre, sel, épces fines, coriandre, et une ou deux gousses d’ail.

Scellez ce pot hermétiquement en le lutant avec de la pâte ou tout autre lut approprié. Mettez-le ensuite pendant vingt-quatre heures sur un feu doux, et disposé de manière que la chaleur le pénètre également et peu à peu. Nos pensons qu’un four chauffée modérement et entretenu au même degré lui conviendrait mieux que l’âtre.

Au moment de servir, délutez, dressez votre rôti sur un plat chaud après l’avoir dégraissé s’il en est besoin, et mettez sur table. Il est facile d’imaginer que les sucs de tant de différents volatiles, mêlés par cette douce cuisson, et leurs principes divers identifiés les uns aux autres par suite de cet intime rapprochement, donnent à ce rôti sans pareil un goût merveilleux; vous avez en lui la quintessence des plaines, des forêts, des marais et de la meilleure basse-cour.

Au reste, l’industrie d’un cuisinier habile, varie ce rôti selon les saisons, les lieux, et la dépense que l’on veut faire. Il s’agit seulement de suivre les principes énoncés dans cette recette, c’est à dire, de renfermer tous ces animaux  les uns dans les autres, en commençant par le petit, et s’élevant ainsi par degrés du bec-figue jusqu’à l’outarde.”

Hij stierf in 1838.

NM.

 

Eggs Benedict

4808

Hoe een kater kan leiden tot een delicatesse

Op 16 april 1894 wordt Lemuel Benedict wakker met een enorme kater in het Waldorf Hotel  op Fifth Avenue in New York. Hij strompelt in benevelde toestand naar de ontbijtzaal maar vind er niets op de kaart om zijn honger te stillen. Hij bestelt dan maar twee gepocheerde eieren met bacon, beboterde toast en een pan hollandaise saus.

Oscar, de toenmalige maître d’hôtel vond dit een geweldige combinatie maar verving later de toast door muffins en zette dit gerecht vervolgens op de menukaart van het Waldorf Hotel. Eggs Benedict zijn geboren en 16 april is in vele landen gekend als Eggs Benedictdag.

Later verschijnen nog enkele andere verhalen over de oorsprong van dit gerecht, maar de nabestaanden van Lemuel Benedict waken erover – zelfs tot op heden – dat hun versie, de enige echte is. Eén andere veel geciteerde versie is deze van restaurant Delmonico’s, eveneens in New York, maar in het financiële district. Mevrouw LeGrand Benedict wou iets nieuws proberen voor de lunch en vond ook niets op de kaart. De chef van Delmonico’s, Charles Ranhofer serveerde haar Eggs à la Benedick, identiek het zelfde gerecht.

Eggs bw jpg lrgMeer dan honderd jaar later is er nog steeds geen akkoord over wie nu eigenlijk de uitvinder is. Talrijke boeken zijn al over deze controverse geschreven en ook de New York Times heeft een paar jaar terug nog eens een reeks artikelen gewijd aan de oorsprong van dit klassieke ontbijt- of brunchgerecht. Het mysterie is diep geworteld in het toenmalige glamoureuze fin de siècle leven in New York.

Klassieke Eggs Benedict is een zeer populair gerecht, niet alleen omdat het zo lekker is, maar ook omdat er zoveel variaties (zie artikel) mogelijk zijn. We gaan ze hier niet allemaal opnoemen, maar vervang bijvoorbeeld de bacon door gerookte zalm en je hebt Eggs Royale.

De sleutel tot succes van dit gerecht zit hem vooral in de kwaliteit van de ingrediënten. Het toevoegen van azijn aan het water waarin je de eieren pocheert zorgt voor de stolling en houdt het eiwit mooi rond het eigeel. En je krijgt een mooie gladde geëmulgeerde hollandaise wanneer je goed opklopt en je vuur niet te hoog staat.

Klik hier voor de zeven tips voor het pocheren van een ei

ei pocheren-1
Wat heb je nodig? Voor 4 personen

  • 4 Engels muffins, in twee gesneden en getoast
  • peper en zout
  • 1 EL plantaardige olie
  • 8 plakjes Canadese of Engelse bacon (ronde)
  • Paprika- of cayennepoeder, voor de afwerking
  • 4 eieren
  • witte azijn
  • 1 EL plus 1 theelepel vers geperst citroensap
  • 1/4 theelepel tabasco
  • 3 eierdooiers
  • 8 EL ongezouten boter, gesmolten

Hoe maak je het?

Snij de muffins in twee en toast ze in de broodrooster. Doe wat olie in een pan en bak het spek tot het mooi lichtbruin is, draai om en bak ook de andere kant. Haal de pan van het vuur.

Hollandaise saus maken

Een hollandaise maken vergt enige vaardigheid en kennis. Maar als ze goed gemaakt is krijg je een mooie gladde romige saus. De smaak van hollandaise is rijk en boterachtig met een hint van citroen.

de truuk van grootmoeder copySmelt de boter in een pan en zet even opzij. Doe de eierdooiers, het citroensap – zorgt voor de emulsie- wat warm water, een druppeltje tabasco of een andere hete saus in een au bain Marie en klop goed op met een garde tot het mengsel in volume verdubbeld is. Klop nu langzaam de gesmolten boter door het mengsel tot je een smeuïge gebonden saus krijgt. Bijkruiden met peper en zout indien nodig. De saus is nu klaar en het belangrijkste is ze warm houden tot je eieren gepocheerd zijn. Hollandaisesaus verdraagt geen hitte, want dan gaat ze schiften, maar je kan ze warm houden in de bain Marie of in een thermosfles (zie Klean Kanteen). Gebruik je een bain Marie en het water wordt koud, dan zet je de pan even op een zacht vuurtje tot het water terug warm wordt.

8059

Eieren Pocheren

Breng ondertussen water aan de kook in een diepe pan. Eens aan de kook verminder je de temperatuur, tot het water lustig borrelt. Doe er een beetje witte azijn en wat zout bij. Roer eens in de pan zodat het water ronddraait in de pan en laat de eieren één voor één voorzichtig in het water glijden met een kleine tussenpauze. Wacht drie minuten en je eieren zijn klaar. Haal ze één voor één uit het water met een schuimspaan en dep af op wat keukenpapier.

Leg een halve muffin op elk bord en daarop de gebakken bacon. Leg er vervolgens een gepocheerd ei op. Lepel er wat hollandaise saus over en dien warm op. Versier eventueel met een snuifje paprika- of cayennepoeder en een sprietje bieslook.

NM.

Carciofi alla Romana

8033

Marilyn Monroe: Miss Artisjok 1947

Op 1 juni 1926 wordt in Los Angeles, Norma Jean Baker geboren. Ze werd een icoon en sekssymbool in de jaren vijftig onder haar pseudoniem Marilyn Monroe, en is dat eigenlijk altijd gebleven. Wat weinigen weten is dat ze haar mondaine carrière begon met het winnen van de prestigieuze titel ‘Miss Artisjok’ in 1947. Dit marilyn-monroe-artichoke-queenevenement vond plaats in Castroville in Californië, een klein kuststadje van 6000 inwoners, gelegen in een landbouwgebied en gezegend met het perfecte klimaat voor het telen van artisjokken. Castroville is het artisjok centrum bij uitstek. Al meer dan 50 jaar lang wordt daar rond midden mei het Artisjok festival georganiseerd (voor meer info klik Artichoke Festival)

Middeleeuws en vegetarisch

Artisjokken worden al zeer lang in de keuken gebruikt. In de late Middeleeuwen werd aangeraden om  artisjokken te eten op de door de kerk georganiseerde vleesloze dagen (Etienne de LAIGUE, Singulier traicte contenant la propriete des Tortues, Escargotz, Grenoilles, et Artichaultz 1534). Het klassieke gerecht ‘artisjokken met hollandaise saus’, dat de goedkeuring van de kerk kreeg, was zo een alternatief gerecht ontworpen door La Varenne voor de talrijke vleesloze dagen.

Catharina de Medici

In de voetsporen van Catharina de Medici: in de oven gebakken ei op Florentijnse wijze” bracht U het verhaal hoe Catharina onder andere artisjokken introduceerde aan het Franse hof. Ze organiseerde dikwijls festivals aan het hof,  “magnificences” genoemd, waarbij er regelmatig “garmugia”, artisjokkensoep op het menu stond, haar favoriete gerecht.

0909

Cynar (zie artikel)

Cynar werd in Italië gelanceerd in 1952. Ondernemer Angelo Dalle Molle experimenteerde met cynarine, een bittere stof uit de wortels en bladeren van artisjok. Hij verfijnde de smaak met 13 kruiden en planten tot een diepbruine bitterzoete likeur. Cynar was geboren en zag zijn succes snel uitbreiden over de landsgrenzen.

Een Romeinse delicatesse

De eetbare gedeelten van de artisjok (Cynara scolymus) zijn de vlezige schutbladeren en het  hart. We gaan vandaag een klassieker maken met de artisjokharten, namelijk “carciofi alla Romana”, een gerecht dat onlosmakelijk verbonden is met Rome. De artisjokharten worden gegaard in olijfolie met look en balsamico: je kan dit serveren als antipasto of voorgerecht.

Wat heb je nodig?

  • 6 artisjokken
  • 2 EL vers geperst citroensap
  • ½ cup witte wijn
  • ½ cup olijfolie
  • 4 teentjes look
  • 2 theelepels balsamico azijn
  • 1 cup water
  • Zout en vers gemalen peper
  • Platte peterselie
  • 3 EL geschaafde Parmezaanse kaas

Hoe maak je het?

Vul een kom voor de helft met water. Verwijder de bladeren van de artisjokken met een scherp mes tot je enkel de harten over hebt en snij deze in vier delen. Doe het vers geperst citroensap in een kom met water en voeg er de artisjokharten bij. Laat  rusten gedurende 10 minuten. Giet daarna het water weg en droog de artisjokharten met keukenpapier.

Neem een pan en doe er de artisjokharten, de witte wijn, de olijfolie, look en balsamico azijn in en laat gedurende 5 minuten sudderen op een zacht vuurtje.

Doe er het water, zout en peper bij, zet een deksel op de pan en laat verder garen gedurende 15 tot 20 minuten tot de artisjokharten zacht geworden zijn.

Giet dit alles op een serveerschotel, werk af met peper en zout, de platte peterselie en de parmezaanse kaas en dien op. Je kan dit ook koud serveren.

NM.

Afternoon Tea

5224

Earl Grey Tea

Charles, de 2nd Earl Grey werd op 13 maart 1764 geboren in Howick Hall in Northumberland. Hij was de man wiens naam onlosmakelijk verbonden is met Earl Grey Tea, en dit al 252 jaar lang. De thee werd speciaal gemaakt om de slechte smaak van het water op het familiedomein te verdoezelen. Het water had namelijk een doortastende kalksteensmaak. Een Chinese mandarijn maakte hiervoor een speciale mengeling van zwarte thee en bergamot. Deze thee werd heel populair in de Londense salons, doordat Lady Grey deze aan haar gasten serveerde. En de Earl Grey Tea was geboren. Thee en ook afternoon tea zijn eeuwen later nog steeds heel populair, maar het moet wel allemaal volgens de regels van de kunst gebeuren. Zowel voor het thee drinken als voor de afternoon tea bestaan een hoop regels en er zijn ontelbare boeken over thee etiquette geschreven. We probeerden een overzicht te maken.

Weg met de keramieken theepot.

Een paar maanden geleden stonden alle kranten in het VK vol met een revolutionaire doorbraak in het theegebeuren, namelijk een wetenschappelijk en technologisch onderzoek naar een theepot die niet lekt. En dat onderzoek werd dan nog door de Fransen gedaan, namelijk de Universiteit van Lyon. De experten vloeistof dynamica kwamen tot het besluit dat het lekken van een theepot veroorzaakt wordt door hydro-capillair effect. En dat een deel van de oplossing erin bestaat om de lip van snuit van een theepot zo dun mogelijk te houden.

Gans Engeland stond direct op zijn achterste poten, met al meteen een reactie van de Britse zilversmeden, die stelden dat zij al sedert 1600 de perfecte theepot maken. Zilver is een perfecte warmtegeleider dus de pot moet niet zoveel opgewarmd worden. Zilver is een edelmetaal en is veel dunner en minder poreus dan keramiek. Volgens de zilversmeden zijn het dus de keramieken theepotten die lekken en dus zorgen voor theevlekken op de tafellakens. Ze raden dus iedereen aan om geen keramieken theepotten meer te kopen en dus te investeren in een goede zilveren pot.

1527

Afternoon Tea

Afternoon tea is meer dan een vieruurtje, want er komt heel wat bij kijken. Het is bijna een rituele maaltijd, want niet alleen het tijdstip is belangrijk maar je zet ook niet zomaar om het even wat op tafel.

We gingen even kijken en proeven aan de andere kant van het kanaal en vroegen het aan de specialisten.  Badgers Tea House kan je vinden in Alfriston, een minuscuul maar zeer gezellig dorpje in East Sussex is één van de beste etablissementen voor thee. Badgers Tea House, gevestigd in een 500 jaar oude bakkerij, is al verschillende keren verkozen tot één van de beste in het VK.  De thee wordt inderdaad volgens de regels van de kunst geserveerd in een zilveren theepot en voor de versnaperingen is er een enorme selectie uit alle soorten gebak. Alle cakes en scones zijn dagelijks vers gebakken door de uitbaters Michael Luttig en Lynn Attfield. En die worden op het beste servies van ‘Royal Albert bone China‘ geserveerd.  En we gingen onder andere ook proeven in het statige Herstmonceux Castle, ook in East Sussex.

Afternoon Tea Etiquette

De traditionele tijd van de dag voor afternoon tea is 16 uur. De meeste tearooms en hotels serveren echter afternoon tea van 15 tot 17 uur. Bij afternoon tea hoort vanzelfsprekend een grote keuze aan thee, en dan drie specifieke “couverts” gangen: kleine sandwiches (of savones), scones en gebak. Afternoon tea werd soms “low tea” genoemd omdat het op lage tafeltjes naast zetels werd geserveerd.

Afternoon tea was eigenlijk een social event voor de upper class, dit om de periode tussen de lunch en het avondmaal – dat rond 20.00 uur werd geserveerd – te overbruggen. Het is eigenlijk een mini maaltijd. High Tea was de echte avondmaaltijd voor de werkende klasse die om 18.00 uur gedaan had met werken.

Herstmonceux Castle 1

Wat heb je nodig?

Bij een formele afternoon tea mag je het zilverwerk bovenhalen en een tea service voorzien. Komt Hyacinth Bucquet niet op bezoek mag het allemaal wat minder formeel. Aan het einde van de tafel zet je de theepot, melk en suiker op een (zilveren) serveerschaal. Rechts komen de theekopjes en bordjes (saucers) en de theelepels. Links komen de borden, messen en vorken en de servetten. Dan komen de borden met de versnaperingen.

Het bestek

Volgens de regels van de kunst moeten er voldoende borden en bestek zijn, zeker indien er volledige cakes of taarten worden geserveerd, die zacht of plakkerig zijn, of  die gevuld zijn met room of crème. Zeker indien er boter, marmelade of lemon curd wordt geserveerd bij de scones, moeten er botermessen en dergelijke voorhanden zijn. Absoluut te vermijden is je eigen vork of mes gebruiken in de boter of de confituur.

De regels hierboven gelden wanneer het om een afternoon tea in buffetvorm gaat. Indien het een formele gezeten afternoon tea is moet je deze bestekken voorzien voor elke gast.

Hoe hou je een theekopje vast?

Overtredingen tegen de volgende regels worden zwaar bestraft, want een theekopje neem je niet gelijk hoe vast. Het bordje moet in de palm van de linkerhand vastgenomen worden, de vingers van de linkerhand lichtjes gespreid, zodat het bordje en kopje eigenlijk op de vier vingers rusten. De duim dient om het kopje in evenwicht te houden.  Bij het drinken gaat de wijsvinger door het oor van het kopje, de duim evenals de tweede vinger er net boven voor steun. De twee overblijvende vingers volgen de natuurlijke vorm van het theekopje. De pink naar omhoog bij het drinken is toegelaten.

Absoluut uit den boze is het oor NIET gebruiken, of de inhoud van je theekopje laten ronddraaien, zoals bijvoorbeeld bij wijn.

Hoe roer je in een theekopje?

Roeren in een theekopje gebeurt zachtjes en zonder geluid, met kleine cirkelvormige bewegingen, ZONDER de randen van je theekopje te raken. Het lepeltje gaat na het roeren terug op het bordje met het handvat van de lepel in de zelfde richting als het oor van het kopje. Denk aan een uurwerk en plaats zowel het lepeltje  als het oor op 4 uur.

Absoluut te vermijden is het lepeltje in het kopje thee laten staan, het lepeltje voor het kopje leggen, geluid maken bij het roeren of het lepeltje met geluid op het bordje laten vallen. So not done!

Morsen

Het is soms niet te vermijden maar wat als je thee hebt gemorst op je theebordje? Je kan natuurlijk altijd een nieuw bordje vragen of je kan een papieren servet tussen het theekopje en het bordje leggen om het vocht op te nemen. Leg de doornatte servet vervolgens op een vrij bord.

Om deze vervelende situatie te vermijden vul je je theekopje best maar tot drie vierde vol.

Tafellinnen en servetten

Het Engelse woord voor servet is napkin en dat komt van het Franse naperon en betekent zoveel als klein tafelkleed. Vroeger waren de servetten zo groot als een badhanddoek om dat het volledige maal met de vingers werd gegeten.  De moderne etiquette vraagt dat je de servet altijd op de knie legt en niet op tafel. De grote servetten voor avond eten mogen opengevouwen worden, maar de vouw ligt richting lichaam, terwijl voor de kleinere dessert of afternoon tea servetten volledig mogen  worden opengevouwen. Wanneer je om de een of andere reden je plaats moet verlaten, leg je de servet op je stoel en niet op tafel. Je stoel gaat ondertussen terug onder de tafel.

In een formele setting zal het einde van de afternoon tea eindigen wanneer de gastheer of gastvrouw zijn of haar servet op tafel legt. De servet wordt niet terug opgevouwen maar in het midden vastgenomen en losjes aan de linkerkant van het bord gelegd.

Een absoluut te vermijden faux pas is je gebruikte servet voor het einde van de maaltijd op tafel leggen.

Hoe schenk je thee?

Thee wordt altijd door de gastheer of -vrouw geschonken, nooit door bedienden. Je schenkt één kopje tegelijk en vraagt telkens aan je gast of de thee sterk of minder sterk moet zijn. Ter vermijden is het kopje te vol doen (zie volgend punt).

Thee met melk, suiker en citroen

Volgens de brieven van Madame de Sévigné was Madame de la Sablière, een echte salonnière uit de 17e eeuw, de eerste persoon die ooit melk in haar thee deed. De serviezen waren zo fijn in die tijd dat ze er eerst een scheutje koude melk in goot , zodat haar fijn servies in porselein door de hete thee niet zou kraken. Het had dus niets met smaak te maken. Tegenwoordig met de theebuideltjes of losse theeblaadjes laat je die eerst een paar minuten trekken zodat de temperatuur al gedaald is en hebben we het probleem van het tere porselein niet meer.

Melk complementeert de smaak van sommige thee – zoals bijvoorbeeld Ceylon en volle Indiase thee. Maar de melk eerst in je kop gieten en pas dan de thee is  de grootste faux pas die je kan maken. Onvergeeflijk. Door de melk kan je de sterkte van de thee helemaal niet meer beoordelen, want daar heb je de kleur voor nodig.

Je kan suiker bij de thee gebruiken maar enkel klontjes. Losse suiker is niet zo proper want het morst gemakkelijk.

Ook citroen bij de thee kan, sommige thee vraagt gewoon om wat citroen. De citroen snij je in hele dunne schijfjes en worden op een bord bij de melk en suiker geplaatst. Liefst met een speciale citroenvork. De citroen blijft in de thee en wordt pas verwijderd indien je een verse kop thee neemt.

Ook met citroen bij de thee kan je helemaal de mist ingaan. Eerst de thee en dan pas de citroen. Absoluut te vermijden is het schijfje citroen uit je thee halen en op je onderbord leggen, de pitten uit je citroen halen (ze moeten erin blijven voor de smaak) of de citroen uitpersen met een lepel.

NM.

Robert Burns Night: 25 januari

9744

Should auld acquaintance be forgot,
And never brought to mind?
Should auld acquaintance be forgot,
And auld lang syne!

Auld Lang Syne (Robert Burns)

Auld Lang Syne

De kans is groot dat je dit liedje al een paar keer luidkeels hebt meegezongen. Auld Lang Syne – herinnering aan vervlogen tijden – is een gedicht en oude Schotse ballade van de hand van de robert burnsSchotse dichter Robert Burns. Hij heeft het zelf op muziek gezet, hoewel de melodie die wij kennen niet de originele is. Auld Lang Syne wordt traditioneel gezongen op Hogmanay, de overgang van het oude naar het nieuwe jaar, maar zeker ook op Burns Night.

Robert Burns werd geboren op 25 januari 1759 en overleed op 37-jarige leeftijd in Dumfries op 21 juli 1796. Burns heeft heel wat gedichten geschreven en bijgedragen tot de Schotse cultuur en was zeer populair. Een paar jaar na zijn dood besloten vrienden zijn verjaardag te herdenken en zo werd 25 januari Burns Night.

Wat doe je op Burns Night?

Burns Night is een viering volledig gewijd aan de gedichten van Robert Burns, Haggis en whisky. Op het menu staat meestal cock-a-leekie soup , een soep gemaakt van kip en prei, de klassieker Haggis, neeps and tatties, als dessert cranachan of bannocks.

Na de verwelkoming wordt meestal getoost en een woord van dank uitgesproken (de Selkirk Grace van Robert Burns). Na de soep is het tijd voor het plechtig moment en wordt de haggis binnengebracht met doedelzakmuziek. De haggis wordt aangesneden en “Address to a Haggis“, het meest bekende gedicht van Burns wordt voorgelezen. De haggis wordt geserveerd met een puree van aardappelen (tatties), en de klassieke neeps (van het Engelse turnip).

Na de haggis is het tijd voor meer getoost ter ere van de onsterfelijke Robert Burns. De traditionele drank op deze festiviteit is natuurlijk whisky.

Robert Burns single malt whisky

Er is zelfs een Robert Burns single malt op de markt, erkend door de World Burns Federation. Burns zou zelf een whisky liefhebber geweest zijn, maar welke Schot is dat niet. In ieder geval de Robert Burns single malt van 43 graden wordt gebotteld door de Isle of Arran distillery en is licht aromatisch en nogal fruitig en floraal van smaak, zowel naar geur als afdronk. De whisky is gerijpt op 70% Bourbon Casks en 30% Sherry Casks, de ideale aperitief whisky.

Na het dessert, de toosts en nadat voldoende whisky is gevloeid kan de avond beëindigd worden met het zingen van “Auld Lang Syne“. Er zijn drie coupletten en bij het eerste gaat iedereen in een kring staan en geef je elkaar de hand bij het zingen. Bij het tweede couplet haak je de armen in elkaar en bij het derde couplet wordt de kringen zowel kleiner als groter gemaakt.

Een leuke avond, opgedragen aan een grote Schot, een grote dichter en herinneringen aan vervlogen tijden waarbij de welsprekendheid en de haggis centraal staan.

9873

Haggis

Haggis – you love it or you hate it – is veel werk om klaar te maken. En ik kan me voorstellen dat niet iedereen zin heeft om aan de slag te gaan met het hart, de longen en de lever van schaap. Geen probleem, want haggis wordt ook in kant-en-klare pakketten verkocht. Ze zijn bijvoorbeeld te vinden bij Anverness in Antwerpen, net als de Robert Burns whisky en vele andere tradionele Schotse en/of Engelse eetwaren.

We wensen je een fijne Robert Burns night.

NM.

Sandwich met rosbief en mierikswortelsaus

7800

De Sandwich

Heel lang geleden was het de gewoonte dat de superchefs van toen bepaalde gerechten noemden naar bekende personen. Het was eigenlijk een vorm van flatteren. We hebben hier bij Nullam al een aantal van deze gerechten de revue laten passeren. Het verhaal van de sandwich is echter een geval apart.

John Montagu

Op 30 april 1792 overlijdt John Montagu, een Brits staatsman. Gedurende zijn carrière was hij achtereenvolgens baas van de post, baas van de zeemacht en minister van Buitenlandse Zaken. Hij had een zeer slechte reputatie en heeft in zijn volledig professioneel leven niets bereikt, wegens incompetent, immoreel en corrupt. John Montagu is beter gekend als de vierde Earl of Sandwich, een bekend Brits adellijk geslacht. En inderdaad, de sandwich is naar hem genoemd, net als de Sandwicheilanden (nu Hawaï).

De uitvinding van de Sandwich

De sandwich, een dubbele boterham met beleg ertussen, werd niet door hem uitgevonden, maar werd wel naar hem genoemd. De graaf van Sandwich was een verwoede gokker die werkelijk uren aan de goktafel doorbracht. Om het spel niet te moeten onderbreken vroeg hij aan zijn bedienden om hem plakjes roast beef te brengen tussen twee sneetjes brood. Hij wou zijn vlees tussen brood hebben om geen vette vingers te krijgen tijdens het kaarten. Deze gewoonte werd stilaan overgenomen door zijn medespelers, die bij honger ‘the same as Sandwich’ vroegen . Zo is dus de sandwich ontstaan. Echter volgens zijn officiële biografie echter, kreeg de sandwich zijn naam omdat de Earl zo druk bezig was en zijn ‘conceptueel’ werk niet wou onderbreken en daarom enkel maar tijd kon nemen voor een snelle hap.

Voor deze gelegenheid gaan we een klassieke sandwich met rosbief maken, maar we gaan er mierikswortelsaus aan toe voegen, een perfecte combinatie (al sedert de jaren 1600). Alle mierikswortelfans zullen het met me eens zijn: wat zouden bepaalde cocktails zijn zonder mierikswortel? Ook jouw ‘gewone’ sandwich met rosbief krijgt een andere dimensie, door er wat mierikswortelsaus aan toe te voegen.

7761

Sandwich met rosbief en mierikswortelsaus

We hebben op deze blog U al een aantal recepten gegeven om zelf sausen te maken. Er is er echter maar één, waarover geen twijfel moet bestaan dat zelfgemaakt beter is dan gelijk welke versie uit een potje: de mierikswortelsaus. En geloof me, ik heb er al heel wat geprobeerd.

Mierikswortel raspen

De mierikswortel zelf ziet er op het eerste zicht uit als een banale onschuldige wortel en hij ruikt ook naar niets. Deze onschuld verdwijnt snel wanneer je de wortel gaat raspen, want door blootstelling aan de lucht, worden de duivels ontbonden. Het raspen van mierikswortel (lid van de mosterdfamilie samen met onder andere wasabi) doet het beest ontwaken. Bij het raspen breken de cellen af en komen er twee actieve elementen vrij. Wanneer deze twee samenkomen, vormen ze een pittige, vluchtige en zeer prikkelende olie die de alarmbellen in je sinussen en smaakpapillen zal doen rinkelen (denk maar aan het gevoel wanneer je een beetje teveel wasabi hebt genomen of als je aan scherpe, hete mosterd ruikt).

Zorg er voor dat je voldoende verluchting hebt wanneer je de mierikswortel gaat raspen of doe het onder water. Je zou de eerste niet zijn die in tranen uitbreekt bij het opheffen van het deksel van je blender.

7777

Wat heb je nodig?

  • ±150-200 gram mierikswortel (naar gelang de grootte van de wortel)
  • 3 EL water
  • 1 EL azijn

Hoe maak ik het?

Schil de mierikswortel (desnoods onder water) en snijdt hem in stukjes. Gebruik de rasp van je foodprocessor om de stukjes mierikswortel fijn te raspen.

Vergeet niet je blender goed uit te wassen, want je volgende milkshake zou wel eens een pikante kunnen zijn.

Wil je hete mierikswortelsaus, laat dan ongeveer 10 minuten rusten en laat de lucht zijn werk doen, en voeg er dan het water en de azijn bij. Wil je de mildere versie, doe het water en de azijn er dan onmiddellijk bij. Laat dan nog maar een paar toeren draaien om alles nog eens goed te mengen. Het water stopt het pikant worden en de azijn zorgt er voor dat de smaak stabiliseert. Doe in een glazen bokaal met deksel.

Je kan deze saus gedurende drie weken in de koelkast bewaren. Je kan ze puur gebruiken of je kan er mayonaise of half opgeklopte room en een beetje citroensap aan toe voegen.

Enkel nog te vermelden dat de Oude Grieken mierikswortel gebruikten tegen rugpijn maar ook als afrodisiacum.

NM.