Category Archives: De rest van Europa

In deze rubriek gaan we op ontdekking binnen Europa. En wat hebben we beleefd? Wat we ook mogen bezocht hebben, je krijgt van ons massa’s tips over wat te bezoeken of niet, maar ook veel gastronomische tips & reviews.

De Wieliczka-zoutmijn – Krakau (Polen)

De Wieliczka-zoutmijn is een historische zoutmijn gelegen in de stad Wieliczka, in de buurt van Krakau, Polen. Het staat bekend als een van de oudste en meest opmerkelijke zoutmijnen ter wereld en is een UNESCO-werelderfgoedlocatie sinds 1978.

De zoutwinning in Wieliczka dateert al meer dan 700 jaar, en delen van de mijn werden actief gebruikt tot 2007. Gedurende deze lange periode zijn uitgestrekte ondergrondse gangen en kamers ontstaan die door mijnwerkers werden uitgehouwen.

Zoutsculpturen en zoutkunst

Wat de Wieliczka-zoutmijn echt uniek maakt, zijn de prachtige zoutsculpturen en zoutkunstwerken die in de loop van de tijd zijn gecreëerd. Kunstenaars hebben met de hand prachtige sculpturen gemaakt van zoutsteen, variërend van religieuze beelden tot historische figuren en andere artistieke creaties.

Ondergrondse kapellen

Een van de meest indrukwekkende aspecten van de mijn zijn de ondergrondse kapellen die zijn versierd met zoutsculpturen, zoutreliëfs en zelfs een altaar. De meest beroemde is de Kapel van de Heilige Kinga, een prachtige kapel die volledig uit zout is gemaakt.

Tegenwoordig is de Wieliczka-zoutmijn een populaire toeristische attractie in Polen, die jaarlijks duizenden bezoekers trekt. Er zijn rondleidingen beschikbaar die bezoekers door de fascinerende ondergrondse wereld leiden, waar ze de geschiedenis van de mijnbouw kunnen ontdekken en de prachtige zoutkunstwerken kunnen bewonderen.

De Wieliczka-zoutmijn is niet alleen een belangrijk cultureel en historisch monument, maar het is ook een opmerkelijk voorbeeld van de vaardigheid en creativiteit van de mijnwerkers en kunstenaars die door de eeuwen heen hebben bijgedragen aan de creatie van deze bijzondere ondergrondse schat. Als je in Krakau bent, is een bezoek aan de Wieliczka-zoutmijn zeker de moeite waard om deze unieke ervaring te beleven.

https://www.wieliczka-saltmine.com/

6 JUNI 1944 D DAY

Remembering D-Day

Tijdens de Tweede Wereldoorlog (1939-1945) was de Slag om Normandië, die duurde van juni 1944 tot augustus 1944, het begin van de bevrijding van de geallieerden van Nazi-Duitsland.

Met de codenaam Operation Overlord begon de strijd op 6 juni 1944, ook bekend als D-Day, toen zo’n 156.000 Amerikaanse, Britse en Canadese troepen landden op vijf stranden langs een 70 km lange zone van de zwaar versterkte kust van Normandië.

De invasie was één van de grootste amfibische militaire aanvallen in de geschiedenis en vereiste een uitgebreide planning. Vóór D-Day voerden de geallieerden een grootschalige misleidingsactie uit om de Duitsers te misleiden over het beoogde doelwit voor invasie.

Eind augustus 1944 was heel Noord-Frankrijk bevrijd en de volgende lente hadden de geallieerden finaal de Duitsers verslagen. De landingen in Normandië worden het begin van het einde van de oorlog in Europa genoemd.

Auschwitz-Birkenau

Auschwitz-Birkenau (Auschwitz II) was het tweede van de drie grote kampen van het concentratiekampcomplex Auschwitz (gelegen in Oswiecim – Auschwitz in het Duits). Auschwitz-Birkenau was een vernietigingskamp, een fabriek des doods. Het is dit kamp waaraan de meeste mensen denken bij het horen van de naam ‘Auschwitz’. Het werd op 1 maart 1942 officieel geopend en was oorspronkelijk bedoeld als een kamp voor Russische krijgsgevangenen. Het kamp bevindt zich in Birkenau, de Duitse naam voor het Poolse dorpje Brzezinka, ongeveer drie kilometer van Auschwitz I. Hoofddoel van Auschwitz II was de massavernietiging. Hiervoor waren vier gaskamers met bijbehorende crematoria aangelegd. De grootschalige vernietiging van de Europese Joden, de Holocaust, begon in het voorjaar van 1942.

De bouw van het kamp begon in 1941 als onderdeel van de Endlösung der Judenfrage. De nazi’s evacueerden de plaatselijke bevolking, waarna de huizen werden gesloopt om in de bouwmaterialen voor de eerste gebouwen te voorzien. Het kamp was ongeveer 2,5 bij 2 kilometer groot en bood ruimte aan 100.000 gevangenen. Er werden meerdere sectoren gemaakt, die weer werden verdeeld in velden. Deze velden waren, net als het gehele kamp, afgezet met prikkeldraad dat onder stroom stond. Veel gevangenen maakten van dit prikkeldraad gebruik om zelfmoord te plegen. In het kamp bestond de uitdrukking “er ging zu den Drähten” (hij ging naar de draad).

De Bevrijding

Het hoofdkamp Auschwitz I werd op de ochtend van 27 januari 1945 bevrijd door de Sovjettroepen. Later die dag werd ook Auschwitz-Birkenau bevrijd. Een paar dagen later werd de wereld op de hoogte gebracht van de wreedheden.

Praktische Info

Je toegangskaartje voor een rondleiding reserveer je best van te voren via visit.auschwitz.org. Het is sterk aan te raden, zeker in het hoogseizoen, ver van te voren te registreren. Doe je dit niet, dan is het goed mogelijk dat je er simpelweg naast grijpt, omdat er geen kaarten meer zijn voor die dag.

Adres: ul. Wieźniów Oświęcimia 20, Oświęcim

All pictures by Nullam Microwaveum

Nullam goes Cyprus: Halloumi

3121

Een tijdje geleden was Nullam Microwaveum  te gast in Nicosia in Cyprus,  het meest oostelijke eiland in de Middellandse Zee. Cyprus dankt zijn naam aan de handel in koper (Kypros in het Grieks) tijdens de oudheid.

Cyprus is tot op vandaag nog altijd een verdeeld eiland, waarbij het Griekse van het Turkse gedeelte gescheiden wordt door een Groene Lijn met prikkeldraad, mijnenvelden en wachttorens.

Aan de Turkse kant van het eiland zijn wat bergen en zoals je kan zien op de foto zijn de Turken niet vies van provokatie. In Nicosia, de hoofdstad, hangen trouwens veel borden met het veelzeggende opschrift “Nicosia, the last divided capital”.

I0062

Cyprus

De Griekse Cyprioten, want ik verbleef aan de Griekse kant van het eiland, zijn zeer gastvrije en vriendelijke mensen. En ik heb het geluk gehad dat ze me hebben ingewijd in de geheimen van de Cypriotische keuken. Het meest bekende produkt uit Cyprus is natuurlijk hun typische kaas, de halloumi, gemaakt van een mengeling van geiten- en schapenmelk.

Halloumi

Halloumi is een witte verse kaas, vergelijkbaar met feta, maar minder broos en niet kruimelig. De kaas heeft een gelaagde tekstuur zoals mozzarella en is nogal zout, omdat ze worden verpakt en bewaard in gezouten water, soms met muntblaadjes. Je kan de halloumi dus gemakkelijk in schijfjes snijden. Halloumi bevat veel proteïnen en is daarom ook geliefd bij vegetariërs ter vervanging van vlees.

De romige wat rubberachtige halloumi is de grillkaas bij uitstek: hij heeft een hoog eiwitgehalte waar door hij niet smelt bij het bakken of grillen maar een mooi krokant goudbruin korstje krijgt. Halloumi wordt ook vers gegeten, traditioneel met watermeloen. Maar halloumi wordt vooral gebakken of gegrild. Je bakt de schijfjes halloumi in een pan met wat olijfolie, ongeveer 1 minuut per zijde.

3116

Gegrilde Halloumi

Maar de beste manier naar mijn smaak is gegrild.

Wat heb je nodig?

  • halloumi
  • wat gedroogde  oregano
  • olijfolie
  • vers citroensap
  • pita brood
  • tomaat

Hoe maak je het?

Snij de halloumi in dikke stukken en leg deze ongeveer 2 minuten per zijde op de grill. De stukken worden mooi goudbruin en smelten niet. Haal ze van de grill, giet er een fijn straaltje olijfolie over, een druppeltje citroensap en bestrooi met wat oregano.

Halloumi wordt tijdens het afkoelen snel taai, dus na het grillen direct en warm serveren, met wat geroosterd pitabrood en wat verse tomaten. Tijdens de ‘koude’ maanden wordt halloumi als meze geserveerd met een glaasje Zivania, de lokale sterke drank en lountza. Lountza is varkensvlees dat eerst gepekeld wordt en daarna gedurende lange tijd gemarineerd  in rode wijn. Daarna wordt het gedroogd en gerookt. Het heeft een sterke maar heerlijk smaak. Halloumi, lountza en zivania: een heerlijk triumviraat om een lekkere avond  te starten.

NM.

Churros

nullam goes Espana

Churros als ontbijt

Het populaire ontbijt in Andalusië zijn churros, een snack gemaakt van gefrituurd deeg. Er bestaan twee soorten: de dunne versie, die soms geknoopt is en de lange, dikke churros (porra). Churros zijn ook heel populair in Portugal, Latijns-Amerika en op de Sinksenfoor.

Churros eet je best met een dikke chocolademelk, waarin je de churros doopt. Je mag gerust een beetje suiker over de churros strooien want traditioneel zijn ze een beetje aan de zoute kant.

Jerez de la Frontera: de beste churros

We gaan niet zelf churros maken want we hebben een kleine fotoreportage gemaakt van de man die de beste churros maakt, namelijk in het midden van het historische centrum van Jerez de la Frontera, de grootste stad in de Spaanse provincie Càdiz. Via een tip ben ik bij hem terecht gekomen. Als je van de Plaza del Arenal via de Calle Lanceria naar de calle Doña Blanca wandelt kom je op het Plaza o Mercado Central de Abastos, en het eerste wat je ziet is de enorme rookpluim, en pas dan de kiosk waarin de churros gemaakt worden.

6122

In de kiosk zijn er drie churrerías gevestigd waar mannen verse churros maken die je ter plaatse verorbert of je gaat er mee op een terrasje zitten. Het was druk aan de kiosk en het was dus niet zo eenvoudig om een interview af te nemen en foto’s te nemen, want de klanten bleven maar toestromen. Het deeg voor de churros is een eeuwenoud – en geheim – familierecept. Zoals je kan zien wordt het deeg in cirkels in de kokende olie gespoten. Tijdens het frituren wordt de sliert churros met een soort breinaalden ondergedompeld en heen en weer bewogen zodat ze langs alle kanten bruin worden. Wanneer de churros klaar zijn – het frituren duurt een drietal minuten – wordt de sliert met behulp van de twee breinaalden uit het frituurvet getild. De knapperige, krokante churros worden onmiddellijk versneden en ingepakt en indien gewenst met een beetje suiker bestrooid. Zeer leuke en aangename man!

6201

Ik ben helemaal geen zoete ontbijter en had mijn bedenkingen bij deze zoete churros als ontbijt maar tot mijn grote verbazing zijn ze eerder aan de zoute kant. En je kan ze helemaal niet vergelijken met de churros die je hier kan krijgen. Ik ben dan maar met mijn churros, net zoals een echte inwoner, aan een tafeltje van de lokale bar gaan zitten en heb een warme chocolademelk besteld. Heerlijk lekker om de churros in te doppen, maar wel veel dikker en sterker dan de chocolademelk die wij kennen.

6183

Café Cortado

Een ontbijt zonder koffie dat gaat niet, dus ook maar een cortado besteld. Een cortado is een solo espresso waaraan warme of gestoomde melk is toegevoegd. Cortado komt van het Spaanse woord cortar, wat snijden betekent. De koffie wordt “gesneden” door gestoomde melk, meestal zonder schuim in tegenstelling tot de macchiato (verhouding van 1:1 of 1:2 met de melk). De Cortado heeft iets meer melk dan de Manchado ( una mancha betekent een vlek). De melk dient om de bitterheid van de koffie te verdoezelen, vandaar dat je er ook een klein glaasje water bij krijgt. De cortado is gelijkaardig aan de Italiaanse macchiato (alhoewel die meer melkschuim bevat) en wordt in Andalusië meestal in een glas geserveerd.

NM.

Zomertijd

Zomertijd

De zomertijd begint op de laatste zondag van maart en eindigt op  de laatste zondag van oktober (het begin van de wintertijd). In de nacht van zaterdag op zondag worden de klokken om 2 uur een uur vooruit gezet, dus van 2 naar 3 uur (ezelsbruggetje: in het voorjaar gaat de klok een uur vooruit).

Het astronomisch uurwerk (Pražský Orloj) op het stadhuis in Praag (zie ons verslag van de ideale citytrip) bestaat uit drie delen:
  • Helemaal bovenaan achter twee luiken is er een soort poppenkast uit de 19e eeuw waaruit op elk uur de figuren van de apostelen te voorschijn komen.
  • Onderaan in een cirkelvormige kalender, zie je de taferelen van de maanden en de seizoenen en voor elke dag de heilige.
  • En in het midden, het oudste en meest vernuftige deel, een uurwerk uit 1410.

Het is een van de grootste trekpleisters van Praag (klik hier voor meer foto’s). Het uurwerk geeft vijf soorten tijd aan:

– de plaatselijke tijd van Praag.
– de tijd, gemeten in een verdeling van 12 ‘uren’ tussen zonsopgang en zonsondergang, de zogenoemde ‘ongelijke uren’; zij zijn van dag tot dag langer of korter vermits de periode tussen zonsopgang en zonsondergang elke dag verschilt.
– de tijd, gemeten in een verdeling van 24 uren die aangeeft hoelang de zon verwijderd is van het moment van zonsondergang, die ook wel Boheemse of Italiaanse uren worden genoemd.
– de plaats van de zon in de zodiak of dierenriem.
– en de sterrentijd.

NM.

NM goes Praag

7502

9 mei is de Dag van Europa

Vandaag wordt in de 28 lidstaten van de Europese Unie feest gevierd want 9 mei is Europadag. Deze dag wordt ook soms Schumandag genoemd, naar de Franse Minister van Buitenlandse Zaken, Robert Schuman. 9 mei is de herinnering aan die historische verklaring van Schuman op 9 mei 1950, en dit was zowat het begin van deEuropese Unie zoals we die nu kennen. Sedert 1950 is er natuurlijk al van alles gebeurd in de Europese Unie, maar 9 mei is en blijft één van de symbolen die voor eenheid en integratie van alle Europeanen moeten zorgen. Ook Nullam doet hier aan mee, en zoals elk jaar stellen we een lidstaat in de kijker. Vorig jaar kozen we Litouwen, dit jaar viel onze keuze op Tsjechië en meer bepaald de hoofdstad Praag.

Waarom een bezoekje brengen aan Praag?

Praag is een magische stad en meer dan een bezoek waard. Vermijd de bekende tourist traps en alles waar ‘authentic Czech culture’ op staat en je zal één van je mooiste city trips beleven. Praag is een stad met een rijke geschiedenis: ooit verscholen achter het ijzeren gordijn, dus communisme en spionnen; een president die ooit in de gevangenis zat, zeer goed onderhouden of gerestaureerde barokke architectuur, grote boulevards en kleine gekasseide straatjes waar Franz Kafka ooit doorliep. De stad werd zo goed als ontworpen in de veertiende eeuw door de ambitieuze koning IV. Károly) of Koning Karel IV en onderging de invloed van de tijd en de gebeurtenissen, en zo werden de moderne kantoorgebouwen en talrijke fastfoodrestaurants aan het straatbeeld toegevoegd.

Ook op vlak van cultuur heeft Praag enorm vele te bieden want vele vooraanstaande dichters, schrijvers, wetenschappers en artiesten komen uit Praag (of Tsjechië).  Het Kafka museum (Cihelná 635/2b, 118 00 Praha 1, Tsjechië) en het Alphonse Mucha museum (Kaunický Palác, Panská 7, 110 00 Praha 1, Tsjechië) zijn echt een bezoekje waard.

Wanneer ga je best naar Praag? Moeilijk te zeggen, maar tijdens de zomermaanden wordt Praag overspoeld door horden biertoeristen die via vele low cost carriers worden aangevlogen. September en oktober zijn de maanden tijdens dewelke je het best van Praag kan genieten.

7465

  1. Hradčany

De Hradčany is niet alleen de naam van het kasteel of de burcht (hrad) van Praag, maar ook de ganse heuvel. De originele burcht werd gebouwd in 880 door een zekere Borovoj en is gelegen op een heuvel en dus van heel ver te zien. De burcht is ’s avonds heel mooi verlicht. In deze wijk ben je al makkelijk één tot twee dagen kwijt want de burcht alleen al is 7.5 hectare groot. Je gaat binnen via de Hradčanské náměstí, waar je met een beetje geluk de aflossing van de wacht ziet. Oude glorie in nieuwe door President Václav Havel zelf ontworpen uniformen, maar de geweren zijn van hout. Vanaf hier kan je rustig kuieren in de talrijke binnenplaatsen, smalle straten en steegjes met talrijke torens en onder andere het statige Lobkowiczpaleis (Lobkovicky palác) op het einde van de 17de eeuw herbouwd door de adellijke familie Lobkowicz en het speelgoedmuseum (Muzeum Hracek Jiøská 6 516 01 Praag), met zijn prachtige collectie barbiepoppen. Het is leuk kuieren in de Praagse burcht (Pražský hrad) die in verschillende stijlen is gebouwd, bijvoorbeeld  de 14e eeuwse Gothische St. Vitus kathedraal, de beltoren (het hoogste punt van het kasteel van waar je  een prachtig uitzicht over het kasteel en de oude stad van Praag hebt), het kleurrijke Gouden Steegje (Zlatá ulička u Daliborky), de Daliborka Toren, enzoverder.

7744

  1. Praag en panorama’s

Je ziet het niet als je door de gezellig drukke straatjes wandelt, maar Praag wordt de stad van de honderd torenspitsen genoemd. Het is pas wanneer je op één van hoge punten bent dat je de honderden torenspitsen ziet. Het zijn er duidelijk veel meer dan honderd. Wil je een mooi panoramisch zicht, dan kan je dit doen vanop de toren van de Old Town Hall (dicht bij de astronomische klok), vanop de sterrenwacht van het Clementinum, vanop de toren van de Sint-Vituskathedraal (onderdeel van de Praagse burcht) en vanop de Petřín observatietoren (Petřínská rozhledna), een op de Eiffeltoren lijkend 64 meter hoog ijzeren gedrocht. Praag is trouwens heel mooi verlicht ’s avonds.

Staroměstské náměstí 1/3, 110 00 Praag

7643

  1. Het Klementinum

Het Klementinum is na de burcht het grootste gebouwencomplex van Praag (twee hectare). Oorspronkelijk was het een jezuïetenklooster maar er zijn ook nog drie kerken, woonhuizen en vijf binnenplaatsen en tuinen binnen dit complex. En een wereldberoemde toren annex sterrenwacht, van waaruit Johannes Kepler en Tycho Brahe rond de jaren 1600 de planeten bestudeerde. Van hier heb je een mooi panoramisch zicht over Praag. Momenteel bevinden zich in het complex de prachtige Nationale Tsjechische Bibliotheek en de Technische Rijksbibliotheek, welke een bezoekje waard zijn. In deze ongelofelijke bibliotheek mogen echter geen foto’s genomen worden

Mariánské namestí 4 110 01 Praag

  1. Karlův most (Charles Bridge)

Een stad met een rivier heeft voor mij sowieso al meer charme dan één zonder. Praag wordt in twee gedeeld door de pittoreske groene Vltava, met als resultaat ongeveer dertig bruggen en een hoop eilandjes.

De bekendste brug is de Karlův most, genoemd naar de ambitieuze keizer Karel IV, de man die eigenlijk Praag zoals het er nu uitziet ontwierp. Hij is dus de man die in 1357 de spectaculaire Karelsbrug liet bouwen. Een paar cijfers: de voetgangersbrug is 516 meter lang en 10 meter breed en verbindt de Oude Stad met Malá Strana; de brug bestaat uit 16 bogen; op de brug staan 30 barokke standbeelden (de meeste zijn replica’s van de originele) en 3 torens waarvan de toren aan de kant van de oude stad de meeste gothische is. De brug heeft dienstgedaan in processies, oorlogen, executies en filmscènes. De brug is duidelijk het hart en ziel van de stad en op en rond de brug valt er altijd wel iets te beleven: eetkraampjes, veel toeristen en dus souvenirs, bootjes, straatmuzikanten, bedelaars, rommelmarkten en ga zo maar door.

7362

  1. Bier

De liefhebbers van bier komen zeker aan hun trekken in Praag want je hebt er naast de talrijke populaire biercafés ook een relatief groot aantal kleine brouwerijtjes met heel goede bieren. Het beste bier zou getapt worden in Zlý časy in the Nusle district, maar dat is natuurlijk voor discussie vatbaar. Het bier is heel goedkoop in Praag (kijk maar naar de prijs per liter) en lokt dus vele toeristen. We geven je hieronder een aantal tips van etablissementen die we zelf bezocht hebben, maar er zijn dus nog heel veel andere. Vele van deze biercafés hebben een lange traditie en serveren “traditional Czech cuisine”.

PIVOVARSKÝ DŮM: proef de verschillende bieren die ter plaatse gebrouwen worden. Leuke plaats met koperen ketels en versierd met alles wat je nodig hebt om bier te maken. De geur van mout en hoppe is prominent aanwezig. (cnr Ječná & Lipová, Nové Město)

KLÁŠTERNÍ  PIVOVAR STRAHOV: Ook deze kleine gezellige brouwerij in Hradčany dicht bij het kasteel van Praag, wordt gedomineerd door koperen ketels. Ze serveren twee soorten St Norbert bier: het donkere tmavý en het amberkleurige polotmavý. Daarnaast hebben ze ook een 6.3% sterk IPA bier.(klasterni-pivovar.cz; Strahovské nádvoří 301)

U SLOVANSKÉ LÍPY: aan de Lindenboom: bieren van de Kout na Šumavě brouwerij, ondere de světlý ležák en de donkere tmavý speciál van 18° (uslovanskelipy.cz; Tachovské náměstí)

OBYČEJNÝ SVĚT (obycejnysvet.com; Korunní 96)

KLÁŠTERNÍ PIVNICE (Ovenecká 15)

7708 pečené vepřové koleno

5. Keuken

De schoonheid van Praag groeit langzaam op de bezoeker. De architectuur reflecteert de verschillende veranderingen die Praag ondergaan heeft in de loop der tijden. Praag is tijdens de tweede wereldoorlog redelijk gespaard gebleven, eigenlijk tot aan de val van het Ijzeren Gordijn. De verschillende stijlen zie je het best op Staroměstské náměstí, het plein in de Oude Stad. Vanop ditt plein kan je 360 graden rond je as draaien en de vele mooie maar zeer diverse gebouwen bewonderen.

De geschiedenis heeft natuurlijk ook de keuken beïnvloed. Voor ik in Praag geland was had ik zo het idee dat de keuken van Praag enkel bestond uit goulash, geleend van Hongarije en weggespoeld met sloten goedkope pivo (bier).

6. Guláš

Er zijn genoeg kleine (familie)restaurantjes waar je goulash kan eten, maar er is meer. Praag heeft een overvloed aan streetfood

Naast de invloed van de Hongaarse keuken, kan je niet naast de invloed van de Duitse en Oostenrijkse keuken kijken. Zelfs al ken je geen woord Tsjechisch, naast de woorden strudel en schnitzel kan je niet kijken.

En overal serveren ze ‘Traditional Czech Food’ **WINK**

Rond het Wenceslas plein (Vaclavske Namesti) in het oude centrum van Praag vind je heel veel restaurants en als foodie zal je hier zeker je gading vinden. Niet alleen in een restaurant maar ook in de talrijke kiosken met streetfood: alle soorten worsten (Duitse, Poolse, Italiaanse,…) verkocht tussen een stuk brood (chléb) eventueel met gekarameliseerde ajuinen en met kruidige mosterd.

Er is ook geen ontsnappen aan de Tsjechische Knedliky of knoedels want ze worden bij zowat alles geserveerd. Er zijn verschillende soorten, en ze worden gebruikt om in de saus te doppen van bijvoorbeeld je goulash (niet te vergelijken eigenlijk met de Hongaarse goulash).

7538

7. Praag en zijn kavárna

Praag heeft ook een cafécultuur dankzij de vele kavárna. In de meeste is geschiedenis geschreven en werden druk bezocht door schrijvers, kunstenaars en denkers. Een kavarna is een ideale stopplaats na een lange wandeling en om een lichte maaltijd te gebruiken en een glas echte Pilsner Urquell of Budweiser Budvar. De meeste hebben ook een zeer uitgebreide dessertkaart. Leuk vertoeven, maar het blijft een beetje een goedkope kopie van Wenen en Boedapest.

7314a_edited-2

8. De John Lennon muur

De muur is een deel van de priorij van de Ridders van Malta en is een herinnering aan John Lennon. Sedert de moord op John Lennon in 1980 lieten fans van over gans de wereld boodschappen na op deze nu zeer kleurrijke muur (Velkopřevorské náměstí in Malá Strana), die ondertussen een toeristische trekpleister geworden is. De muur haalde in november 2014 het wereldnieuws toen studenten de muur volledig wit hadden geschilderd, met enkel de boodschap ‘Wall is over’.

Malá Strana is een leuke buurt van Praag en je zit heel dicht bij de brug. En ook daar kan je vele eetstandjes vinden, deze keer niet in de klassieke kioskvorm maar in houten chalet stijl. En ook daar kan de foodie zijn hart ophalen aan Praagse gerookte hesp, varken op de barbecue, smažený sýr (gefrituurde kaas), worsten en salami (bvb de gedraaide vinná klobása), bramborové knedlíky (aardappelknoedels), enzoverder.

Naast bier heeft Praag ook een cultuur van honingwijn (), absinthe en slivo, meestal goedkoper dan een fles water.

7663

9. Praagse zoetigheid: Trdelnik

Ook de liefhebbers van zoetigheden komen aan hun trekken in Praag. Je kan niet naats de lokale specialiteit kijken, de trdelnik. Trdelnik is eigenlijk een Hongaarse specialiteit waarbij deeg gerold wordt rond een stok (trdlo), gegrild boven een open vuur en afgewerkt met een mengeling van suiker en walnoten. De Slovaken waren iets sneller dan de Tsjechen en lieten in 2007 hun versie, de  Skalický trdelník, beschermen door de Europese Unie.

10. Praag in foto

Tot zover een kort overzicht van een interessant bezoek aan Praag. We konden niet alles beschrijven, maar als je nog wat meer foto’s wil bekijken van een zeer uitnodigende stad, klik dan op deze link naar mijn Pinterest pagina.

NM.

Goulash uit Hongarije

5012

Het Hongaarse gerecht dat iedereen kent is gulyás, oorspronkelijk een soep (gulyásleves), gemaakt met stukjes gedroogd rundvlees en ajuin. Deze eerste instant- of minuutsoep gaat terug naar de tijd van de nomaden van de puszta, de ‘magyars’. De Hongaarse keuken is slimme mix van East meets West, beïnvloed door het feit dat de oorspronkelijke ‘magyars’ de nomaden van de steppen waren en door de overheersing van de Turken. Magyar betekent letterlijk “man” en dateert uit de periode dat deze gevaarlijk uitziende nomadische ruiters door de grassteppen trokken tijdens hun migratie naar het zuiden en het westen.

Zij hadden voedsel nodig dat ze gemakkelijk konden meenemen tijdens hun omzwervingen te paard, vandaar het drogen van het vlees. Ze kookten daarom vlees tot het van het been viel, sneden het in kleine stukjes en droogden het in de zon of in een oven. In gedroogde versie paste dit perfect in hun zadeltassen en hetnbleef ook gedurende lange tijd goed. Bij honger hoefden ze enkel maar water op te warmen, het gedroogde vlees toevoegen en ze hadden zeer snel een vullende soepmaaltijd klaar. De goulash in deze vorm werd al door een Italiaanse kronieker beschreven in de 14e eeuw.

Deze woeste krijgers te paard gebruikten dus geen paprika in de oorspronkelijke goulash. De paprika – in gedroogde en gemalen vorm – werd pas eeuwen later ingevoerd en toegevoegd aan de goulash (zie het rode goud uit Kalocsa).

Gulyás als gerecht werd later geperfectioneerd door de herders (Gulyás betekent namelijk herders). De herders kookten goulash in grote ketels (bogrács) die boven een vuur aan een driepoot hingen. De authentieke bogrács zijn museumstukken geworden, maar af en toe worden ze nog eens gebruikt in een authentiek restaurant om je goulash in te serveren.

Zo werd de oorspronkelijke goulashsoep geboren. Ooit zeer populair is goulash nu toch sterk gecommercialiseerd en heeft het een beetje het etiket ‘stoofpotje’ waar van alles en nog wat wordt aan toegevoegd. Het geen je nu in de restaurants vind is soms ver verwijderd van de originele versie, en noemt eigenlijk ‘Pörkölt’. Goulash klinkt natuurlijk veel beter. 

0450Hongaarse traditionele gerechten zijn bereid op een eenvoudige en eerlijke manier. De heerlijke smaken zijn dus niet altijd het resultaat van technische hoogstandjes in de keuken maar van producten die genoten hebben van goede klimatologische omstandigheden en de seizoenen. Het meest karakteristieke ingrediënt van de Hongaarse keuken is paprika, verkregen door gedroogde rode pepers fijn te malen. Het geeft aan gerechten een dieprode tot bruine kleur, een onmiskenbaar aroma en draagt bij tot de rijke textuur. Paprika was al aanwezig tijdens de Turkse overheersing in de 16de eeuw maar werd pas twee eeuwen later een essentieel en integraal deel van de Hongaarse keuken. De plant die eerst maar een versiering was deed dus pas later zijn intrede in de keuken en verving op een bepaald moment zelfs de zwarte peper, omdat deze tijdens de Napoleontische oorlogen te duur en te schaars werd. Vandaar de overschakeling naar paprika, dat toen ook Turkse of heidense peper werd genoemd. Het zijn de herders die paprika toevoegden aan de oorspronkelijke goulash.

In goulash gebruik je traditionele ingrediënten van de Hongaarse keuken, zoals pepers en paprikapoeder. Bij goulash wordt heel dikwijls ‘tarhonya’ geserveerd, nog een specialiteit die teruggaat tot de tijd van de Magyaren, maar die van Turkse origine is. Het is een pasta gemaakt van meel en eieren. Het deeg wordt vervolgens gedroogd en verkruimeld in kleine brokjes de grote van een erwt of een parel. Ook deze handige pasta kon gemakkelijk meegenomen worden op lange tochten, want hij bewaart jaren.

7426

Wat heb je nodig?

  • 1 kilo rundsvlees
  • 6 EL boter
  • 2 tot 3 middelgrote ajuinen
  • 2 teentjes look, crushed
  • 1 EL karwijzaad
  • 2 EL Hongaarse paprika uit Kalocsa
  • Zout om bij te kruiden
  • 1 tot 2 liter rundsbouillon
  • 2 Hongaarse pepers (banana peppers of Hungarian wax)
  • 2 grote tomaten, van vel en zaadjes ontdaan en in stukken gesneden
  • Een paar stengels selder met de blaadjes erbij

Hoe maak je het?

Snij het vlees in stukken, zoals stoofvlees en verwijder eventuele stukjes vet.

Versnipper de ajuin en bak deze in een braadpan met dikke bodem, tot hij mooi bruin is.  Doe er de geplette teentjes look bij en het karwijzaad, en meng dooreen.

Haal de braadpan van het vuur en laat een beetje afkoelen. Voeg er nu de Hongaarse paprika bij en het vlees en kruid met zout.

Zet de pan terug op een middelmatig vuur op en braad het vlees aan. Af en toe eens omroeren en er en beetje bouillon bij doen, zodat het vlees niet uitdroogt. Wanneer het vlees mooi bruin gebakken is, overgiet je met de bouillon tot het vlees onder staat.

Laat de goulash verder stoven tot het vlees gaar is. Voeg er 15 minuten voor tijd de in stukken gesneden pepers, de selder en de tomaten bij, en eventueel nog wat bouillon.

Kook de Tarhonya volgens de gebruiksaanwijzing en server met de goulash.

NM.

Paprika, het rode goud uit Kalocsa

0450

Eén van de bekende evenementen in de maand september in Hongarije is het tweedaagse festival rond paprika, het nationale rode goud. Het festival start vandaag 16 september en vindt plaats in Kalocsa, een klein stadje beroemd om zijn paprika en het paprika museum, uniek in Europa (zie ook Nullam goes Budapest deel 2). Duizenden hectaren velden met die vlammende rode pepers zijn nu klaar om geoogst te worden, en dat moet natuurlijk ook gevierd worden. Allerlei evenementen rond dit nationale product bij uitstek vinden plaats gedurende deze twee dagen, zoals kookwedstrijden met paprika, het proeven van typische Hongaarse gerechten klaargemaakt met paprika, shows, kunsttentoonstellingen, concerten, volksdansen enzovoort.

De Kalocsa paprika dagen bestaan sinds 1998 en alles draait natuurlijk rond de reputatie van paprika, een onmisbaar ingrediënt in de Hongaarse keuken. Paprika geeft niet alleen die typisch rode kleur aan gerechten maar is een smaakgever. Momenteel worden er in Hongarije ongeveer 40 soorten paprika geteeld waarbij de kwaliteit vooral afhankelijk is van hoeveel zon er in het zuiden en het oosten van Hongarije is geweest.

De lange reis van paprika

Paprika heeft een lange weg afgelegd vooraleer het in Hongarije aankwam. Origineel uit Zuid-Mexico en Centraal-Amerika werd het als plant door Christoffel Columbus meegebracht naar Europa. In het begin diende de plant vooral als decoratie en geneesmiddel tegen koorts, tot ze in de 16e eeuw via Turkije in Hongarije terecht kwam. Het werd pas paprika genoemd in de 18e eeuw. Paprika is een diminutief van het zuid-slavische papar.

0435

Soorten Hongaarse paprika

In de meeste winkels vind je ongeveer 8 soorten, die verschillen in kleur, reuk en pikantheid. We zetten ze hier nog eens allemaal op een rijtje:

  • Különleges – de mildste en meest rode van allemaal
  • Csípősmentes csemege – een milde versie met een rijke smaak
  • Csemege paprika – ruikt al iets meer dan nummer 2
  • Csípős csemege – ruikt sterk door en is pikant (zie foto)
  • édesnemes – meest voorkomende soort, vlammend rood
  • félédes – een zoetere, milde versie met lichte paprika geur
  • rózsa – licht rood tot roze kleur, mild
  • erős – opgelet, de pikantste van allemaal met een bruin-oranje kleur

Waar koop je paprika?

Je kan paprikapoeder ongeveer overal vinden, het is niet voor niets het nationale product. Maar mocht je eventueel voor een citytrip in Boedapest zijn, bezoek dan eens de overdekte grote markt Központi Vásárcsarnok in het negende district. Het gebouw ligt in het centrum en is meer dan de moeite waard (adres Vámház körút, 1-3).

paprikafesztival

Kalocsai Paprikafesztivál

Voor het volledige programma, volg deze link

http://kalocsaipaprikafesztival.hu/

NM.

Nullam goes Boedapest deel 2

salami winkel 1

Vandaag deel 2 over de gastronomie in Hongarije. De vorige keer hebben we het vooral gehad over zoetigheden, nu gaan we kijken wat de Hongaarse keuken zo apart maakt. Eén ding is zeker, de Hongaarse keuken is rijk en spannend, maar ook soms verrassend en onweerstaanbaar. Hongaren houden van goede kwaliteit eten en vaak in zeer grote hoeveelheden. Hun populaire gerechten maken gebruik van verse ingrediënten die bereid zijn op een eenvoudige en eerlijke manier. De heerlijke smaken zijn dus niet altijd het resultaat van technische hoogstandjes in de keuken maar van producten die genoten hebben van goede klimatologische omstandigheden en de seizoenen.

East meets West

Zoals ik de vorige keer heb geschreven is de Hongaarse keuken is slimme mix van East meets West, beïnvloed door het feit dat de oorspronkelijke ‘magyars’ de nomaden van de steppen waren en door de overheersing van de Turken.  Magyar betekent letterlijk “man” en dateert uit de periode dat deze gevaarlijk uitziende nomadische ruiters door de grassteppen trokken tijdens hun migratie naar het zuiden en het westen.

Paprika

Het meest karakteristieke ingrediënt van de Hongaarse keuken is paprika, verkregen door gedroogde rode pepers fijn te malen. Het geeft aan gerechten een dieprode tot bruine kleur, een onmiskenbaar aroma en draagt bij tot de rijke tekstuur.

Paprika was al aanwezig tijdens de Turkse overheersing in de 16de eeuw maar werd pas twee eeuwen later een essentieel en integraal deel van de Hongaarse keuken. De plant die eerst maar een versiering was deed dus pas later zijn intrede in de keuken en verving op een bepaald moment zelfs de zwarte peper, omdat deze tijdens de Napoleontische oorlogen te duur en te schaars werd. Vandaar de overschakeling naar paprika, dat toen ook Turkse of heidense peper werd genoemd.

Paprika wordt door de meesten geassocieerd met zeer pikant terwijl de meeste paprika eerder mild van smaak is, tot zelfs zoet. De ronde pepers (groen, geel of rood – bell peppers) zijn eerder zoet en niet pikant terwijl de langwerpige puntige pepers pikant kunnen zijn (ongeveer 500-1500 Scoville eenheden).  De paprika – de peper zelf – wordt door de Hongaren zo ongeveer bij alle maaltijden gegeten.

De mooiste Hongaarse paprika is afkomstig van Szeged (een stad dicht bij de grens met Servië en Roemenië) en van Kalocsa, waar het paprika museum gevestigd is en waar jaarlijks de nationale paprikadag plaats vind.

Wist je dat…

De Hongaarse professor Albert von Szent-Györgyi de Nagyrápolt won in 1937 de Nobelprijs Geneeskunde, met de ontdekking (onder andere) dat paprika (Capsicum annuum) een zeer rijke bron aan vitamine C was.

Gulyás

Gulyás: de eerste instant soep

Het gerecht dat iedereen kent is gulyás, oorspronkelijk een soep (gulyásleves), gemaakt met stukjes gedroogd rundvlees en ajuin. Deze ‘minuut’ soep gaat terug naar de tijd van de nomaden, de ‘magyars’. Zij hadden voedsel nodig dat ze gemakkelijk konden meenemen tijdens hun omzwervingen te paard, vandaar het drogen van het vlees. Ze kookten het vlees tot het van het been viel, sneden het in kleine stukjes en droogden het in de zon of in een oven. In gedroogde versie paste dit perfect in hun zadeltassen en bleef ook gedurende lange tijd goed. Bij honger hoefden ze enkel maar water op te warmen, het gedroogde vlees toevoegen en ze hadden zeer snel een vullende soepmaaltijd klaar. Deze woeste krijgers te paard gebruikten dus geen paprika in de oorspronkelijke  goulash. De paprika – in gedroogde en gemalen vorm – werd pas eeuwen later ingevoerd en toegevoegd aan de goulash. Gulyás als gerecht werd later geperfectioneerd door de herders (Gulyás betekent namelijk herders). De herders kookten goulash in grote ketels (bogrács) die boven een vuur aan een driepoot hingen. Zij voegden er ook als eerste paprika aan toe. De authentieke bogrács zijn museumstukken geworden, maar af en toe worden ze nog eens gebruikt in een authentiek restaurant om je goulash in te serveren.

Zo werd de oorspronkelijke goulashsoep geboren. Ooit zeer populair is goulash nu toch sterk gecommercialiseerd en heeft het een beetje het etiket ‘stoofpotje’ waar van alles en nog wat wordt aan toegevoegd. Hetgeen je nu in de restaurants vind is soms ver verwijderd van de originele versie, en noemt eigenlijk ‘Pörkölt’. Goulash klinkt natuurlijk veel beter.

Hongaarse zwarte soep

De Hongaarse keuken kent vele soepen, maar één er van wil ik jullie toch niet onthouden, namelijk de zwarte soep. Een bekend Hongaars gezegde is ‘de zwarte soep moet nog komen’ (Hátravan még a feketeleves) en wil zeggen dat na een aangenaam intermezzo, er slechte tijden in het verschiet liggen. Het dateert uit de tijd van de Turkse bezetting toen, na een maaltijd met de nieuwe heersers,  er koffie werd geserveerd (een voorheen onbekende drank in Hongarije). De Turken hadden blijkbaar de gewoonte pas tijdens de koffie over belastingen en andere onaangename te praten.

tarhonya

Tarhonya

Je vind veel pasta en noedels terug in de Hongaarse keuken. Bij goulash wordt heel dikwijls ‘tarhonya’  geserveerd, nog een specialiteit die teruggaat tot de tijd van de Magyaren maar van Turkse origine is. Het is een pasta gemaakt van meel en eieren. Het deeg wordt vervolgens gedroogd en verkruimeld in kleine brokjes de grote van een erwt of een parel. Ook deze handige pasta kon gemakkelijk meegenomen worden op lange tochten, want hij bewaart jaren.

Hortobágy

Een pannenkoek voor lunch: Hortobágy (Hortobágyi Húsos Palacsinta)

Een voor ons niet alledaagse combinatie, maar héél lekker. Hortobágy is de naam van een 800 km² groot nationaal park in het oosten van Hongarije en is erkend door UNESCO als wereldmonument. Dit grote grasland is beter gekend onder de naam puszta of steppelandschap. In tegenstelling tot de betekenis van puszta – leegte – is de Hortobágy pannenkoek niet leeg, integendeel hij is gevuld met stukjes kipfilet die in ajuin en paprika gebakken zijn, en overgoten met een heerlijke saus op basis van paprika en zure room.

Als afsluiter nog twee aanraders als je in Boedapest bent:

De grote overdekte markt (Vámház körút 1–3) : een prachtig gerestaureerd gebouw (zeker als de zon schijnt) met twee verdiepingen vol kleine winkeltjes vol groenten, salami, paprika, tokaj, kaviaar, foie gras, palinka, kaas, patisserie, folklore artikelen en Hongaarse kitsch te koop zijn. Je kan er echt alles vinden. Niet alleen voor de toeristen maar ook de lokale bevolking doet er zijn boodschappen. Boven kan je ook allerlei lekkers eten.

grote overdekte markt binnen

Pick Márkaáruház (Kossuth Lajos tér 9): Hongarije is ook befaamd voor zijn salami. Je ziet ze trouwens overal hangen, van de milde tot de pikante versie. Pick is het meest bekende merk. Mooie winkel.

Egészségédre!

NM.

 

 

Nullam goes Boedapest

Gerbaud 1

Boedapest, één van de populaire city trip bestemmingen sedert jaren, ligt aan de oevers van de Donau. De naam is een samensmelting van Buda en Pest, de twee steden die werden één gemaakt in 1873. Het is een stad met een zeer rijke traditie, waar je nog steeds de invloeden van de Turkse overheersing en van de Donaumonarchie ziet. Het is de geboortestad van onder andere Lazlo Bíró, uitvinder van de balpen, Ernő Rubik, uitvinder van de Rubiks kubus en Roby Lakatos, een Hongaarse violist, bekend door zijn mix van Hongaarse zigeunermuziek en andere muziekstijlen, én ontdekt in België in de jaren 80 toen hij met zijn ensemble in het Brusselse restaurant “Les Ateliers de La Grande Ile” optrad.

De nationale taal is het Hongaars, het Magyar,en dat roept natuurlijk beelden op van zigeuners in kleurrijke folklorepakjes. De keuken, net zoals de cultuur, is een beetje East meets West, een slimme mengeling oosterse mystiek en westerse tradities. In de vroege middeleeuwen was de Hongaarse keuken vooral beïnvloed door de Italiaanse (Siciliaanse) keuken, later door de Turkse overheersers, de 19e eeuwse Franse keuken en natuurlijk ook door de Oostenrijkers. Toch zijn er nog vele gerechten die hun oorsprong vinden in het nomadenbestaan. Het is zeker geen lichte keuken.

Boedapest culinair beschrijven in een paar zinnen is onmogelijk. Hieronder een beetje uitleg over waar naar toe in Boedapest, als je op zoek bent naar de oude traditionele koffiehuizen en naar zoetigheden.

Kavehaz 1

Kávéház

Boedapest is bekend voor zijn koffiecultuur. De kávéház of koffiehuizen maakten in de glorietijd een belangrijk deel uit van de lokale levensstijl. Koffie werd indertijd door de Turken geïntroduceerd, samen met de strudel. De Turken brachten de filodeeg mee, en baklava. De Hongaren maakten hun eigen versie en vulden de filodeeg met allerlei andere zoetigheden, zoals kersen enz.

Deze koffiehuizen waren de ontmoetingsplaatsen voor zowel het gewone volk als intellectuelen, en vele schrijvers en dichters hebben hun werk in dergelijke huizen geschreven. Boedapest heeft op dat vlak zeker een naam hoog te houden. De koffiehuiscultuur bestond uit koffie drinken en genieten, ondertussen de krant lezen, praten en naar anderen kijken. Meer nog dan koffie was ‘bijeenzijn’ de sleutel tot het succes. De meeste van deze stijlvolle koffiehuizen zijn verdwenen, veelal omdat ze zich niet hebben aangepast aan de moderne tijd. Als je nu door Boedapest wandelt zal je zien dat er zeer veel moderne koffiebars zijn en dat de klassieke Weense koffie (Wiener röstung) vervangen werd door de sexier Italiaanse versies. Ook Starbucks speelde hierop in en opende zeer recent en op zeer korte tijd drie vestigingen. Heb je toch zin in een koffie met één of andere zoetigheid die wordt opgediend in een 19e eeuws luxueus kader van grote kroonluchters, tafels met marmeren dekbladen, brokaten muurbekleding en fijn houtwerk, breng dan een bezoekje aan het bekende Café Gerbaud. Mocht het Sissi-gehalte binnen te groot zijn of je vind het interieur te druk of oubollig, kan je nog altijd op het terras genieten van je koffie, taart, krant en het uitzicht.

frohlich

Cukrászda

Ben je door Boedapest aan het kuieren en word je overvallen door een dringende behoefte aan cafeïne en zoetigheden, ga dan eens binnen in een cukrászda. Het zijn koffiehuizen met een groot assortiment aan patisserie, waarvan de Somlói Galuska, Dobos Torte en Esterházy cake slechts een paar voorbeelden zijn.  Ook deze cukrászda waren altijd een belangrijk onderdeel van de Hongaarse levensstijl maar ook zij hebben de tand des tijd moeilijk overleefd. Er zijn nog maar weinig oude typische stijl cukrászda overgebleven.

Hieronder een paar klassiekers:

  • Auguszt Cukrászda: Auguszt heeft volgens de kenners de beste krémes: kleine gebakjes van luchtig bladerdeeg gevuld met echte vanillacrème en afgewerkt met een laagje poedersuiker.
  • Een andere klassieker is Ruszwurm. Die vind je in de burchtwijk van Boeda, dicht bij de bekendste kerk van Boedapest, de Matthiaskerk (aan het Drievuldigheidsplein).
  • Fröhlich Cukrászda: één van de laatste kosher patissiers in Boedapest

Palacsintázó

Ook pannenkoeken (Palacsinta) maken deel uit van de Hongaarse keuken. Ze worden gewoon als dessert verorberd, of worden in reepjes gesneden en toegevoegd aan soep of zijn een voorgerecht op zich, zoals de Hortobágy pannenkoek. De bekendste onder de Hongaarse pannenkoeken is de Gundel, genoemd naar Karoly Gundel, stichter van het gelijknamige restaurant Gundel (een aanrader). De Gundel pannenkoek wordt gevuld met rozijnen, de zeste van appelsien, walnoten en rum; wordt geflambeerd en geserveerd, zwemmend in een donkere chocolade saus.

palinka 1

Palinka

Palinka is een sterke drank gestookt uit verschillende soorten fruit: kersen, peren, appels, pruimen of kweeën maar de meest populaire is de barack pálinka gemaakt van abrikozen. Het wordt meestal voor het eten gedronken. Een nieuwe fenomeen in Budapest zijn de moderne bars waar je enkel palinka kan drinken en proeven.  In de Rézangyal Cosmo kan je kiezen uit ongeveer 120 soorten.

Jó étvágyat (smakelijk eten) en Egészségédre! (gezondheid)

NM.